ORIGINAL_ARTICLE
مبانی اندیشه ای در تدوین الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت با تاکید بر سیرۀ علمی و عملی امام خمینی(ره)
چکیده پیروزی انقلاب سلامی در ایران بستر مناسبی برای حرکت به سمت ایجاد تمدن نوین اسلامی را فراهم کرده است. امروز و بعد از قریب به چهار دهه از عمر انقلاب اسلامی، سازوکارهای رسیدن به این جایگاه بزرگ و نحوه ساخت بنای رفیع آن مورد توجه است. ایدة «الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت» که از سوی مقام معظم رهبری مطرح گشته است مدل رسیدن به این تمدن جدید می باشد. قالب مدل­های فعلی توسعه برگرفته از مدل­های غربی و غیر اسلامی هستند و از خاستگاهی بومی برخوردار نبوده؛ لذا از خصلت کارآمدی برخوردار نیستند این پژوهش کوششی است برای تبیین مبانی فکری و معرفتی این پیشرفت.. فقه، فلسفه و عرفان در تمدن اسلامی و ایرانی، از جمله «ابرمفاهیمی» محسوب می­شوند که به راه اندازندة جریان­های علمی و عملی، و از ویژگی مهم «سازندگی» برخوردار هستند. در ترسیم الگوی پیشرفت و حرکت از وضع موجود به وضع مطلوب، دانش فقه به جهت «سرشت انسان» و همین­طور توانایی این دانش در حلّ معضلات زندگی انسانِ مسلمان، از موقعیت مرکزی و محوری برخوردار است که می­تواند با بهره­گیری از سنت فلسفی و عرفانی، اسباب تحول را موجب شود. این نوشتار تلاش می نماید تا نشان دهد الگوی پیشرفت اسلامی – ایرانی، با ملاحظه سنت فکری و نقد گذشته تمدن اسلامی، چاره ای جز برقراری تعامل، همراهی و نسبت روشن بین فقه، فلسفه و عرفان ندارد. امام خمینی(ره) الگوی روشنی در این خصوص است.
https://politicalstudy.ihcs.ac.ir/article_2082_d6bfb2fba521c15eafff7570d9448652.pdf
2016-02-20
1
29
کلیدواژهها: الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت
فقه
فلسفه
عرفان
انقلاب اسلامی
امام خمینی(ره)
محمدمهدی
اسماعیلی
1
استادیارگروه علوم سیاسی دانشگاه تهران
LEAD_AUTHOR
منابع
1
قرآن کریم
2
ابن رشد، محمد بن ابوالولید. (1986). فصل المقال. بیروت: دارالمشرق.
3
ابن طفیل. (1390). حیبن یقظان. ترجمه: بدیعالزمان فروزانفر. تهران: انتشارات علمی و فرهنگی، چاپ هفتم.
4
ابنالغیلان. (1377). حدوث العالم. تهران: مؤسسه مطالعات اسلامی، چاپ اول.
5
ابنسینا، عبدالله. (1375). الاشارات و التنبیهات. قم: نشر البلاغه، چاپ اول.
6
ابنسینا، عبدالله. (1376). الالهیات من کتاب الشفا. قم: دفتر نشر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم.
7
الاسفراینی النیشابوری، فخرالدین. (1383). شرح کتاب النجاه الابن سینا (قسم الهیات). مقدمه و تحقیق: حامد ناجی اصفهانی. تهران: انجمن آثار و مفاخر فرهنگی، چاپ اول.
8
اسکینر،کوئننتین، (1393). بینش­های علم سیاست: در باب روش. تهران: انتشارات فرهنگ جاوید.
9
افلاطون. (1390). جمهور. ترجمه: فؤاد روحانی. تهران: انتشارات علمی فرهنگی، چاپ سیزدهم.
10
پورنامداریان، تقی. (1389). رمز و داستان­های رمزی در ادب فارسی. تهران: انتشارات علمی و فرهنگی. چاپ هفتم.
11
توحیدی، ابوحیان. ( 1426 ق). الامتناع و المؤانسه. بیروت: مکتب عنصریه، چاپ اول.
12
الجابری، محمد عابد. (1387). ما و میراث فلسفی­مان. ترجمه: سید محمد آل مهدی. تهران: نشر ثالث.
13
الجابری، محمد عابد. (1391). خوانشی نوین از فلسفه مغرب و اندلس. ترجمه: سیدمحمد آل مهدی. تهران: نر ثالث.
14
الجابری، محمد عابد. (1984). تکوین العقل العربی. بیروت: دارالطلیعه، البعه الأولی.
15
جوادی آملی، عبدالله. (1391). منزلت عقل در هنسه معرفت دینی. تهران: اسراء.
16
خامنه­ای، سید علی. (1390). الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت. مؤسسه علمی فرهنگی بصیرت.
17
خمینی، روحالله. (1369). صحیفه نور. تهران: سازمان مدارک فرهنگی انقلاب اسلامی و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی. ج21
18
خمینی، روحالله. (1390). ولایت فقیه. تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (ره).
19
سجادی، سید جعفر. (1373). فرهنگ معارف اسلامی. تهران: انتشارات دانشگاه تهران، چاپ اول.
20
سروش، عبد الکریم. (1378). مدارا و مدیریت. تهران: مؤسسه فرهنگی صراط.
21
سهروردی، یحیی. (1373). حکمه الاشراق. تصحیح: هانری کربن. تهران: مؤسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی. چاپ دوم.
22
سیدمحمد آل مهدی. (1389). تکوین عقل عربی. ترجمه: سید محمد آل مهدی. تهران: نسل آفتاب.
23
سیدمحمد آل مهدی.(1376). دانش فقه، بنیاد روش شناختی عقل عربی-اسلامی. ترجمه: محمد مهدی خلجی. نقد و نظر. شماره 12. صص 140-114.
24
طباطبایی، سید محمد حسین. (1374). تفسیر المیزان. ترجمه: محمد باقر موسوی همدانی. قم: انتشارات اسلامی جامعه مدرسین حوزه علمیه قم. چاپ پنجم.
25
الغزالی، ابوحامد. (1382). تهافت الفلاسفه. به تحقیق: سلیمان دنیا. تهران: شمس تبریزی.
