ORIGINAL_ARTICLE
مبانی مشروعیت حکومت در نگاه سلاطین آققویونلوها
چکیده
آققویونلوها، زمانیکه مغولان بر آناتولی استیلا یافتند، به همراه مغولان در شرق این سرزمین مستقر شدند. با ضعیفشدن حکومت مغولان در آسیای صغیر در قرن هشتم هجری، آققویونلوها گروهی فعال بودند که به عرصة سیاست قدم گذاشتند و حدود یک قرن بعد، در ناحیهای که مرکز آن دیار بکر بود، زیر سایة فعالیت و کاردانی رهبرشان، قراعثمان، حکومتی را بنیاد نهادند. هرچند قرایولوک عثمان، مؤسس حکومت آققویونلوها در دیار بکر، اتحادیة خود را از گمنامی به سطح یک قدرت مطرح در منطقة آناتولی شرقی درآورد، این اوزن حسن بود که طی حدود بیست سال حکومت موفقیتآمیز با اجرای عملیات نظامی علیه حکومتهای داخل ایران و قدرتهای مجاور آن همراه با فعالیتهای دیپلماسی، و نیز جلب حمایت فرقة متنفذ صفوی، توانست تقریباً بر همة ایران مسلط شود. اوزن حسن از همان ابتدای قدمگذاشتن در راه کشورسِتانی سعی کرد از همة عناصر مشروعیت بخش معمول آن زمان برای برحق نشاندادن حکومت آققویونلوها بهره بگیرد. بنابراین، در مقالة حاضر سعی شده است تا ضمن شناخت مبانی مشروعیت این دودمان، به تأثیر این عناصر مشروعیتبخش در «نشان» اوزن حسن، برای فرمانروایی یادگار محمد تیموری بر خراسان، توجه شود و از این طریق تحول مبانی مشروعیت حکومت آققویونلوها در واپسین سالهای قبل از برآمدن دولت صفویه بیان شود. البته در این بررسی دیدگاههای جلاالدین دوانی و فضلالله بن روزبهان خُنجی دربارة مشروعیت سلاطین این دودمان هم مد نظر قرار گرفته است.
https://politicalstudy.ihcs.ac.ir/article_625_9e2e447f1f52014076b111f9dbdaabcc.pdf
2013-04-10
1
19
کلیدواژهها: آققویونلو
اوزن حسن
مشروعیت
حکومت
خنجی
دوانی
آذر
آهنچی
1
دانشیار گروه تاریخ، دانشگاه تهران
LEAD_AUTHOR
دکترای تاریخ ایران اسلامی، دانشگاه تهران
روزبهانی
2
دکترای تاریخ ایران اسلامی، دانشگاه تهران
AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
بازنمایی و مدیریت رسانهای بحران در بحرین:
تحلیل گفتمان نشریات عربیزبان کشورهای حاشیة خلیج فارس
(از 7 مارس تا 8 ژوئن 2011)
زمانی که جریان بیداری اسلامی در ابتدای سال 2011 به اوج خود رسید، مردم بحرین نیز همسو با این جریان به اعتراضاتی گسترده مبادرت کردند که دخالت نظامی حکومت حاکم به کمک نیروهای شورای همکاری خلیج فارس باعث گسترش و تعمیق این اعتراضات و تبدیل آن به بحران شد. در این میان، رسانههای کشورهای عربیزبان حاشیة خلیج فارس نیز با درنظرگرفتن گفتمان حاکمبر کشورهای خود به بازنمایی و مدیریت این بحران پرداختند. از اینرو در مقالة حاضر، تلاش شده است تا گفتمان آنها در قالب نحوة بازنمایی موضوع پیشِ رو بررسی شود. به همین منظور با تکیه بر روش تحلیل گفتمان 18 یادداشت تحلیلی از مجموع 8 نشریه نمونهگیری شده و در مدتی معین بررسی شده است. درنهایت، حاصل این بررسی به کشف «راهبرد اتخاذشده» و «نحوة بازنمایی بحران» در بحرین توسط رسانهها و نیز ارائة مدل مربوطه منجر شد.
https://politicalstudy.ihcs.ac.ir/article_626_3fa007bfa8c6a07c3da7792c5465dd05.pdf
2013-04-10
21
45
کلیدواژهها: بحرین
بازنمایی
مدیریت رسانهای بحران
نشریات عربیزبان کشورهای حاشیة خلیج فارس
تحلیل گفتمان
حسن
بشیر
1
دانشیار دانشگاه امام صادق (ع)
LEAD_AUTHOR
محمدتقی
تفرجی شیرازی
2
دانشجوی کارشناسی ارشد فرهنگ و ارتباطات مطالعات سیاستگذاری دانشگاه امام صادق (ع)
AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
هنچاکیان در انقلاب مشروطة ایران
چکیده
حزب هنچاک از قدیمیترین احزاب ارمنی بود که حوزة فعالیتش علاوهبر ارمنستان، روسیه، و عثمانی، ایران را نیز شامل میشد. رقابت آنان با احزاب ارمنی دیگر همانند داشناکسوتیون که هر دو در اواخر قرن نوزده تأسیس شده بودند، به داخل مرزهای ایران عصر مشروطه کشیده شد. هرچند بنابر شرایط، نام حزب رقیب (داشناکسوتیون) در تارک مبارزات مشروطهخواهی مردم ایران بیشتر درخشید، نمیتوان از تأثیرات فکری و سیاسی هنچاکیان در ایران چشم پوشید. این مقاله به نقش این حزب در مناطقی از ایران، که جنبش مشروطه در آن گسترة بیشتری داشت، میپردازد. همچنین از مناسبات سیاسی و اجتماعی حزب ارمنی با احزاب دیگر در ایران پرده بر میدارد.
