2024-03-28T17:04:13Z
https://politicalstudy.ihcs.ac.ir/?_action=export&rf=summon&issue=448
جستارهای سیاسی معاصر
جستارهای سیاسی
2383-1294
2383-1294
1394
6
18
مبانی اندیشه ای در تدوین الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت با تاکید بر سیرۀ علمی و عملی امام خمینی(ره)
محمدمهدی
اسماعیلی
چکیده پیروزی انقلاب سلامی در ایران بستر مناسبی برای حرکت به سمت ایجاد تمدن نوین اسلامی را فراهم کرده است. امروز و بعد از قریب به چهار دهه از عمر انقلاب اسلامی، سازوکارهای رسیدن به این جایگاه بزرگ و نحوه ساخت بنای رفیع آن مورد توجه است. ایدة «الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت» که از سوی مقام معظم رهبری مطرح گشته است مدل رسیدن به این تمدن جدید می باشد. قالب مدل­های فعلی توسعه برگرفته از مدل­های غربی و غیر اسلامی هستند و از خاستگاهی بومی برخوردار نبوده؛ لذا از خصلت کارآمدی برخوردار نیستند این پژوهش کوششی است برای تبیین مبانی فکری و معرفتی این پیشرفت.. فقه، فلسفه و عرفان در تمدن اسلامی و ایرانی، از جمله «ابرمفاهیمی» محسوب می­شوند که به راه اندازندة جریان­های علمی و عملی، و از ویژگی مهم «سازندگی» برخوردار هستند. در ترسیم الگوی پیشرفت و حرکت از وضع موجود به وضع مطلوب، دانش فقه به جهت «سرشت انسان» و همین­طور توانایی این دانش در حلّ معضلات زندگی انسانِ مسلمان، از موقعیت مرکزی و محوری برخوردار است که می­تواند با بهره­گیری از سنت فلسفی و عرفانی، اسباب تحول را موجب شود. این نوشتار تلاش می نماید تا نشان دهد الگوی پیشرفت اسلامی – ایرانی، با ملاحظه سنت فکری و نقد گذشته تمدن اسلامی، چاره ای جز برقراری تعامل، همراهی و نسبت روشن بین فقه، فلسفه و عرفان ندارد. امام خمینی(ره) الگوی روشنی در این خصوص است.
کلیدواژهها: الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت
فقه
فلسفه
عرفان
انقلاب اسلامی
امام خمینی(ره)
2016
02
20
1
29
https://politicalstudy.ihcs.ac.ir/article_2082_d6bfb2fba521c15eafff7570d9448652.pdf
جستارهای سیاسی معاصر
جستارهای سیاسی
2383-1294
2383-1294
1394
6
18
عوامل مؤثر بر جامعهپذیری سیاسی دانشجویان دانشگاههای دولتی ایران
غلامرضا
خواجهسروی
عوامل بسیار زیادی بر فرایند جامعهپذیری سیاسی شهروندان یک جامعه تاثیر گذار میباشند. در این مقاله میزان تاثیر برخی از این عوامل بر جامعه پذیری سیاسی دانشجویان در جمهوری اسلامی مورد بررسی قرار گرفته است. تاثیر میزان استفاده از رسانه های دولتی بر میزان جامعه پذیری سیاسی، تاثیر معضل بیکاری و تفکرات ناشی از مشکلات اقصادی بر میزان جامعه پذیری سیاسی و همچنین تاثیر تفکرات مذهبی خانواده بر میزان جامعه پذیری سیاسی دانشجویان این روند، سه فرضی می باشند که در این مقاله مورد تحلیل قرار گرفته شدند. اطلاعات پژوهش نیز با روش پیمایشی، از نمونه ای با حجم 1210 نفر از میان دانشگاه های دولتی سراسر کشور با روش نمونه گیری طبقه ای انتخاب و جمع آوری شده و تحلیل آنها نیز با نرم افزار spssانجام شده است. نتایج مربوط به بررسی این فرضیات نشان می دهد که استفاده بیشتر از رسانه های دولتی باعث جامعه پذیری سیاسی بیشتر دانشجویان شده و همچنین در فرض دوم، به هر میزانی که افراد دانشجو مشکلات اقتصادی و بیکاری جامعه را بیشتر بداند، از جامعه پذیری سیاسی کمتری برخوردار می باشد و در نهایت فرض سوم نیز نشان می دهد که دانشجویان با پایگاه خانوادگی مذهبی سنتی از جامعه پذیری سیاسی بیشتری نسبت به دانشجویان با پایگاه خانوادگی غیر مذهبی برخوردارند.
