2024-03-29T17:21:42Z
https://politicalstudy.ihcs.ac.ir/?_action=export&rf=summon&issue=625
جستارهای سیاسی معاصر
جستارهای سیاسی
2383-1294
2383-1294
1396
8
25
بررسی و تبیین مقوله صلح در نظریه مدینه المسالمه (شهرصلح) فارابی و نظریه صلح پایدارکانت
محمدحسین
جمشیدی
اندیشمندان و مکاتب گوناگون بر اهمیت صلح و ضرورت تحقق آن بهعنوان اصلی اساسی و ضرورتی بنیادی در حیات انسان، تاکید کردهاند. حکیمان مسلمان چون فارابی در جهان اسلام و فیلسوفان اخلاقگرای غرب معاصر چون کانت و پیروانش این موضوع را بهصورت خاص مورد توجه قرار دادهاند. بنابراین، هدف این پژوهش بررسی و تبیین صلح پایدار در نگرش ابونصر فارابی و کانت به شیوه­ای مقایسهای است. پرسش اصلی تحقیق این است که با توجه به جهاننگری این دو اندیشمند، کدامیک از دو نظریه صلح کانت و فارابی در تبیین ماهیت صلح و تحقق آن در قالبی پایدار توانایی لازم را دارند؟
یافتههای تحقیق نشان میدهد که در بررسی مقایسهای، اتکای هردو نگرش بر انسان است و هردو بهنحوی نگرش اخلاقی را در باب تحقق صلح مطرح ساخته اند؛ اما فارابی با نگاهی فراگیر و کمالطلبانه و فضیلتگرا، انسان و جامعه و نیازهای او چون صلح و آرامش را موردتوجه قرار میدهد. بهعلاوه مبانی صلح مطرح در فلسفه سیاسی فارابی به دلیل الهی- انسانی و فطری بودن، بهعنوان یکی از سرچشمههای هویت انسانی و امنیت وجودی بشر، بهمراتب قابلیت امکان و تحقق بالاتری در مقایسه با مبانی صلح پایدار موردنظر کانت در عرصه عمل دارد.
صلح
صلح عادلانه
ابونصر فارابی
مدینه صلح
کانت
صلح پایدار
2017
10
23
1
28
https://politicalstudy.ihcs.ac.ir/article_2938_26e5428d3517ed2ca3bf75ee5a495488.pdf
جستارهای سیاسی معاصر
جستارهای سیاسی
2383-1294
2383-1294
1396
8
25
کالبدشکافی قدرت سیاسی در پرتو بررسی معنای «امر سیاسی»؛ ارائه چارچوبی جدید برای شناخت «امر سیاسی»
عبدالرحمن
حسنیفر
«امر سیاسی» یکی از مفاهیم اصلی در سیاست نظری و عملی است؛از مفاهیم مغلق و پیچیده­ای که فهم نظری و تطبیق مصداقی آن دارای ظرافت های علمی خاصی است و اگر بدون در نظر داشتن روش و چارچوب مفهومی، دنبال شود که تابحال به این نحو بوده، هر موضوعی می تواند در حوزه و قلمرو «امر سیاسی» تعبیر یا نشود. در منابع جدی و مهم در زمینه ماهیت قدرت سیاسی، عموما«امر سیاسی» با توجه به «ساخت قدرت» و نگاه و رویکرد ناشی و حاصل از آن، تعریف و استخراج شده است.شایان ذکر است که ساختار قدرت می تواند محدوده امر سیاسی را تا حدودی تعریف کند اما باید گفت یک اشکال جدی در این میان وجود دارد و آن اینکه تعریف حاصل از توجه صرف به ساختار قدرت، جامع نیست.مثلا اینکه، مقوله هایی چون «جامعه» یا «مردم» و«افراد در عرصه عمومی» در آن کمتر مورد توجه هستند.یا اینکه اجزاء قدرت در لایه­های پنهان داخل ساختار قدرت، مورد توجه قرار نمی­گیرند.با توجه به این مسئله به نظر می­آید می­توان با ارائه چارچوبی معطوف به مفاهیمی چون سیاست، قدرت سیاسی، حاکمیت و انواع و منابع قدرت و اعمال آن در قالب سه حوزه جامعه، حکومت و قدرت ، دیدگاهی جامع­تر برای شناخت «امر سیاسی«، طراحی و تنظیم کرد.