26
فارابی، ابونصر. (1389). احصاء العلوم. ترجمه: حسین خدیو جم. تهران: انتشارات علمی و فرهنگی.
27
فیرحی، داود. (1389). قدرت، دانش و مشروعیت در اسلام. تهران: نشر نی.
28
فیرحی، داود. (1392). فقه و سیاست در ایران معاصر. تهران: نشر نی.
29
کربن، هانری. (1393). تاریخ فلسفه اسلامی. ترجمه: اسدالله مبشری. تهران: انتشارات امیرکبیر.
30
مشکانی سبزواری، عباسعلی و سعادتی، اوالفضل. فقه حکومتی؛ نرم­افزار توسعه انقلاب اسلامی. فصلنامه علمی ـ پژوهشی مطالعات انقلاب اسلامی. سال دهم. شماره 32. صص 118-97.
31
مطهری، مرتضی. اصول فقه، فقه. تهران: انتشارات صدرا. چاپ سی و هفتم.
32
ملاصدرا، محمد ابن ابراهیم. (1356). المبدأ و المعاد. تصحیح: سید جلال الدین آشتیانی. تهران: انجمن حکمت و فلسفه ایران.
33
ملاصدرا، محمد ابن ابراهیم. (1360). الشواهد الربوبیه فی المناهج السلوکیه. تصحیح و تعلیق: سید جلال الدین آشتیانی. مشهد: المرکز الجامعی النشر.
34
ملاصدرا، محمد ابن ابراهیم. (1981 م). الحکمه المتعالیه فی لاسفار الاربعه. بیروت: دار احیاء التراث، چاپ سوم.
35
موسوی بجنوری، سید محمد. (1388). بررسی نقش اخلاق در فقه و حقوق با رویکردی بر نظریات حضرت امام خمینی. نامه الهیات. سال سوم. شماره 8.
36
نصر، سید حسین.(1361). رابطة بین تصوف و فلسفه در فرهنگ ایران. ایران نامه. شماره 1. صص 56-46.
37
نصر، سید حسین.(1372). تصوف و تعقل در اسلام. نامة فرهنگ. شماره 12. صص 85-73.
38
نهجالبلاغه.(1388).ترجمه: محمدجعفر امامی و محمدرضا آشتیانی (زیر نظر آیتالله مکارم شیرازی). تهران: انتشارات علیابن ابی­طالب.
39
واعظی، احمد. (1390). سهم نظریه پردازی سیاسی در الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت. علوم سیاسی. سال چهاردهم. شماره 55.
40
ORIGINAL_ARTICLE
عوامل مؤثر بر جامعهپذیری سیاسی دانشجویان دانشگاههای دولتی ایران
عوامل بسیار زیادی بر فرایند جامعهپذیری سیاسی شهروندان یک جامعه تاثیر گذار میباشند. در این مقاله میزان تاثیر برخی از این عوامل بر جامعه پذیری سیاسی دانشجویان در جمهوری اسلامی مورد بررسی قرار گرفته است. تاثیر میزان استفاده از رسانه های دولتی بر میزان جامعه پذیری سیاسی، تاثیر معضل بیکاری و تفکرات ناشی از مشکلات اقصادی بر میزان جامعه پذیری سیاسی و همچنین تاثیر تفکرات مذهبی خانواده بر میزان جامعه پذیری سیاسی دانشجویان این روند، سه فرضی می باشند که در این مقاله مورد تحلیل قرار گرفته شدند. اطلاعات پژوهش نیز با روش پیمایشی، از نمونه ای با حجم 1210 نفر از میان دانشگاه های دولتی سراسر کشور با روش نمونه گیری طبقه ای انتخاب و جمع آوری شده و تحلیل آنها نیز با نرم افزار spssانجام شده است. نتایج مربوط به بررسی این فرضیات نشان می دهد که استفاده بیشتر از رسانه های دولتی باعث جامعه پذیری سیاسی بیشتر دانشجویان شده و همچنین در فرض دوم، به هر میزانی که افراد دانشجو مشکلات اقتصادی و بیکاری جامعه را بیشتر بداند، از جامعه پذیری سیاسی کمتری برخوردار می باشد و در نهایت فرض سوم نیز نشان می دهد که دانشجویان با پایگاه خانوادگی مذهبی سنتی از جامعه پذیری سیاسی بیشتری نسبت به دانشجویان با پایگاه خانوادگی غیر مذهبی برخوردارند.
https://politicalstudy.ihcs.ac.ir/article_2084_342ab03d5fdc7e36dbdf89b37ac6c74a.pdf
2016-02-20
31
55
کلیدواژهها: جامعهپذیری سیاسی
دانشجویان
بیکاری
دینداری
رسانهها
غلامرضا
خواجهسروی
1
دانشیار علوم سیاسی دانشگاه علامه طباطبایی
LEAD_AUTHOR
آلموند و پاول، (1375)، جامعه پذیری و فرهنگ سیاسی، ترجمه علیرضا طیب، فصلنامه اطلاعات سیاسی- اقتصادی، شماره 113- 114.
1
آلموند، گابریل و دیگران، (1378)، چارچوبی برای سیاست تطبیقی، ترجمه علیرضا طیب، چاپ دوم، تهران، نشر مرکز آموزش مدیریت دولتی.
2
اخترشهر، علی، (1386)، مولفه های جامعه پذیری سیاسی در حکومت دینی، چاپ اول، تهران، انتشارات پژوهشکده فرهنگ و اندیشه اسلامی.
3
بشیریه، حسین، (1382)، آموزش دانش سیاسی، چاپ سوم، تهران، انتشارات نگاه معاصر.
4
جعفری نژاد، مسعود، (1386)، بررسی و تحلیل نقش معلمان بر جامعه پذیری سیاسی دانش آموزان دوره متوسطه: مطالعه موردی بخش پیر بکران، مجله دانشکده علوم اداری و اقتصادی، سال دوم، بهار و تابستان.
5
چیلکوت، رونالد، (1377)، نظریه های سیاست مقایسه ای، ترجمه وحید ده بزرگی و علیرضا طیب، چاپ دوم، تهران، رسا.
6
خواجه سروی، غلامرضا، (1378)، جامعه پذیری سیاسی در نسل جوان و ثبات سیاسی در ایران، فصلنامه مطالعات راهبردی، شماره پنجم و ششم، پاییز و زمستان.
