بازسازی تمدن نوین اسلامى (نگاهى انتقادى به عدم امکان‌سنجی صحیح آن)

نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسندگان

1 استاد علوم سیاسی پژوهشگاه علوم انسانی

2 دانشجوی دکتری اندیشه سیاسی، پژوهشگاه علوم انسانی

چکیده

چکیده
در میان متفکران مباحث تمدنی ابن خلدون و دکتر سید جواد طباطبایی با دو بیان متفاوت بر زوال تمدنی و از جمله زوال تمدن اسلامی پای می فشرند. ابن خلدون حتمیت شهرنشینی و ضرورت از دست رفتن عصبیت ناشی از مدنیت را عامل زوال تمدنی می داند و دکتر طباطبایی تهی بودن فلسفه اسلامی از معارف فلسفه یونانی و توفق دین اساطیری بر عقل یونانی و رواج  عرفان و عرفان زدگی و ترویج عربیت را از عوامل زوال اندیشه سیاسی و تمدن سازی می داند. وجود تناقض های درونی متعدد در اصول مطرح شده از سوی ابن خلدون انتقاد اصلی ما به اوست و نیز عدم شناخت مبانی تمدن ساز دین مبین اسلام و خلط مولفه های دین مبین با ادیان اساطیری و نیز عدم شناخت کافی از فلسفه اسلامی و یونانی زدگی بزرگ انتقاد ما به دکتر طباطبایی است. در این مقاله در ضمن رد آراء و نظرات این دو اندیشمند، در مقام اثبات امکان بازسازی تمدن نوین اسلامی هستیم.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Criticized to lack of proper feasibility to issue reconstruction of new Islamic civilization

نویسندگان [English]

  • Musa Najafi 1
  • Sayyed Saeed Aryanezhad 2
چکیده [English]