امر سیاسی
سیاست
قدرت سیاسی
جامعهشناسی سیاسی
ساخت قدرت
2017
10
23
29
52
https://politicalstudy.ihcs.ac.ir/article_2933_1b31b8df7732638a6a172088a52f29db.pdf
جستارهای سیاسی معاصر
جستارهای سیاسی
2383-1294
2383-1294
1396
8
25
تحلیل سیر تحول و تطور فلسفه سیاسی در چشمانداز پارادایمی
محمدباقر
خرمشاد
محمداسماعیل
نوذری
مقاله حاضر کوشیده است تا به این پرسش پاسخ دهد که فلسفه­سیاسی از ابتدای شکل­گیری تا کنون، چگونه ازحیث مضامین دستخوش تحول و تطور شده است؟ فرضیه این مقاله آن است که تحول در بینش موردپذیرش درباب هستی، معرفت و انسان، سبب تحول و تطور مضمونی فلسفه سیاسی و سرانجام انحلال آن گردیده است.
یافته­های این پژوهش نشان می­دهد که فلسفه­سیاسی با گذر از حقیقت­مداری، فضیلت­گرایی و سعادت­گرایی شکل­گرفته درچارچوب بینش سلسله­مراتبی کیهان­/خدامحور و مبانی معرفت­شناسی قیاسی و انسان­شناسی نخبه­گرای متناظر با آن در پارادایم پیشامدرن، از یک­سو به­نوعی تلقی درزمانی و افقی برپایه مفاهیم حق، تاریخ و آزادی در پارادایم مدرن انسان­محور و ازسوی­دیگر، بنابر عنصرشکاکیت نهفته در عقل مدرن به طیفی از جریان­های انتقادی و یا خواهان احیای فلسفه­سیاسی کلاسیک می­انجامد و سرانجام فلسفه­سیاسی در پارادایم جوهرستیز، خردگریز و انسان­ستیز پسامدرن به روایت تبدیل می­شود. این نوشتار از رویکرد پارادایمی سود جسته و گونه­شناسی از فلسفه­سیاسی در سه پارادایم پیشامدرن، مدرن و پسامدرن ارائه کرده و درخلال­آن، سیر تحول مضامین فلسفه­سیاسی را نشان­داده­است.