https://politicalstudy.ihcs.ac.ir/article_627_4b92de4c3f942c51c353d384d3ec004f.pdf
2012-04-10
47
59
کلیدواژهها: هنچاکیان
داشناکسوتیون
انقلاب مشروطه
سوسیالیستها
گریگوریقیکیان
قیام تبریز
جنبش گیلان
سیدسعید
جلالی
1
دکترای تاریخ، پژوهشگر ارشد مرکز مطالعات و تحقیقات وزارت کشور
LEAD_AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
بررسی جهانشمولی اعلامیۀ جهانی حقوق بشر
از منظر نقد مبانی اومانیستی آن
چکیده چکیده حقوق بشر غربی به معنای حقوقی است که انسانها صرفاً به دلیل انسانبودن از آن برخوردارند و سرشت دینی و الاهی بشر، که ویژگی «از خدایی» بودن و «به سوی خدا» شدن و «استعداد برای نیل به کمال شایستة انسانی» داشتن را به همراه دارد، در این حقوق نادیده انگاشته شده است. این حقوق با محوریت تفکر لیبرالی، الحادگرایی، فردگرایی، و با نادیدهگرفتن مبدأ و منتهای جهان و هستی، غفلت از تکالیف، و به ویژه فرمالیسم، منظومة فکری بستهای را شکل داده است که هر آنچه غیر غربی خوانده شود از این منظومه طرد میشود و دیگر به آن حقوق بشر اطلاق نمیشود و به جای توجه به اندیشة تعالی بشر، هویت واقعی انسان را نادیده میگیرد و درنتیجه، هرگونه تفاوت، مانند تفاوت عقیدتی، سیاسی، فرهنگی، نژادی، را با چالش جدی مواجه میکند؛ زیرا هریک از این تفاوتها سبب شکلگیری هویتی متفاوت از دیگری میشود. درحقیقت، حقوق بشر غربی نه در مرحلة عملی جهانشمول است و نه در مرحلة نظری؛ چرا که نه توانسته است، در طی تاریخِ تکوین خود، اجماع جهانی را همراه کند یا دستِ کم قدر مشترک فرهنگها و تمدنها را دربر بگیرد و نه اینکه در قبال فرهنگها و ادیان و تمدنها بیطرفی اتخاذ کند و لعاب اومانیستی بودن را از خود بزداید و مبتنیبر نیازهای ابتدایی و فطری بشر تدوین شود. این مقاله بر آن است تا از طریق نقد مبانی اومانیستی حقوق بشر غربی نمایان سازد که پایة این حقوق مبتنی بر اومانیسم الحادی است؛ درنتیجه، ادعای جهانشمولی آن بیبنیاد است.
https://politicalstudy.ihcs.ac.ir/article_628_16268e02c5ec82edb4d48cfbdc4883ab.pdf
2012-04-10
61
90
کلیدواژهها: حقوق بشر غربی
اومانیسم
جهانشمولی
اسلام
جلال
درخشه
1
استاد علوم سیاسی، دانشگاه امام صادق (ع)
AUTHOR
محمدصادق
نصرتپناه
2
دانشجوی دکتری علوم سیاسی، دانشگاه امام صادق (ع)
LEAD_AUTHOR
مرتضی
فخاری
3
دانشجوی دکتری علوم سیاسی، دانشگاه امام صادق (ع)
AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
اصول تفکر سیاسی جامعة مدرسین حوزة علمیة قم
در دهة اول انقلاب
چکیده
این پژوهش بر آن است تا با استفاده از نظریة تحلیل گفتمان لاکلائو و موفه توصیف جامعی از اصول تفکر سیاسی جامعة مدرسین حوزة علمیة قم را در دهة اول انقلاب ترسیم کند و با واکاوی در بیانیههای این تشکل، مؤلفههای دال مرکزی و دالهای شناور گفتمان جامعة مدرسین، بهویژه دیدگاههای فقهی ـ سیاسی در این چهارچوب تبیین شود تا رابطة آنها با یکدیگر و نحوة ارجاع این دالها به مدلول مشخص شود. بر این اساس، این نتیجه حاصل شد که دال مرکزی این تشکل شامل مؤلفههای اجرای احکام شریعت با محوریت ولی فقیه، مشروعیت الاهی حاکم، پیوند دین و سیاست، و مرجعیت سیاسی روحانیت است.
