بررسی رویکرد شبکه تلویزیونی بی‌بی‌سی فارسی دربارۀ دهمین انتخابات ریاست جمهوری ایران

نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسنده

عضو هیات علمی، دانشکده صدا و سیما

چکیده

چکیده
این نوشتار در پی بررسی عملکرد تلویزیون بی‌بی‌سی فارسی در پوشش رویدادهای قبل و بعد از انتخابات ریاست جمهوری دهم ایران است. به این منظور، یک هفته آماری از یک دورة دو ماهه (یک ماه قبل و یک ماه بعد از انتخابات) انتخاب و تمام برنامههای خبری و غیرخبری مرتبط با انتخابات ایران با استفاده از تحلیل محتوای کمی تحلیل شد.
نتایج تحقیق نشان می‌دهد که تلویزیون بی‌بی‌سی فارسی در بیشتر موارد تلاش کرده رویکردی خنثی در قبال انتخابات ایران اتخاذ کند و این رویکرد را با افزایش حجم پوشش خبری صرف و کاهش حجم تفسیرها و تحلیلهای خود شبکه، در دوره زمانی بعد از انتخابات تقویت کرده است. در عین حال، در همین دوره، شبکه به طور محسوسی از تعداد کارشناسان خود برای اظهارنظر در زمینه انتخابات ایران کاسته و بر کارشناسان میهمان افزوده است. همچنین تلویزیون بی‌بی‌سی فارسی استفاده از شهروندخبرنگاران را در دوره بعد از انتخابات به طور بسیار جدیتری دنبال کرده است. در حقیقت شبکه با توسل به این روشها بدون آنکه با جبهه‌گیری علنی در مورد رویدادهای ایران چهره خود را به عنوان یک رسانه مدعی بی‌طرفی خدشه‌دار کند، مواضع خود را با گزینش حرف‌های از اظهارنظرهای مخاطبان، شهروندخبرنگاران و کارشناسان دعوت شده به برنامه از زبان آنان بیان کرده است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

ررسی رویکرد شبکه تلویزیونی بی‌بی‌سی فارسی دربارۀ دهمین انتخابات ریاست جمهوری ایران

نویسنده [English]

  • Ardeshir Zabolizadeh
چکیده [English]

چکیده
این نوشتار در پی بررسی عملکرد تلویزیون بی‌بی‌سی فارسی در پوشش رویدادهای قبل و بعد از انتخابات ریاست جمهوری دهم ایران است. به این منظور، یک هفته آماری از یک دورة دو ماهه (یک ماه قبل و یک ماه بعد از انتخابات) انتخاب و تمام برنامههای خبری و غیرخبری مرتبط با انتخابات ایران با استفاده از تحلیل محتوای کمی تحلیل شد.
نتایج تحقیق نشان می‌دهد که تلویزیون بی‌بی‌سی فارسی در بیشتر موارد تلاش کرده رویکردی خنثی در قبال انتخابات ایران اتخاذ کند و این رویکرد را با افزایش حجم پوشش خبری صرف و کاهش حجم تفسیرها و تحلیلهای خود شبکه، در دوره زمانی بعد از انتخابات تقویت کرده است. در عین حال، در همین دوره، شبکه به طور محسوسی از تعداد کارشناسان خود برای اظهارنظر در زمینه انتخابات ایران کاسته و بر کارشناسان میهمان افزوده است. همچنین تلویزیون بی‌بی‌سی فارسی استفاده از شهروندخبرنگاران را در دوره بعد از انتخابات به طور بسیار جدیتری دنبال کرده است. در حقیقت شبکه با توسل به این روشها بدون آنکه با جبهه‌گیری علنی در مورد رویدادهای ایران چهره خود را به عنوان یک رسانه مدعی بی‌طرفی خدشه‌دار کند، مواضع خود را با گزینش حرف‌های از اظهارنظرهای مخاطبان، شهروندخبرنگاران و کارشناسان دعوت شده به برنامه از زبان آنان بیان کرده است.

کلیدواژه‌ها [English]