7
راش، مایکل، (1377)، جامعه و سیاست: مقدمه ای بر جامعه شناسی سیاسی، چاپ سوم، تهران، صبوری.
8
سبزی پور، حامد، (1387)، جامعه پذیری سیاسی: مروری کوتاه بر ادبیات موضوع، ماهنامه رشد علوم اجتماعی، دوره یازدهم، شماره 4، تابستان.
9
شارع پور، محمد، (1378)، فرهنگ عمومی، شماره 18 و 19، تابستان.
10
شارون، جوئل، (1379)، ده پرسش از د یدگاه جامعه شناسی، ترجمه منوچهر صبوری، چاپ اول، تهران، نشر نی.
11
عالم، عبدالرحمان، (1375)، بنیادهای علم سیاست، چاپ سوم، تهران، نشر نی.
12
عبدالرحمن، عبدالله محمد، (1380)، جامعه پذیری سیاسی، ترجمه کامیار صداقت ثمرحسینی، چاپ اول، تهران، جوان.
13
فیروز حاییان، علی اصغر و جهانگیر جهانگیری، (1387)، تحلیل جامعه شناختی مشارکت سیاسی دانشجویان؛ نمونه مورد مطالعه: دانشجویان دانشگاه تهران، مجله علوم اجتماعی دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه فردوسی مشهد، دوره نهم، بهار و تابستان.
14
قوام، عبدالعلی، (1369)، درآمدی بر جامعه پذیری سیاسی، مجله نامه علوم اجتماعی، دانشگاه تهران، دوره هجدهم، شماره یک.
15
کمالی، علی اکبر، (1374)، بررسی مفهوم جامعه پذیری، چاپ دوم، تهران، انتشارات سازمان تبلیغات اسلامی.
16
مهرداد، هرمز، (1376)، جامعه پذیری سیاسی، چاپ اول، تهران، پاژنگ.
17
Bullis, C and B. Bach, (2003), Socialization Turning Points: An Examination of Change in Organizational Identification, Paper Peresented at the Annual Meeting of the Western Speech Communication Association Spokane, W A. ERIC Document Number ED.
18
Data, A.Education and society,(2001), A sociology of African Education Macmillan.
19
Essen, A.J.A,(2010), Implication for Secondary Education in Nigeria Paper presented at the 40th All Nigeria Conference of Principals of Secondary Schools (ANCOPSS).Uyo, Akwa Ibom state, Nigeria ,Vision.
20
Langton, K.P, (1992), Political Socialization, London. Oxford University Press.
21
Shipman, M.D, (1995), The Sociology of the School, London: Longman.
22
ORIGINAL_ARTICLE
ساختار قدرت در ایران عصر ناصری
این نوشتار در مطالعه ساختار قدرت در ایران عصر ناصری ، به بررسی ویژگی های ساختار قدرت در دو مقوله یکی فرم و صورت بندی ساختار قدرت ودیگری ماهیت سلطه و اقتدار خواهد پرداخت. ویژگی مشخص ساختار قدرت در ایران عصر ناصری ، استبداد بود . شاه مرکز ثقل و توزیع قدرت بود . در این ساختار ، دولت ، دربار و شخص شاه مقولاتی تفکیک ناپذیر بودندکه به تبع خود از موانع شکل گیری نهادهای مشروع و قانونی محسوب می شدند و پیدایش یک ساختار اداری و سیاسی بیرون از چهار چوب نظام خود کامه موجود ، امکان پذیر نبود . در چنین ساختاری امکان رشد طبقات اجتماعی بیرون از حکومت نیز وجود نداشت . ورود افکار متجددانه و نخستین تلاش ها برای انجام اصلاحات در ایران از نخستین چالش ها با ساختار قدرت در ایرن عصر قاجار بود. از سوی دیگر با رشد شتابان تجارت خارجی و برخورد فزاینده تجار ایرانی با غرب و سفرهای خارجی و آشنایی با دستاوردهای تمدن غرب ، موجب آگاهی آنها از جایگاه طبقاتی اشان شد و به منافع طبقاتی خود در برابر حکومت خود کامه قاجار پی بردند.
https://politicalstudy.ihcs.ac.ir/article_2085_2871304a35ea1a819cb5266bc2beb6d6.pdf
2016-02-20
57
77
کلیدواژهها: ساختار قدرت
روشنفکران
تجار
ناصرالدین شاه
اصلاحات
سید محمدرحیم
ربانیزاده
1
استادیار پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی
LEAD_AUTHOR
لطفالله
لطفی
2
کارشناسارشد تاریخ ایران اسلامیدانشگاه خوارزمی
AUTHOR
منابع
1
- پولاک ، یاکوب ادوارد (1368) سفرنامه پولاک «ایران و ایرانیان»، ترجمه کیکاوس جهانداری، تهران: خوارزمی
2
آدمیت، فریدون، ناطق، هما (1356) رسالههای سیاسی و اقتصادی در آثار منتشر نشده دوران قاجار، تهران : آگاه
3
اشرف، احمد،(1359) موانع تاریخی رشد سرمایه داری در ایران: دوره قاجاریه ، تهران: زمینه
4
اعتماد السلطنه، محمدحسن خان (1349) صدر التواریخ، به کوشش محمد مشیری، تهران: وحید
5
اعتماد السلطنه، محمدحسن خان (1374) چهل سال تاریخ ایران (در دوره پادشاهی ناصرالدین شاه)، جلد اول (المآثر والآثار)، به کوشش ایرج افشار، چاپ دوم، تهران: اساطیر
6
اعتماد السلطنه، محمدحسن خان(1350) روزنامه خاطرات ، با مقدمه و فهارس از ایرج افشار، تهران: امیرکبیر
7
اعتماد السلطنه، محمدحسن خان(1357) خلسه، بهکوشش محمود کتیرایی، چاپ دوم، تهران: توکا
8
باستانی پاریزی، محمد ابراهیم (1357) حماسة کویر، تهران: امیرکبیر
9
بامداد، مهدی (1378) شرح حال رجال ایران ، ج 3 ، چاپ پنجم ، تهران : زوار
10
بهنام، جمشد(1383) ایرانیان و اندیشه تجدد، چاپ دوم، تهران: فروزان روز
11
پیتر آوری (1384) تاریخ ایران به روایت کمبریج ،ترجمه مرتضی ثاقب فر ،جلد هفتم، چاپ سوم، تهران: جامی
12
ترابی فارسانی،سهیلا(1384) تجار مشروطیت و دولت مدرن، تهران: نشر تاریخ ایران
13