کلیدواژهها: جامعهپذیری سیاسی
دانشجویان
بیکاری
دینداری
رسانهها
2016
02
20
31
55
https://politicalstudy.ihcs.ac.ir/article_2084_342ab03d5fdc7e36dbdf89b37ac6c74a.pdf
جستارهای سیاسی معاصر
جستارهای سیاسی
2383-1294
2383-1294
1394
6
18
ساختار قدرت در ایران عصر ناصری
سید محمدرحیم
ربانیزاده
لطفالله
لطفی
این نوشتار در مطالعه ساختار قدرت در ایران عصر ناصری ، به بررسی ویژگی های ساختار قدرت در دو مقوله یکی فرم و صورت بندی ساختار قدرت ودیگری ماهیت سلطه و اقتدار خواهد پرداخت. ویژگی مشخص ساختار قدرت در ایران عصر ناصری ، استبداد بود . شاه مرکز ثقل و توزیع قدرت بود . در این ساختار ، دولت ، دربار و شخص شاه مقولاتی تفکیک ناپذیر بودندکه به تبع خود از موانع شکل گیری نهادهای مشروع و قانونی محسوب می شدند و پیدایش یک ساختار اداری و سیاسی بیرون از چهار چوب نظام خود کامه موجود ، امکان پذیر نبود . در چنین ساختاری امکان رشد طبقات اجتماعی بیرون از حکومت نیز وجود نداشت . ورود افکار متجددانه و نخستین تلاش ها برای انجام اصلاحات در ایران از نخستین چالش ها با ساختار قدرت در ایرن عصر قاجار بود. از سوی دیگر با رشد شتابان تجارت خارجی و برخورد فزاینده تجار ایرانی با غرب و سفرهای خارجی و آشنایی با دستاوردهای تمدن غرب ، موجب آگاهی آنها از جایگاه طبقاتی اشان شد و به منافع طبقاتی خود در برابر حکومت خود کامه قاجار پی بردند.
کلیدواژهها: ساختار قدرت
روشنفکران
تجار
ناصرالدین شاه
اصلاحات
2016
02
20
57
77
https://politicalstudy.ihcs.ac.ir/article_2085_2871304a35ea1a819cb5266bc2beb6d6.pdf
جستارهای سیاسی معاصر
جستارهای سیاسی
2383-1294
2383-1294
1394
6
18
انقلاب برای رهایی یا اصلاحگری در درون نظم مستقر؛ بررسی تطبیقی علل عقبماندگی مسلمین و راههای برونرفت از آن در آراء گولن و شریعتی
محمدرضا
ملایی
سید محمدعلی
تقوی
سید حسین
اطهری
چکیده عقبماندگی جوامع اسلامی یکی از مهمترین دغدغههای اندیشمندان معاصر مسلمان بوده است و آنان به روش­های مختلف به این امر واکنش نشان داده و در پی چاره جویی بر آمدهاند. در این مقاله چرایی عقب ماندگی مسلمین و راه­های برون رفت از آن در آراء دو تن از متفکران مسلمان معاصر یعنی علی شریعتی و فتح­الله گولن مورد بررسی قرار گرفته است. در این پژوهش با استفاده از منابع کتابخانه­ای و هم­چنین با بهره­گیری از سخنران­ها و منابع اینترنتی مورد تحلیل و تفسیر قرار گرفته است. بر اساس یافته­های این پژوهش به نظر می­رسد گولن و شریعتی هردو به موضوع عقب­ماندگی مسلمین توجه ویژهای داشتهاند، اما هیچکدام از زاویه نظریات جامعهشناسانه یا اقتصادی توسعه به این مسئله ننگریستهاند، بلکه به مثابه اندیشمندان دینی مدرن آن را مورد بررسی قرار دادهاند. هردو اندیشمند به عوامل سیاسی، اجتماعی و فرهنگی عقب ماندگی اشاره می­کنند، ولی اصلیترین عامل داخلی را دور شدن از اسلام واقعی می­دانند و برای برون رفت از عقبماندگی نیز ارائه یک نگاه نو به اسلام را ضروری می­شمارند. شریعتی اسلام را در قالب یک ایدئولوژی انقلابی مطرح میکند که دارای برنامه­های جامعی برای زندگی بشری است تا از این طریق تحرک و بیداری را به جامعه­ی اسلامی بازگرداند. گولن نیز با تاکید بر ایمان و اخلاق، مسلمین را به حضور فعالانه در عرصه­های اجتماعی دعوت می­کند؛ اما برداشت او از اسلام در قالب یک آئین مدنی ارائه میشود.