  • کلیدواژه‌‌ها: انتخابات ریاست جمهوری دهم
  • بی‌بی‌سی فارسی
  • عینیت
  • سوگیری
  • دروازهبانی خبر
اکرامی، محمود( 1386)، مردم‌شناسی تبلیغات، چاپ دوم، مشهد: انتشارات ایوار
بدیعی، نعیم (1380) تحلیل محتوا، تهران: اداره کل تبلیغات اداره هماهنگی روابط عمومیهای کشور.
بگدیکیان، بن اچ( 1385)، انحصار نوین رسانه ای، ترجمه علی رضا عبادتی، تهران: روایت فتح
بیچرانلو، عبداﷲ( 1388)، »کارکرد شبکه‌های تلویزیونی ماهوارهای در جنگ نرم«، فصلنامه رسانه، شماره 78، دفتر مطالعات و برنامه‌ریزی رسانه ها
خاشعی، وحید (1388)، »درآمدی بر سیاستهای رسانه ای مقابله با جنگ نرم«، فصلنامه رسانه، شماره 78، دفتر مطالعات و برنامه ریزی رسانه ها
دادگران، سید محمد( 1382)، افکار عمومی، تهران: نشر مروارید
دفتر مطالعات و برنامه ریزی رسانه‌ها (1389) »بیبیسی فارسی در یک نگاه«، گزارش راهبردی رسانه4
رزمجو، محمد( 1388)، »ماهیت، ابعاد و اهداف جنگ نرم و راهکارهای مقابله با آن«، صدا و سیمای مرکز زنجان
سلطانی، محمد و هاشمی، شهناز( 1382)، پوشش خبری، تهران: انتشارات سیمای شرق
سورین، ورنر و تانکارد، جیمز( 1381)، نظریه های ارتباطات، ترجمه علیرضا دهقان، تهران: انتشارات دانشگاه تهران
شانکلمن، لوسی( 1382)، مدیریت سازمانهای رسانه ای در BBC و CCN، ترجمه ناصر بلیغ، تهران: انتشارات تحقیق و توسعه صدا
شکرخواه، یونس( 1374)، خبر،  چاپ اول، تهران: انتشارات مرکز مطالعات و پژوهشهای رسانه ها شکرخواه، یونس(1379)، خبر، تهران: مرکز مطالعات و تحقیقات رسانه ها 
صادقی، حامد( 1388)، »جستاری پیرامون جنگ نرم در آیات و روایات«، فصلنامه رسانه، شماره 78، دفترمطالعات و برنامهریزی رسانه‌ها
ضیایی پرور،حمید (1385) جنگ نرم (ویژه جنگ رسانه ای)، چاپ اول، تهران: انتشارات ابرار معاصر
فرامرزیانی، سعید (1388) »تحلیل گفتمان اخبار انتخابات دورة دهم ریاست جمهوری در سایتهای بی بی سی فارسی و رادیو فردا«، پایاننامه کارشناسی ارشد ارتباطات، دانشکده صدا و سیما ماهپیشانیان، مهسا( 1388)، »امنیت نرم و چهره ژانوسی رسانه ها«، فصلنامه رسانه، شماره 78
مددی، حسین علی (1389) نظرسنجی‌های خارجی انتخابات دهم ریاست جمهوری، مرکز اسناد انقلاب اسلامی  مرادی، حجت( 1389)، قدرت و جنگ نرم؛ از نظریه تا عمل، تهران: نشر ساقی
معتمد‌نژاد، کاظم و منصفی، ابوالقاسم( 1382) روزنامه‌نگاری؛ با فصلی جدید در بازنگری روزنامه نگاری معاصر، تهران: نشر سپهر
معتمدنژاد، کاظم( 1387)، «مبانی و اصول تبلیغات سیاسی»، فصلنامه رسانه، شماره 75
مک‌کوایل، دنیس(1388)، درآمدی بر نظریه های ارتباط جمعی، ترجمه پرویز اجلالی،  تهران: مرکز مطالعات و تحقیقات رسانه ها
مهدی‌زاده، سید محمد( 1380)، »ایدئولوژی و اخبار«، فصلنامه پژوهش و سنجش، شماره 27مهرداد، هرمز(1380)، مقدمهای بر نظریات و مفاهیم ارتباط جمعی، تهران: انتشارات فارانمولانا، حمید (1384) ارتباطات جهانی در حال گذار: پایان چندگونگی؟، تهران: انتشارات سروش
نای، جوزف( 1387)، قدرت نرم: ابزار موفقیت در سیاست بین‌الملل، ترجمه سید محسن روحانی و مهدی ذوالفقاری، تهران: انتشارات دانشگاه امام صادق
نمک‌دوست تهرانی، حسن(1380)، »کنکاشی در مفهوم عینی‌گرایی در روزنامهنگاری معاصر«، فصلنامه پژوهش و سنجش، شماره 27
هوشنگ‌مهدوی ، عبدالرضا (1387) انقلاب ایران به رویات رادیو بی‌بی‌سی، مرکز اسناد انقلاب اسلامی
 
Barzilai-Nahon, Karine (2008) "Toward a Theory of Network Gatekeeping: A Framework for Exploring Information Control", Journal of the American Society for Information Science and Technology, 59(9) Barzilai-Nahon,Karine (2009), Gatekeeping: A critical review, Annual Review of Information Science and Technology, Volume 43, Issue 1
Chadha, Kalyani&AnandamKavoori (2000), "Media imperialism revisited: some findings from the Asian case", Media, Culture & Society, Vol 22
Fuchs, Christian (2010), New imperialism: Information and media imperialism?, Global Media and Communication,Volume 6(1)
Katz, Eliho (1998)," Mass Media and Social Change", London: Sage 
Lyons, Julie Hunt (2002), "Audit Trails: A New Tool in Gatekeeping Research", a Thesis Presented To the Graduate School of the University of Florida for the Degree of Master of Arts in Mass Communication, available In:etd.fcla.edu/UF/UFE1001164/lyons_jh.pdf
Macnair, Brain (2009), "News and Journalism in the UK", London: Routledge
Maryniak, Irena (2010) the World Strikes Back, Index on Censorship, Vol, 39(52) 
Oates, Sarah (2008), Introduction to media and politics, London: Sage publication
Stevenson Omoera, Osakue&EloIbagere (2010), "Revisiting Media Imperialism: A Review of the Nigerian Television Experience", the International Journal of Research and Review Volume 5
Toynbee, Jason; Vis, Farida (2010), "World music at the BBC World Service, 1942-2008: public diplomacy, cosmopolitanism, contradiction", Media Culture Society, Vol.32