تیموری،ابراهیم(1332) عصر بیخبری یا تاریخ امتیازات در ایران، تهران: شرکت نسبی حاج محمدحسین اقبال و شرکا
14
حاج سیاح (1359) خاطرات حاج سیاح ، به کوشش حمید سیاح، چاپ سوم، تهران: امیرکبیر
15
دولت آبادی، یحیی(1331) حیات یحیی، 4 جلد، تهران: کتابفروشی ابن سینا
16
رهبری، هادی(1387) تجار و دولت در عصر قاجار (از همزیستی تا رویارویی)، تهران:کویر
17
زونیس ، ماروین (1387) روان شناسی نخبگان سیاسی ایران ، ترجمه پرویز صالحی ، تهران: انتشارات چاپخش
18
سپهر (لسان الملک)، محمدتقی (1344) ناسخ التواریخ، ج 4 ، تهران: اسلامیه
19
سیاق معیشت در عهد قاجار( مجموعه اسناد عبدالحسین میرزافرمانفرما) (1363) ج اول، تهران: نشر تاریخ ایران
20
فرخ خان امین الدوله(1350) مجموعه اسناد و مدارک، جلد چهارم، به کوشش کریم اصفهانیان و قدرت الله روشنی (زعفرانلو). دانشگاه تهران
21
فلاندن ، اوژن (1356) سفرنامه اوژن فللاندن به ایران، ترجمه حسین پورصادقی، تهران: اشراقی
22
کدی ، نیکی ر (1358) تحریم تنباکو در ایران ، ترجمه شاهرخ قائم مقامی، تهران: حبیبی
23
کرزن جرج. ن. (1362) ایران و قضیه ایران، ترجمه غ. وحید مازندرانی، چاپ دوم، جلد اول، تهران: مرکز انتشارات علمی و فرهنگی
24
کرمانی، ناظم الاسلام(1346) تاریخ بیداری ایرانیان (مقدمه) جلد اول، به اهتمام علی اکبر سعیدی سیرجانی، تهران: بنیاد فرهنگ ایران
25
گوبینو، کنت دو(بی تا) سه سال در ایران، ترجمه ذبیح الله منصوری ، تهران : انتشارات فرخی
26
لمبتون (1362) مالک و زارع در ایران ، ترجمه منوچهر امیری ، تهران : علمی و فرهنگی
27
مجدالملک، حاج میرزا محمدخان(1321) رسالة مجدیه، با مقدمه و مقابله و تصحیح سعید نفیسی، تهران: چاپخانة بانک ملی ایران
28
مراغهای حاج زین العابدین (1344) سیاحتنامه ابراهیم بیک، تهران: کتابهای صدف
29
مستوفی،عبدالله (1388) شرح زندگانی من، جلد اول،چاپ ششم ، تهران : زوار
30
ملک آراء ، عباسمیرزا (1325) شرح حال ، با مقدمهای از عباس اقبال ، به کوشش عبدالحسین نوایی ، تهران: بی نا
31
ملکم سرجان(بی تا) تاریخ ایران، ترجمه میرزا اسمایل حیرت، تهران: سعدی
32
مهدوی، شیرین (1379) زندگی نامه حاج محمدحسن کمپانی، امین دارالضرب، ترجمه منصوره اتحادیه، فرحاز امیرخانی حسینک لو، تهران: نشر تاریخ ایران
33
ورهرام، غلامرضا (1385) نظام سیاسی و سازمانهای اجتماعی ایران در عصر قاجار، تهران: معین
34
وبر، ماکس (1374) اقتصاد و جامعه ، ترجمه منوچهری ، ترابی نژاد ، عمادزاده ، تهران : مولی
35
هدایت(مخبرالسلطنه)(1363) گزارش ایران، بهاهتمام محمدعلی صوتی، چاپ دوم، تهران، نشر: نقره
36
هدایت(مخبرالسلطنه )(1375) حاج مهدی ، خاطرات و خطرات ، تهران : زوار
37
Bakhash,Shaul(1971)”The Evolution of Qajar Bureacracy 1779-1879”,in Middle Eastern Studies,vol.7,Nr.2.london
38
Keddie,Nikki (2008)” Iran under the later Qajars, 1848-1922” The Cambridge history of iran,vol,7,Cambridge university press
39
Meredith,Colin(1971)”Early Qajar Administration:An Analysis of its Development and Functions”,in Iranian studies,vol.IV,usa
40
Sheikholeslami, Reza (1997) The Structure of central Authority in Qajar Iran (1871-1896),Atlanta,GA:Scholars press
41
Sheikholeslami, Reza (1971)”The sale of offices in Qajar Iran,1858-96”,Iranian studies,volIV,No.2-3(spring-summer)
42
ORIGINAL_ARTICLE
انقلاب برای رهایی یا اصلاحگری در درون نظم مستقر؛ بررسی تطبیقی علل عقبماندگی مسلمین و راههای برونرفت از آن در آراء گولن و شریعتی
چکیده عقبماندگی جوامع اسلامی یکی از مهمترین دغدغههای اندیشمندان معاصر مسلمان بوده است و آنان به روش­های مختلف به این امر واکنش نشان داده و در پی چاره جویی بر آمدهاند. در این مقاله چرایی عقب ماندگی مسلمین و راه­های برون رفت از آن در آراء دو تن از متفکران مسلمان معاصر یعنی علی شریعتی و فتح­الله گولن مورد بررسی قرار گرفته است. در این پژوهش با استفاده از منابع کتابخانه­ای و هم­چنین با بهره­گیری از سخنران­ها و منابع اینترنتی مورد تحلیل و تفسیر قرار گرفته است. بر اساس یافته­های این پژوهش به نظر می­رسد گولن و شریعتی هردو به موضوع عقب­ماندگی مسلمین توجه ویژهای داشتهاند، اما هیچکدام از زاویه نظریات جامعهشناسانه یا اقتصادی توسعه به این مسئله ننگریستهاند، بلکه به مثابه اندیشمندان دینی مدرن آن را مورد بررسی قرار دادهاند. هردو اندیشمند به عوامل سیاسی، اجتماعی و فرهنگی عقب ماندگی اشاره می­کنند، ولی اصلیترین عامل داخلی را دور شدن از اسلام واقعی می­دانند و برای برون رفت از عقبماندگی نیز ارائه یک نگاه نو به اسلام را ضروری می­شمارند. شریعتی اسلام را در قالب یک ایدئولوژی انقلابی مطرح میکند که دارای برنامه­های جامعی برای زندگی بشری است تا از این طریق تحرک و بیداری را به جامعه­ی اسلامی بازگرداند. گولن نیز با تاکید بر ایمان و اخلاق، مسلمین را به حضور فعالانه در عرصه­های اجتماعی دعوت می­کند؛ اما برداشت او از اسلام در قالب یک آئین مدنی ارائه میشود.
