چالش ها و راهبردهای تحقق عدالت اجتماعی بر اساس روش تحلیل لایه ای علت ها

نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسندگان

1 استاد علوم سیاسی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی

2 دانشجوی دکتری علوم سیاسی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی

چکیده

عدالت اجتماعی نسبت به ارزش های اجتماعی دیگر منفصل و اولویت نخست و به عنوان داور ارزش ها از جایگاه ممتاز برخوردار است. عدالت اجتماعی تجلی بروز عدالت درعرصه اجتماعی است که جایگاه مهمی دراندیشه متفکران انقلاب اسلامی داشته است بطوریکه اگر عدالت اجتماعی را در گفتمان انقلاب کم رنگ در نظر بگیرد صیرت انقلاب اسلامی بی معنا و تهی است. اما با وجود تاکیدات مذکور، درمقام عمل وتحقق عدالت اجتماعی در جامعه با مشکلاتی مواجه هستیم. حال این پرسش مطرح است که موانع تحقق عدالت اجتماعی در ایران طی چهاردهه گذشته چه عواملی بوده است؟چه راهبردهائی برای رفع موانع مذکور وجود دارد؟ این مقاله با بهره گیری از الگوی تحلیل لایه ای علت ها و با روش ترکیبی به بررسی علل این چالش ها در چهار سطح تحلیل لیتانی، علّی و تجربی، گفتمانی و اسطوره ای و نیز ارائه راهبردهای پیشنهادی برای مقابله با آنها در هر لایه پرداخته است. در نهایت با توجه به شناسایی علل مذکور در هر لایه، راهبردهای در سطح گفتمان، ساختار و کارگزار مطرح شده است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Challenges and strategies for achieving social justice based on the method of layered analysis of causes

نویسندگان [English]

  • Yahya Fozi 1
  • Ayat ollah Firoozi 2
1 Professor of Political Science, Institute of Humanities and Cultural Studies
2 PhD student in Political Science, Institute of Humanities and Cultural Studies
چکیده [English]

Social justice is separate from other social values and is the first priority and has a privileged position as a judge of values. Social justice is the manifestation of justice in the social arena, which has had an important place in the minds of the thinkers of the Islamic Revolution, so that if social justice is considered insignificant in the discourse of the revolution, the character of the Islamic Revolution is meaningless and empty. But despite the above-mentioned emphases, we face problems in the practice and realization of social justice in society. Now the question is what have been the obstacles to the realization of social justice in Iran over the past fourteen years? What strategies are there to remove these obstacles? Using a layer analysis model of causes and a combined method, this article examines the causes of these challenges at four levels of litany analysis: causal and experimental, discourse and mythology, as well as proposing strategies to deal with them at each layer. . Finally, according to the identification of the causes mentioned in each layer, strategies at the level of discourse, structure and agent have been proposed.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Justice
  • social justice
  • equality of social opportunities
  • layered analysis method
  • causes
ادوارد.ج. گرب، 1373، نابرابری اجتماعی، ترجمه محمد سیاهپوش و احمد غروی زاد، تهران : نشر معاصر.
اسناد الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت
بازتولید ساختار رانتی در ایران، نسرین قنواتی  1  مجید وحید 2  احمد ساعی 3  سید علیرضا ازغندی  1396، زمستان ۲۵، شمارۀ ۷ فصلنامۀ مطالعات راهبردی سیاست گذاری عمومی
بشیریه، حسین، 1385، جامعه شناسی سیاسی، تهران، نشر نی
پیغامی، عادل، تراب زاده، محمدصادق و سجادیه، سید علیرضا، 1395، گفتارهایی در عدالت اجتماعی، دانشگاه امام صادق
توماس پنگل و پیتر آهرنزدرف، 1384، عدالت در میان ملل، ترجمه مصطفی یونسی، تهران : نشروازرت امور خارجه.
جان رالز، 1387، نظریه عدالت، ترجمه سید محمد کمال سروری و مرتضی بحرانی، تهران پژوهشکده فرهنگ اجتماعی، چاپ اول.
حاجی یوسفی، امیرمحمد، 1376،«دولت رانتیر یک بررسی مفهومی»، اطلاعات سیاسی اقتصادی، (بهمن و اسفند). صص 126و 125. شمار ۀ 12
حسینی زاده محمدعلی، 1386، اسلام سیاسی در ایران، قم: دانشگاه مفید،
زاهدی، محمد جواد، 1382، توسعه و نابرابری، تهران : نشر مازیار.
ساوه درودی، مصطفی، 1396، الگوهای عدالت طلبی در ایران معاصر، تهران، سازمان انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی
فوزی ، یحیی ،١٣٨٨، اندیشه سیاسی در ایران بعد از انقلاب، تهران: پژوهشکده امام خمینی و انقلاب اسلامی
فوزی، یحیی و قربانزاده، قربانعلی، 1398، پیوند عدالت سیاسی و حقوق سیاسی با رویکردی بر آراء امام خمینی، عروج
فوزی، یحیی و مرادی، روح الله، 1391، بررسی تطبیقی عدالت اجتماعی در اسلام و غرب، فصلنامه متین، شماره 48
مومنی، فرشاد ،۱۳۹۶، عدالت اجتماعی، آزادی و توسعه در ایران امروز، تهران: نقش و نگار
ندائی، محمد علی، 1385، عدالت در گفتمان انقلاب اسلامی، قم، بوستان کتاب
نهج البلاغه، ترجمه جعفر شهیدی، 1375، چاپ نهم، تهران: علمی ـ فرهنگی
نیلی مسعود، طبیبیان محمد، غنی نژاد موسی، 1385، «اقتصاد و عدالت اجتماعی»،  نشر نی
واعظی، احمد ،1384، جان رالز از نظریه عدالت تا لیبرالیسم سیاسی، قم: بوستان کتاب.
واعظی، احمد، 1393، نقد و بررسی نظریه های عدالت، انتشارات : موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی.
 
Inayatullah, S. (2004). The Causal Layered Analysis (CLA) Reader: Theory and Case
 Inayatullah, S. (2007). Questioning the Future: Methods and Tools for Organizational and
Rawls, John (1971), A Theory of Justice. Harvard University Press
Rawls, John (1996) Political Liberalism, Columbia  University Pres
Societal Transformation, Tamkang University Press.
Studies of an Integrative and Transformative Methodology, Tamkang University Press.