https://politicalstudy.ihcs.ac.ir/article_629_304b5072d11f910fc192b11363cd5b05.pdf
2012-04-10
91
114
کلیدواژهها: جامعة مدرسین حوزة علمیة قم
گفتمان سیاسی
ولایت فقیه
انقلاب اسلامی
یحیی
فوزی
1
دانشیار دانشگاه بینالمللی امام خمینی (ره) قزوین
AUTHOR
سعید
نریمان
2
دانشجوی دکتری علوم سیاسی با گرایش اندیشه دانشگاه تربیت مدرس
LEAD_AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
ابوعلی مُسکویه و خرد سیاسی چندآوایی
چکیده
جاویدان خرد آمیزهای از متون گوناگون است. ابوعلی مُسکویه در این مجموعه حکمتهای متعددی از فرهنگها و افقهای اجتماعی گوناگون را فراهم آورده است. آواهای متکثر جاویدان خرد، با محوریت عقلِ اخلاقبنیاد، درواقع نوعی فلسفۀ عملی چندگانه را صورتبندی میکنند. مسکویه با کنار هم قراردادن حکمتهای ایرانی، رومی، هندی، عرب پیش از اسلام، و عرب دورۀ اسلامی آرمان عقلی سراسرْ جهانی و ابدی را طراحی کرد و در ورای تمدنها و ملتها، شاکلهای انسانگرایانه را ترسیم کرده است. جاویدان خرد، به منزلۀ متنی چندآوایی، عرصۀ پذیرش «دیگری» است و بردباری سیاسی و آموختن از «دیگری» را به مخاطب میآموزد. در سراسر این کتاب حضور دیگری ملموس است؛ دیگریِ عرب، دیگری هندی، دیگری رومی، دیگری یونانی، دیگری مسلمان، و دیگری نامسلمان. پذیرش دیگری چون مبتنیبر اخلاق انسانگرایانه است، خرد مصلحتاندیشِ سیاست را از خشونت تهی میسازد و به این اعتبار، مرز دقیقی بین عقلانیتِ حکمت عملی جاوید و عقلانیت نهفته در سنت رئالپولیتیک برقرار میشود. حکمت عملی ابوعلی مسکویه برای ابتنای نظریۀ سیاسی معاصر بر میراث قدمایی ظرفیتهای فراوانی دارد. این ظرفیتهای نهفته را میتوان، در چهارچوب اقتضائات دوران، «آشکار» یا «بازنویسی» کرد.
https://politicalstudy.ihcs.ac.ir/article_630_42942de1a71d4d36be8b46250741bc10.pdf
2012-04-10
115
144
کلیدواژهها: حکمت عملی
سنت قدمایی
میراث ایرانی ـ اسلامی
تدبیر سیاسی دموکراتیک
عقلانیت ضدخشونت
رضا
نجفزاده
1
دانشجوی دکتری اندیشۀ سیاسی دانشگاه تهران و عضو شورای علمی پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات
LEAD_AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
ضرورت شناخت تاریخ سیاسی عصر مشروطیت
تفاوت سطح تحلیل رسائل و مطبوعات عتبات عالیات
با تاریخنگاری مدرن عصر پهلوی
چکیده
عصر مشروطیت از مقاطع مهم تاریخ سیاسی و فکری ایرانیان است، همچنین بهنظر میرسد به علت رهبری مذهبی و سیاسی مراجع شیعه در نجف، این زمان برای عراق و حتی حوزة عثمانی نیز مباحث و مسائل مهمی را برای تحقیق و پژوهش دربر دارد، اما با دقت و سیر در اسناد و مدارک و رسائل و مطبوعات مشروطة اول و مشروطة دوم که دهة اول مشروطه را شامل میشود، درمییابیم که سطح تحلیل و نگاه و دغدغهها و اولویتهای مطرحشده در متونِ دست اول با آنچه بعدها به نام مشروطه و ترسیم روند آن نوشته شده و گفته شده است، تفاوت اساسی دارد.
این مقاله، با معرفی گوشهای از این آثار و مقایسة آن با برخی تاریخنگاریهای مدرنِ مشروطه، درصدد است به قسمتی از این تحریفها بپردازد. نقد این ناراستیها میتواند به نوعی اصول شناخت تاریخ سیاسی ایران را در ابعاد گوناگون برای ما بازگو کند. بهنظر میرسد هرچه از عمر مشروطیت ایران میگذرد و از طرف دیگر هرچه مباحث عمیقتری در انقلاب اسلامی معاصر پیش میآید، میتوانیم با مقایسة جریانشناسی و اندیشة این دو حلقة تاریخی به شناخت بهتری از تاریخ سیاسی ایران دست یابیم.
https://politicalstudy.ihcs.ac.ir/article_631_71849669dcfd637a9dbe538eda85b932.pdf
2012-04-10
145
165
کلیدواژهها: مشروطیت
عتبات عالیات
تاریخ سیاسی
تاریخنگاری مدرن
رسائل و مطبوعات سیاسی
اندیشة سیاسی
موسی
نجفی
1
دانشیار علوم سیاسی، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی
LEAD_AUTHOR