Among the thinkers that research on civilization, with two different expression, Ibn Khaldun and Doctor Sayyed Javad Tabatabai believe in decline of civilization, including Islamic civilization.
Ibn Khaldun says urbanization, loss cooperation and tribal relations are factors that leads to fall of civilization.
Also doctor Tabatabai says emptiness Islamic philosophy from education ancient Greek philosophy, predominance of mythological religion over Greek wisdom, promotion of mysticism and propound Arabism are causes that collapse Islamic civilization and lead to deterioration of political thought.
There are a lot of internal contradictions that Ibn Khaldun considered as principles and this case is our main criticism to this thinker.
Also lack of knowledge from foundations civilization of Islam and Islamic philosophy, confusing between true religion with mythological religions and belief in the superiority of Greek thought,  are our important criticism to refusal theory.
In this article we are opposed to opinion of these thinkers and we prove that reconstruction of new Islamic civilization is possible.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Keywords: civilization
  • Islamic new civilization
  • Islam
  • refusal theory
  • Ibn Khaldun
  • Doctor Sayyed Javad Tabatabai
منابع
آشوری، داریوش(1376)، ما و مدرنیت، چاپ اول، تهران: نشر صراط
آل‌احمد، جلال(1357)، در خیانت و خیانت روشنفکران، تهران: خوارزمی
ابن‌خلدون، عبدالرحمن،(1388)، مقدمه ابن‌خلدون، ترجمه محمد پروین گنابادی، ج4، چاپ دوازدهم، تهران: شرکت انتشاراتی علمی و فرهنگی
تقوی،  سید محمد ناصر(1384)، دوام اندیشه سیاسی، چاپ اول، قم: بوستان کتاب
حسینی طهرانی، سید محمد حسین(1422)، الله شناسی، چاپ سوم، مشهد: نشر علامه طباطبایی.
حسینی قائم مقامی، سید عباس (1389)، تاملات فلسفی، تهران: امیر کبیر
داوری اردکانی، رضا، (1379)، مقام فلسفه در دوره تاریخ ایران اسلامی، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی
دورانت، ویل(1370)، تاریخ تمدن، ترجمه حمید عنایت و دیگران، چاپ پنجم، تهران: آموزش انقلاب اسلامی
زرین‌کوب، عبدالحسین(1373)، نقد ادبی، چاپ پنجم، تهران: نشر امیر کبیر
سعید، ادوارد(1371)، شرق‌شناسی، ترجمه عبدالرحیم گواهی، تهران: نشر فرهنگ اسلامی
صحرایی، محمد طیب (1392)، دوباره در اوج، چاپ اول، اصفهان: نشر آرما
طباطبایی، سید جواد(1373)، زوال اندیشه سیاسی، چاپ اول، تهران: نشر کویر
طوسی، خواجه نصیر الدین(1335)، رساله الامامه، تحقیق محمد تقی دانش پژوه، تهران: نشر دانشگاه تهران
فراهانی منفرد، مهدی،«دیدگاه معرفت شناختی و روش شناختی ابن خلدون درباره تاریخ»، در: فصلنامه تاریخ اسلام، شماره 13، بهار 1382
فرای، ریچارد(1375)، عصر زرین فرهنگ ایران، ترجمه مسعود رجب نیا، چاپ سوم، تهران: نشر سروش
فروغی، محمد علی(1372)، سیر حکمت در اروپا، چاپ سوم، تهران: نشر زوار
الگار، حامد(1369)، میرزا ملکم خان، ترجمه جهانگیر عظیمی، تهران: نشر مدرس
مانهایم، کارل(2535)، اتوپیا و فرهنگ، ترجمه فریبرز مجیدی، تهران: نشر دانشگاه تهران
مجتهدی، کریم، (1381)، فلسفه تاریخ، تهران: سروش
مطهری، مرتضی (1390)، مجموعه آثار، جلد بیست و شش، چاپ چهارم، تهران: انتشارات صدرا
مطهری، مرتضی(1389)، مجموعه آثار، جلد بیست و سه، چاپ ششم، تهران: انتشارات صدرا
مطهری، مرتضی(1389)، مجموعه آثار، جلد بیست ویک، چاپ هفتم، تهران: انتشارات صدرا
مطهری، مرتضی(1389)، مجموعه آثار، جلد پنج، چاپ چهاردهم، تهران: انتشارات صدرا
مطهری، مرتضی(1389)، مجموعه آثار، جلد چهاردهم، چاپ سیزدهم، تهران: انتشارات صدرا
مطهری، مرتضی(1389)، مجموعه آثار، جلد سه، چاپ پانزدهم، تهران: انتشارات صدرا
مطهری، مرتضی(1389)، مجموعه آثار، جلد سیزده، چاپ یازدهم، تهران: انتشارات صدرا
مطهری، مرتضی(1390)، مجموعه آثار، جلد بیست و پنج، چاپ پنجم، تهران: انتشارات صدرا
مطهری، مرتضی(1390)، مجموعه آثار، جلد بیست و چهار، چاپ پنجم، تهران: انتشارات صدرا
مطهری، مرتضی(1390)، مجموعه آثار، جلد دوم، چاپ نوزدهم، تهران: انتشارات صدرا
مطهری، مرتضی(1390)،. مجموعه آثار، جلد شش، چاپ پانزدهم، تهران: انتشارات صدرا
مظفر، محمد رضا (1390)، المنطق، چاپ دوازدهم، قم: نشر دارالعلم
مودودی، ابوالاعلی (1405)، خلافه و ملوکیه، ترجمه خلیل احمد حامدی، تهران: پاوه
مهدی، محسن، (1383)، فلسفه تاریخ ابن‌خلدون، ترجمه مجید مسعودی، چاپ چهارم، تهران: شرکت انتشاراتی علمی و فرهنگی
نجفی، موسی، (1394)، فلسفه تحول تاریخ در شرق و غرب تمدن اسلامی، چاپ اول، تهران: موسسه مطالعات تاریخ معاصر
نراقی، احسان (2536)، غربت غرب، چاپ چهارم تهران: امیر کبیر
نصار، ناصف، (1366)، اندیشه واقع گرای ابن‌خلدون، ترجمه یوسف رحیم لو، تهران: مرکز نشر دانشگاهی
نصر، سید حسین (1352)، سه حکیم مسلمان، ترجمه احمد آرام، چاپ دوم، تهران: امیرکبیر
نفیسی، سعید (1348)، بابک خرم دین دلاور آذربایجان، تهران: کتابفروشی فروغی
نقوی، علی محمد (1361)، جامعه‌شناسی غربگرایی، تهران: امیر کبیر
یگر، ورنر(1376)،  پایدیا، ترجمه محمد حسن لطفی، تهران: انشارات خوارزمی
یوکیچی، فوکوتساوا (1379)، نظریه تمدن، ترجمه چنگیز پهلوان، چاپ دوم، تهران: نشر گیو