https://politicalstudy.ihcs.ac.ir/article_2083_41bf557eac06d4b413017733de36d270.pdf
2016-02-20
79
97
کلیدواژهها: اسلام
راه رهایی
عقبماندگی
علی شریعتی
فتحالله گولن
محمدرضا
ملایی
1
کارشناسارشد علوم سیاسی دانشگاه فردوسی
AUTHOR
سید محمدعلی
تقوی
2
دانشیار علوم سیاسی دانشگاه فروسی مشهد
LEAD_AUTHOR
سید حسین
اطهری
shathari@yahoo.com
3
دانشیار علوم سیاسی دانشگاه فردوسی مشهد
AUTHOR
منابع
1
شرابی، هشام(1369)، روشنفکران عرب و غرب، ترجمه عبدالرحمن عالم، چاپ دوم، تهران: وزارت امور خارجه.
2
شریعتی، علی (1357)، ما و اقبال، چاپ اول، تهران: حسینیه ارشاد.
3
شریعتی، علی (1358)، چه باید کرد؟، تهران: موسسه بنیاد فرهنگی دکتر علی شریعتی، قلم.
4
شریعتی، علی (1359)، تشیع علوی و تشیع صفوی، تهران: تشیع.
5
شریعتی، علی (1360)، چه باید کرد؟ مجموعه آثار ۲۰، تهران: دفتر تنظیم و نشر مجموعه آثار دکتر شریعتی.
6
شریعتی، علی (1361الف)، جهان بینی و ایدئولوژی، تهران: دفتر تدوین و تنظیم مجموعه آثار دکتر شریعتی.
7
شریعتی، علی (1361ب)، ویژگی های قرون جدید، مجموعه آثار31، تهران: دفتر تدوین و تنظیم مجموعه آثار دکتر شریعتی.
8
شریعتی، علی (1361پ)، اسلام شناسی(درس های دانشگاه مشهد)، تهران: دفتر تدوین و تنظیم مجموعه آثار دکتر شریعتی.
9
شریعتی، علی (1361ت)، خودسازی انقلابی ، تهران: دفتر تدوین و تنظیم مجموعه آثار دکتر شریعتی.
10
شریعتی، علی (1361ث)، تشیع علوی تشیع صفوی، تهران: دفتر تدوین و تنظیم مجموعه آثار دکتر شریعتی.
11
شریعتی، علی (1361ج)، بازگشت، مجموعه آثار4، تهران: دفتر تدوین و تنظیم مجموعه آثار دکتر شریعتی.
12
شریعتی، علی (1361چ)، تاریخ و شناخت ادیان2، مجموعه آثار15، تهران: دفتر تدویم و تنظیم مجموعه آثار دکتر شریعتی.
13
شریعتی، علی (1378الف)، بازشناسی هویت ایرانی- اسلامی، چاپ ششم، تهران: الهام.
14
شریعتی، علی (1378ب)، شیعه، چاپ هفتم، تهران: الهام.
15
شریعتی، علی(1350)، انتظار مذهب اعتراض، بی نا، سخنرانی شریعتی در حسینیه ارشاد، تاریخ18/8/1350
16
علمداری، کاظم(1380)، چرا ایران عقب ماند و غرب پیش رفت؟ چاپ ششم، تهران: نشر توسعه.
17
فکری، محمد؛ اینانلو، مینا؛ فکری، احمد(1392)، بررسی جامعه شناختی جنبش فتح الله گولن بر مبنای بسیج منابع، مجله مطالعات اجتماعی ایران، دوره هفتم، شماره 3.
18
ORIGINAL_ARTICLE
نظریه «بازنمایی» و انگارههای معنایی گفتمان رسانهای آمریکا از اسلام و ایران
چکیده رویکرد «ساختگرایانه بازنمایی» به عنوان یکی از رویکرد های نظریه «بازنمایی» نقش محوری در حوزه رسانه ای آمریکا دارد. بر اساس این رویکرد، از آنجا که رسانهها به ساخته شدن «نظامهای یادآوریکننده تعاریف» کمک میکنند، بازنماییهای رسانهای در شکل دادن به نگرشهای عمومی نسبت به «دیگران»(دشمنان) تأثیرگذار هستند و ذهنیت و دانش عمومی یک جامعه یا گفتمان را بر اساس تصویر یا انگارهای که خود برمیسازند در قبال غیر یا غیرخودی تولید و توزیع مینمایند. ایالات متحده ، برای بیش از سه دهه است که شکلگیری موج جدید اسلامگرایی بعد از انقلاب اسلامی را که محوریت و مرجعیت آن را ج.ا.ا بر عهده داشته، با وقایع ایران پیوند زده اند. به این ترتیب، در منظر تحلیلگران، استراتژیستها و مقامات آمریکایی ایرانهراسی و اسلامهراسی به گونه غیرقابل تفکیکی در ارتباط تنگاتنگ با یکدیگر مورد تعریف و تفسیر قرار گرفتند. مقاله حاضر در تلاش است تا از رهگذر نظریه «بازنمایی سوگیرانه» به تبیین یکی از مهم ترین ابزارهای سیاست خارجی آمریکا در موضوع اسلام و هراسی و ایران هراسی بپردازد. نگارندگان بر این باورند که رسانههای آمریکایی، نقش محوری و تعیین کننده در «بازنمایی سوگیرانه» از چهره اسلام سیاسی و جمهوری اسلامی ایران دارند.
https://politicalstudy.ihcs.ac.ir/article_2100_2042286163944191b3cc82cf5b18ec4c.pdf
2016-02-20
99
122
کلیدواژهها: اسلامهراسی
ایرانهراسی
کلیشهسازی
بازنمایی منفی
رسانهها
ایالاتمتحده آمریکا
رضا
سلیمانی
r.soleimani1980@gmail.com
1
استادیار دانشگاه پیام نور
LEAD_AUTHOR
محمدجواد
هراتی
2
دانشیار دانشگاه بوعلیسینا
AUTHOR
منابع
1
احمد، اکبر(1380) پستمدرنیسم و اسلام، فرهاد فرهمندپور، تهران، نشر ثالث.