فلسفه سیاسی
پارادایم
پیشامدرن
مدرن
پسامدرن
روایت
2017
10
23
53
83
https://politicalstudy.ihcs.ac.ir/article_2934_490939fd8172edb062a6ff16d9b18b92.pdf
جستارهای سیاسی معاصر
جستارهای سیاسی
2383-1294
2383-1294
1396
8
25
شاخصهای فرهنگ سیاسی جمهوری اسلامی ایران در بعد خرد از دیدگاه نخبگان
محمدصادق
جلالیراد
رزیتا
سپهرنیا
شاخص های فرهنگ سیاسی از ملزومات سیاست گذاری و برنامه ریزی استراتژیک در سیاست های فرهنگی کشورها محسوب می شود، از این رو احصاء و تبیین شاخص های فرهنگی سیاسی در نظام جمهوری اسلامی ایران می تواند ضرورتی برای سیاست گذاری های کلان و خرد را در کشور فراهم نماید. روش تحقیق در این پژوهش روش ترکیبی کیو میباشد و جامعه آماری شامل 54 نفر از اساتید و صاحب نظران سیاسی دانشکدههای علومسیاسی دانشگاههای دولتی و دانشگاههای آزاد اسلامی استان تهران و البرز میباشند که به صورت هدفمند و کاملاً غیراحتمالی انتخاب شدند. ابزار گردآوری اطلاعات، پرسشنامه محقق ساخت با گویههایی مبتنی بر شاخص های مستخرج از مطالعات کتابخانهای و مصاحبههای دلفی اساتید و کارشناسان سیاسی بوده و روایی پرسشنامه بصورت صوری و محتوایی مورد تایید صاحب نظران قرار گرفته و پایایی پرسشنامه نیز از طریق آلفای کرونباخ مورد توجه بوده است. تجزیه و تحلیل دادهها از طریق آمار توصیفی و استنباطی و تحلیل عاملی کیو انجام پذیرفته است. یافته های تحقیق نشان داد گزاره های "بازتولید مبانی دینی- سیاسی" و "افراط و تفریط گرایی" بیشترین اثرگذاری و " عاملیت سیاسی نخبگان" و "رضایت دائم از شرایط موجود" کمترین تبیین کنندگی را در بعد خرد فرهنگ سیاسی نظام جمهوری اسلامی ایران به خود اختصاص داده اند.
فرهنگ سیاسی
جمهوری اسلامی ایران
بعد خرد
روش کیو
2017
10
23
85
105
https://politicalstudy.ihcs.ac.ir/article_2935_258cc2773dc41dcc27a2d0fa3c638783.pdf
جستارهای سیاسی معاصر
جستارهای سیاسی
2383-1294
2383-1294
1396
8
25
درآمدی انتقادی بر نظریه امتناع تفکر در فرهنگ دینی
منصور
میراحمدی
عبدالرضا
احمدی
مشغلۀ ذهنی عمدۀ آرامش دوستدار اثبات عقیم بودن فرهنگ دینی است و اینکه دین ـ هرچه که باشد ـ نهتنها نمیتواند مولد اندیشه و تفکر باشد، بلکه آن را در نطفه میکشد. این متفکر چنانکه خود میگوید در تلاش است در دورهها و پدیدههای مهمی از ایران باستان و ایران اسلامی بنگرد و با تحلیل کاویدهها و نگریستهها، فرهنگمان را چنان به ما بشناساند که تاکنون برایمان ناشناخته مانده است. بر این اساس او بر این باور است نخستین و تنها مشکل جدی در خودشناسی فرهنگی ما، مقاومت درونیِ جامعۀ ما در برابر شناختِ خود است که این مقاومت، خود یکی از عوارض فرهنگ دینی است. این نوشتار، ضمن ارائۀ گزارشی از آراء آرامش دوستدار، تلاش میکند این دیدگاه را با سنجۀ واقعیات تاریخی و اجتماعی، عیارسنجی کند. از این رو جنبۀ «نقضی» در این نقد برجسته است و بیشتر به شواهدی پرداختهشده است که نظریۀ امتناع تفکر در فرهنگ دینی را نقض میکند.