2
ادوارد سعید(1379)، «اسلام رسانهها»، اکبر افسری، تهران، انتشارات توس.
3
ادوارد، سعید(1378)، پوشش خبری اسلام در غرب، ترجمه عبدالرحیم گواهی، دفتر نشر فرهنگ اسلامی.
4
-بی نام، فاکس نیوز «،ضداسلامیترین شبکه تلویزیونی جهان»ترجمه محمدرضا نوروزپور ، نشریه سروش ،شماره 1099.
5
بیچرانلو، عبدالله(1388) «بازنمایی اسلام و ایران در رسانههای غرب»، رسانه، سال بیستم، شماره 1، صص: 79-94.
6
چاوا، فرانکفورد و دیوید نچیماس، روشهای پژوهش در علوم اجتماعی، فاضل لاریجانی و رضا فاضلی، تهران، انتشارات سروش، 1381، چاپ اول.
7
ربیعی، علی و احمدزاده نامور فرناز(1387) ، "نظریه بازنمایی رسانهای و تحلیل افکار عمومی متقابل آمریکاییها و ایرانیها"، دانش سیاسی، سال چهارم، شماره دوم، پاییز و زمستان .
8
کمالچیرانی، فرشته(1389) نگاهی به شبکه خبری فاکسنیوز، پایگاه خبری پارسینه.
9
گیویان، عبداله(1388)، "بازنمایی ایران در سینمای هالیوود"، فصلنامه تحقیقات فرهنگی، دوره دوم، شماره 8 ، زمستان 1388، صص: 147-177
10
مجیدی، حسن(1389)، «گفتمان اسلامهراسی در آمریکا؛ مطالعه موردی فاکس نیوز»، رسانه، سال بیستم، شماره 3، صص: 71-86.
11
معتمدنژاد، کاظم و مهدیزاده طالشی، سید محمد (1386)، «تحلیل انتقادی گفتمان "نیویورک تایمز"، "گاردین"، "لوموند" و "دیولت"»، فصلنامه علوم اجتماعی، شماره 36.
12
نقیبزاده، احمد(1388)، تاریخ دیپلماسی و روابط بینالملل: از پیمان وستفالی تا امروز، تهران، قومس.
13
Akel, Bassil (2002), “Stereotypes and Misconceptions: Islam and the Western Media”, from: www.islamfortoday.com
14
Devereux, Eion (2003), Understanding the Media, London: Sage Publications.
15
Edwards ,Milton (2002), Reasearching the Radical, the Quest for a Perspective, London: Sage Publications.
16
Hall, Stuart. (1997), Cultural Representation and Signifying Practice, London: Sage Publications.
17
Hall, Stuart. (2003), “The Work Representation”, in Stuart Hall (Eds.), Representation: Cultural Representation and Signifying Practices, London: Sage Publications.
18
Khleif, B.Bud (1998).(Eds), “Distortion of Islam and Muslims in American Academic Discourse”, in Yahya R. Kamalipour and Theresa Carilli, Cultural Diversity and the U.S Media, Newyork: State university of Newyork Press.
19
MacDonald, Myra. (2003), Exploring Media Discourse, London: Arnold.
20
Mac Donald, Myra (2003) “Demonizing Islam” in Enploring Media Discourse, London: Arnold.
21
Morgan, Michael & Shanahan, James (Eds.) (1997), "Two Decades of Cultivation Research" In Brant Burlson, Communication Yearbook, London: Sage Publications.
22
Runnymede Trust: Commission on British Muslims and Islamophobia, Islamophobia: a challenge for us all (1997), London: Runnymede Trust.
23
Ziauddin, Sadar (1995) Racism, Identity and Muslims in the West, in Muslim Minorities in the West, London: Grey Seal.
24
Shaheen, Jack. (2003) Real Bad Arabs: How Hollywood Vilifies a People, London: Sage Publication.
25
Vilanilam, John.V (1989), Reporting a Revolution: the Iranian Revolution and the Nicco Debate, London: Sage Publications.
26
Wasko, J. (2003), How Hollywood Works, London: Sage Publication.
27
Armstrong ,Karan “9/11 and Compassion: We Need It Now More Than Ever”, http://www.huffingtonpost.com/karen-armstromg.
28
Cesari, Jocelyne (2006), Muslims in Western Europe After 9/11: Why the term Islamophobia is more a -predicament than an Explanation, http://www.libertysecurity.org/article1167.html.
29
ORIGINAL_ARTICLE
بررسی رویکرد شبکه تلویزیونی بیبیسی فارسی دربارۀ دهمین انتخابات ریاست جمهوری ایران
چکیده این نوشتار در پی بررسی عملکرد تلویزیون بیبیسی فارسی در پوشش رویدادهای قبل و بعد از انتخابات ریاست جمهوری دهم ایران است. به این منظور، یک هفته آماری از یک دورة دو ماهه (یک ماه قبل و یک ماه بعد از انتخابات) انتخاب و تمام برنامههای خبری و غیرخبری مرتبط با انتخابات ایران با استفاده از تحلیل محتوای کمی تحلیل شد. نتایج تحقیق نشان میدهد که تلویزیون بیبیسی فارسی در بیشتر موارد تلاش کرده رویکردی خنثی در قبال انتخابات ایران اتخاذ کند و این رویکرد را با افزایش حجم پوشش خبری صرف و کاهش حجم تفسیرها و تحلیلهای خود شبکه، در دوره زمانی بعد از انتخابات تقویت کرده است. در عین حال، در همین دوره، شبکه به طور محسوسی از تعداد کارشناسان خود برای اظهارنظر در زمینه انتخابات ایران کاسته و بر کارشناسان میهمان افزوده است. همچنین تلویزیون بیبیسی فارسی استفاده از شهروندخبرنگاران را در دوره بعد از انتخابات به طور بسیار جدیتری دنبال کرده است. در حقیقت شبکه با توسل به این روشها بدون آنکه با جبههگیری علنی در مورد رویدادهای ایران چهره خود را به عنوان یک رسانه مدعی بیطرفی خدشهدار کند، مواضع خود را با گزینش حرفهای از اظهارنظرهای مخاطبان، شهروندخبرنگاران و کارشناسان دعوت شده به برنامه از زبان آنان بیان کرده است.
https://politicalstudy.ihcs.ac.ir/article_2353_756daed67a77d401a81fd36432ef9b9c.pdf
2016-02-20
123
146
کلیدواژهها: انتخابات ریاست جمهوری دهم
بیبیسی فارسی
عینیت
سوگیری
دروازهبانی خبر
اردشیر
زابلیزاده
1
عضو هیات علمی، دانشکده صدا و سیما
LEAD_AUTHOR
اکرامی، محمود( 1386)، مردمشناسی تبلیغات، چاپ دوم، مشهد: انتشارات ایوار
1
بدیعی، نعیم (1380) تحلیل محتوا، تهران: اداره کل تبلیغات اداره هماهنگی روابط عمومیهای کشور.
2
بگدیکیان، بن اچ( 1385)، انحصار نوین رسانه ای، ترجمه علی رضا عبادتی، تهران: روایت فتح
3
بیچرانلو، عبداﷲ( 1388)، »کارکرد شبکههای تلویزیونی ماهوارهای در جنگ نرم«، فصلنامه رسانه، شماره 78، دفتر مطالعات و برنامهریزی رسانه ها
4
خاشعی، وحید (1388)، »درآمدی بر سیاستهای رسانه ای مقابله با جنگ نرم«، فصلنامه رسانه، شماره 78، دفتر مطالعات و برنامه ریزی رسانه ها
5
دادگران، سید محمد( 1382)، افکار عمومی، تهران: نشر مروارید
6
دفتر مطالعات و برنامه ریزی رسانهها (1389) »بیبیسی فارسی در یک نگاه«، گزارش راهبردی رسانه4
7
رزمجو، محمد( 1388)، »ماهیت، ابعاد و اهداف جنگ نرم و راهکارهای مقابله با آن«، صدا و سیمای مرکز زنجان
8
سلطانی، محمد و هاشمی، شهناز( 1382)، پوشش خبری، تهران: انتشارات سیمای شرق
9
سورین، ورنر و تانکارد، جیمز( 1381)، نظریه های ارتباطات، ترجمه علیرضا دهقان، تهران: انتشارات دانشگاه تهران
10
شانکلمن، لوسی( 1382)، مدیریت سازمانهای رسانه ای در BBC و CCN، ترجمه ناصر بلیغ، تهران: انتشارات تحقیق و توسعه صدا
11
شکرخواه، یونس( 1374)، خبر، چاپ اول، تهران: انتشارات مرکز مطالعات و پژوهشهای رسانه ها شکرخواه، یونس(1379)، خبر، تهران: مرکز مطالعات و تحقیقات رسانه ها
12
صادقی، حامد( 1388)، »جستاری پیرامون جنگ نرم در آیات و روایات«، فصلنامه رسانه، شماره 78، دفترمطالعات و برنامهریزی رسانهها
13
ضیایی پرور،حمید (1385) جنگ نرم (ویژه جنگ رسانه ای)، چاپ اول، تهران: انتشارات ابرار معاصر
14
فرامرزیانی، سعید (1388) »تحلیل گفتمان اخبار انتخابات دورة دهم ریاست جمهوری در سایتهای بی بی سی فارسی و رادیو فردا«، پایاننامه کارشناسی ارشد ارتباطات، دانشکده صدا و سیما ماهپیشانیان، مهسا( 1388)، »امنیت نرم و چهره ژانوسی رسانه ها«، فصلنامه رسانه، شماره 78
15
مددی، حسین علی (1389) نظرسنجیهای خارجی انتخابات دهم ریاست جمهوری، مرکز اسناد انقلاب اسلامی مرادی، حجت( 1389)، قدرت و جنگ نرم؛ از نظریه تا عمل، تهران: نشر ساقی
16
معتمدنژاد، کاظم و منصفی، ابوالقاسم( 1382) روزنامهنگاری؛ با فصلی جدید در بازنگری روزنامه نگاری معاصر، تهران: نشر سپهر
17
معتمدنژاد، کاظم( 1387)، «مبانی و اصول تبلیغات سیاسی»، فصلنامه رسانه، شماره 75
18
مککوایل، دنیس(1388)، درآمدی بر نظریه های ارتباط جمعی، ترجمه پرویز اجلالی، تهران: مرکز مطالعات و تحقیقات رسانه ها
19
مهدیزاده، سید محمد( 1380)، »ایدئولوژی و اخبار«، فصلنامه پژوهش و سنجش، شماره 27مهرداد، هرمز(1380)، مقدمهای بر نظریات و مفاهیم ارتباط جمعی، تهران: انتشارات فارانمولانا، حمید (1384) ارتباطات جهانی در حال گذار: پایان چندگونگی؟، تهران: انتشارات سروش
20
نای، جوزف( 1387)، قدرت نرم: ابزار موفقیت در سیاست بینالملل، ترجمه سید محسن روحانی و مهدی ذوالفقاری، تهران: انتشارات دانشگاه امام صادق
21
نمکدوست تهرانی، حسن(1380)، »کنکاشی در مفهوم عینیگرایی در روزنامهنگاری معاصر«، فصلنامه پژوهش و سنجش، شماره 27
22
هوشنگمهدوی ، عبدالرضا (1387) انقلاب ایران به رویات رادیو بیبیسی، مرکز اسناد انقلاب اسلامی
23
Barzilai-Nahon, Karine (2008) "Toward a Theory of Network Gatekeeping: A Framework for Exploring Information Control", Journal of the American Society for Information Science and Technology, 59(9) Barzilai-Nahon,Karine (2009), Gatekeeping: A critical review, Annual Review of Information Science and Technology, Volume 43, Issue 1
24
Chadha, Kalyani&AnandamKavoori (2000), "Media imperialism revisited: some findings from the Asian case", Media, Culture & Society, Vol 22
25
Fuchs, Christian (2010), New imperialism: Information and media imperialism?, Global Media and Communication,Volume 6(1)
26
Katz, Eliho (1998)," Mass Media and Social Change", London: Sage
27