آرامش دوستدار
تفکر
عقبماندگی
فرهنگ دینی
اسلام
2017
10
23
105
122
https://politicalstudy.ihcs.ac.ir/article_2936_8eeb10942992b155d32339d4cc9eac4a.pdf
جستارهای سیاسی معاصر
جستارهای سیاسی
2383-1294
2383-1294
1396
8
25
تحلیل گفتمان دیدگاههای امام خمینی (ره) درباره حقوق متقابل حکومت و مردم
علی
کریمی فیروزجایی
حمید
ناطق نوری
فرحناز
نعیمی
امام خمینی (ره) بنیانگذار انقلاب اسلامی و از رهبران تاثیرگذار در کل تاریخ بشریت و بویژه جهان اسلام است. دیدگاه­های امام خمینی همواره روشنگر و چراغ هدایت بشریت و مسلمانان می­باشد. امام در حوزه­های مختلف اجتماعی، حقوقی، سیاسی و فرهنگی دارای ایده­ها و نظرات بدیع و منحصر بفردی است. ایده­پردازی و گفتمان­سازی پیرامون حکومت اسلامی، تشکیل نظام اسلامی و حقوق متقابل حکومت و مردم به وسیله امام از اصلی­ترین ریشه­های شکل­گیری و استمرار نهضت­های اسلامی قرن حاضر در ایران و سایر کشورهای اسلامی است. تحلیل گفتمان انتقادی علاوه بر ویژگی­های زبان­شناختی، به مناسبات و روابط اجتماعی و فرهنگی پرداخته، لایه­های زیرین متن را بررسی نموده و نکات پنهان در متن را آشکار می­کند. هدف پژوهش حاضر بررسی کلام امام خمینی(ره) درباره حکومت متقابل حکومت و مردم از دیدگاه تحلیل گفتمان انتقادی نورمن فرکلاف می­باشد. روش تحقیق کیفی و از نوع تحلیل محتوی و جامعه آماری آن، کلام امام از مجموعه سخنرانی­های امام در صحیفه است و نمونه­های تحقیق به صورت هدفمند مرتبط با موضوع انتخاب شدند. یافته­های این تحقیق نشان می­دهد که در نگاه حقوقی و سیاسی امام، رابطه حکومت و مردم و حقوق و تکالیف این دو نسبت به هم، به صورت دوجانبه و متقابل است
امام خمینی
حقوق متقابل
حکومت
مردم
تحلیل گفتمان
فرکلاف
2017
10
23
123
144
https://politicalstudy.ihcs.ac.ir/article_2937_069578e3499ad93afa7ebd5097c49fca.pdf
جستارهای سیاسی معاصر
جستارهای سیاسی
2383-1294
2383-1294
1396
8
25
بازتاب غرب و مدرنیته در سفرنامه عبداللطیف شوشتری
فرهاد
زیویار
بهنام
گودرزیفرد
اولین مواجهه جدی ایران با جهان غرب در دوره قاجار اتفاق افتاد و این دوره­ای است که هر دو طرف این مواجهه شرایطی خاص را تجربه می­کردند. از یک طرف ایران در دوره کشمکش­های بعد از فروپاشی حکومت صفویه بود که تا مدتها گریبانگیر دولتمردان قاجار بود و از طرف دیگر توسعه­طلبی­های پیشگامان مغرب زمین بعد از رنسانس بدنبال بسط و گسترش تسلط اقتصادی و فرهنگی خود در دیار شرق و سرزمین­هایی چون ایران بود. نقطه عطف این توسعه­طلبی­ها در توجه به ایران در جنگهای ایران و روس رقم می­خورد که نهایتاً به شکست ایران در این جنگها ختم می­شود و پیامدهایی برای ایران بهدنبال دارد. دراین­میان نقش­آن نسل از نخبگان ایرانی ­که غرب را از نزدیک­ درک ­کرده­ و الگوهای ­موردنظر و عمل­آن­را انتقال­ داده ­بودند غیرقابل­ کتمان است­ که در قالب ­اندیشه­های ­آزادی­خواهی، دموکراسی، قانون اساسی، پارلمانیسم و حتی حیرت درمواجهه با ترقیات غرب نخستین­بار ازطریق همین افراد و سفرنامه­های آنها ایران مورد توجه قرار گرفت. در این پژوهش سفرنامه میرعبدالطیف شوشتری انتخاب شده است که میتواند ابزار مطالعاتی مناسبی در جهت بازخوانی نحوه و مبادی نگرش روشنفکران نسل اول قرار گیرد.
سفرنامه
عبدالطیف شوشتری
غرب
مدرنیته
2017
10
23
145
166
https://politicalstudy.ihcs.ac.ir/article_3156_43be2ce126aaa0a72c20b7f9a0bf7bc1.pdf