Lyons, Julie Hunt (2002), "Audit Trails: A New Tool in Gatekeeping Research", a Thesis Presented To the Graduate School of the University of Florida for the Degree of Master of Arts in Mass Communication, available In:etd.fcla.edu/UF/UFE1001164/lyons_jh.pdf
28
Macnair, Brain (2009), "News and Journalism in the UK", London: Routledge
29
Maryniak, Irena (2010) the World Strikes Back, Index on Censorship, Vol, 39(52)
30
Oates, Sarah (2008), Introduction to media and politics, London: Sage publication
31
Stevenson Omoera, Osakue&EloIbagere (2010), "Revisiting Media Imperialism: A Review of the Nigerian Television Experience", the International Journal of Research and Review Volume 5
32
Toynbee, Jason; Vis, Farida (2010), "World music at the BBC World Service, 1942-2008: public diplomacy, cosmopolitanism, contradiction", Media Culture Society, Vol.32
33
ORIGINAL_ARTICLE
نقش پیشفرضها در شکلگیری مبانی نظری هویت ملی
هویت واقعیتی عینی است که در طول تاریخ شکل می­گیرد واقعیت­های عینی نمی­توانند چندگانه باشند اگرچه می­توانند از زوایای مختلف مورد بررسی قرار گیرند. چگونگی شکل­گیری هویت ملی ایرانیان نیز مستثنی از این امر نیست. تاکنون نظریه­های مختلفی در خصوص هویت ملی مطرح شده است این نظریه­ها بعضاً متفاوت و در برخی موارد متضادند. تضاد این نظریه­ها مبتنی بر پیش­فرض­های متفاوت آنها در حوزه فلسفی و اجتماعی است. پیش­فرض­های فلسفی و اجتماعی بر چگونگی شکل­گیری نظریه­ها تأثیر گذاشته و جهت و هدف آنها را مشخص می­کند. در برخی از نظریه­ها با پیش­فرض­های فلسفی، اساساً جامعه به عنوان یک واحد حقیقی به رسمیت شناخته نمی­شود بر این اساس ملت وجود حقیقی نخواهد داشت و آنچه وجود دارد فرد است. در برخی دیگر از نظریه­ها با پیش­فرضی متفاوت ملت نه تنها وجود دارد بلکه از رشد آگاهی و تکامل برخوردار است. در این مقاله تلاش شده تا ضمن بررسی نظریه­های مختلف در خصوص هویت ملی پیش­فرض­های فلسفی و اجتماعی آنان مورد بررسی قرار گیرد و ظرفیت نظریه مورد بررسی نیز به لحاظ توانایی آن جهت تحلیل واقعیت­های موجود ارزیابی شود.
https://politicalstudy.ihcs.ac.ir/article_2873_2a441697384df12e4c9b477f1232a400.pdf
2016-02-20
147
160
هویت ملی
ملت
اصالت فرد
خودآگاهی
فرهنگ ملی
موسی
نجفی
najafi@gmail.com
1
استاد علوم سیاسی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی
AUTHOR
سیدرضا
حسینی
2
دکتری علوم سیاسی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی
LEAD_AUTHOR
آشوری، داریوش (1373). دانشنامه سیاسی، ویرایش دوم، تهران: مروارید.
1
آقابخشی، علی و مینو افشاری­راد (1379)، فرهنگ علوم سیاسی، تهران: چاپار.
2
بشریه، حسین (فروردین و اردیبهشت 1383). «ایدئولوژی­های سیاسی و هویت اجتماعی در ایران»، مجله ناقد، ش 2، سال اول.
3
داوری اردکانی، رضا (1365). ناسیونالیسم و انقلاب، تهران: دفتر پژوهش­ها و برنامهریزی وزارت ارشاد.
4
راسل، برتراندر(1340-1348). تاریخ فلسفه غرب و روابط آن با اوضاع سیاسی و اجتماعی از قدیم تا امروز، کتاب سوم: فلسفه جدید، ترجمه نجف دریابندی، تهران: شرکت سهامی کتابهای جیبی.
5
رجائی، فرهنگ (1382). مشکلة هویت ایرانیان امروز، ایفای نقش در عصر یک تمدن و چند فرهنگ، تهران: نشر نی.
6
صنیع اجلال، مریم (1384). درآمدی بر فرهنگ و هویت ایرانی، تهران: تمدن ایرانی (وابسته به مؤسسه مطالعات ملی).
7
کچوئیان، حسین(1384). تطور گفتمان­های هویتی ایران (ایرانی در کشاکش با تجدد و مابعد تجدد)، تهران: نشر نی.
8
ماتیل، الکساندر (1384).دایرهالمعارف ناسیونالیسم، ترجمه کامران فانی و محبوبه مهاجر، تهران: وزارت امور خارجه.
9
مدنی، سیدجلال­الدین (1374). مبانی و کلیات علوم سیاسی، ج 1، تهران: مؤلف.
10
مصباح یزدی، محمدتقی (تابستان1368). جامعه و تاریخ از دیدگاه قرآن، تهران: مرکز چاپ و نشر سازمان تبلیغات اسلامی.
11
مطهری، مرتضی (1381). پیرامون انقلاب اسلامی، تهران: صدرا.
12
مطهری، مرتضی (1385). فلسفه تاریخ، ج1 وج 4، تهران: انتشارات صدرا.
13
مکنزی، یان (1375). مقدمه­ای بر ایدئولوژی­های سیاسی، ترجمه م. قائد، تهران: نشر مرکز.
14
نجفی، موسی (1387). تکوین و تکون هویت ملی ایرانیان، تهران: دبیرخانه هیأت حمایت از کرسی­های نظریه­پردازی.
15
نجفی، موسی (1389). هویت ملی ایرانیان و انقلاب اسلامی، تهران: زمان نو.
16
هابزبام، ای جی (1381). ملت و ملی­گرایی پس از 1780، ترجمه جمشید احمدپور، مشهد: نیکا.
17