کلیدواژهها: اسلام
راه رهایی
عقبماندگی
علی شریعتی
فتحالله گولن
2016
02
20
79
97
https://politicalstudy.ihcs.ac.ir/article_2083_41bf557eac06d4b413017733de36d270.pdf
جستارهای سیاسی معاصر
جستارهای سیاسی
2383-1294
2383-1294
1394
6
18
نظریه «بازنمایی» و انگارههای معنایی گفتمان رسانهای آمریکا از اسلام و ایران
رضا
سلیمانی
محمدجواد
هراتی
چکیده رویکرد «ساختگرایانه بازنمایی» به عنوان یکی از رویکرد های نظریه «بازنمایی» نقش محوری در حوزه رسانه ای آمریکا دارد. بر اساس این رویکرد، از آنجا که رسانهها به ساخته شدن «نظامهای یادآوریکننده تعاریف» کمک میکنند، بازنماییهای رسانهای در شکل دادن به نگرشهای عمومی نسبت به «دیگران»(دشمنان) تأثیرگذار هستند و ذهنیت و دانش عمومی یک جامعه یا گفتمان را بر اساس تصویر یا انگارهای که خود برمیسازند در قبال غیر یا غیرخودی تولید و توزیع مینمایند. ایالات متحده ، برای بیش از سه دهه است که شکلگیری موج جدید اسلامگرایی بعد از انقلاب اسلامی را که محوریت و مرجعیت آن را ج.ا.ا بر عهده داشته، با وقایع ایران پیوند زده اند. به این ترتیب، در منظر تحلیلگران، استراتژیستها و مقامات آمریکایی ایرانهراسی و اسلامهراسی به گونه غیرقابل تفکیکی در ارتباط تنگاتنگ با یکدیگر مورد تعریف و تفسیر قرار گرفتند. مقاله حاضر در تلاش است تا از رهگذر نظریه «بازنمایی سوگیرانه» به تبیین یکی از مهم ترین ابزارهای سیاست خارجی آمریکا در موضوع اسلام و هراسی و ایران هراسی بپردازد. نگارندگان بر این باورند که رسانههای آمریکایی، نقش محوری و تعیین کننده در «بازنمایی سوگیرانه» از چهره اسلام سیاسی و جمهوری اسلامی ایران دارند.
کلیدواژهها: اسلامهراسی
ایرانهراسی
کلیشهسازی
بازنمایی منفی
رسانهها
ایالاتمتحده آمریکا
2016
02
20
99
122
https://politicalstudy.ihcs.ac.ir/article_2100_2042286163944191b3cc82cf5b18ec4c.pdf
جستارهای سیاسی معاصر
جستارهای سیاسی
2383-1294
2383-1294
1394
6
18
بررسی رویکرد شبکه تلویزیونی بیبیسی فارسی دربارۀ دهمین انتخابات ریاست جمهوری ایران
اردشیر
زابلیزاده
چکیده این نوشتار در پی بررسی عملکرد تلویزیون بیبیسی فارسی در پوشش رویدادهای قبل و بعد از انتخابات ریاست جمهوری دهم ایران است. به این منظور، یک هفته آماری از یک دورة دو ماهه (یک ماه قبل و یک ماه بعد از انتخابات) انتخاب و تمام برنامههای خبری و غیرخبری مرتبط با انتخابات ایران با استفاده از تحلیل محتوای کمی تحلیل شد. نتایج تحقیق نشان میدهد که تلویزیون بیبیسی فارسی در بیشتر موارد تلاش کرده رویکردی خنثی در قبال انتخابات ایران اتخاذ کند و این رویکرد را با افزایش حجم پوشش خبری صرف و کاهش حجم تفسیرها و تحلیلهای خود شبکه، در دوره زمانی بعد از انتخابات تقویت کرده است. در عین حال، در همین دوره، شبکه به طور محسوسی از تعداد کارشناسان خود برای اظهارنظر در زمینه انتخابات ایران کاسته و بر کارشناسان میهمان افزوده است. همچنین تلویزیون بیبیسی فارسی استفاده از شهروندخبرنگاران را در دوره بعد از انتخابات به طور بسیار جدیتری دنبال کرده است. در حقیقت شبکه با توسل به این روشها بدون آنکه با جبههگیری علنی در مورد رویدادهای ایران چهره خود را به عنوان یک رسانه مدعی بیطرفی خدشهدار کند، مواضع خود را با گزینش حرفهای از اظهارنظرهای مخاطبان، شهروندخبرنگاران و کارشناسان دعوت شده به برنامه از زبان آنان بیان کرده است.
کلیدواژهها: انتخابات ریاست جمهوری دهم
بیبیسی فارسی
عینیت
سوگیری
دروازهبانی خبر
2016
02
20
123
146
https://politicalstudy.ihcs.ac.ir/article_2353_756daed67a77d401a81fd36432ef9b9c.pdf
جستارهای سیاسی معاصر
جستارهای سیاسی
2383-1294
2383-1294
1394
6
18
نقش پیشفرضها در شکلگیری مبانی نظری هویت ملی
موسی
نجفی
سیدرضا
حسینی
هویت واقعیتی عینی است که در طول تاریخ شکل می­گیرد واقعیت­های عینی نمی­توانند چندگانه باشند اگرچه می­توانند از زوایای مختلف مورد بررسی قرار گیرند. چگونگی شکل­گیری هویت ملی ایرانیان نیز مستثنی از این امر نیست. تاکنون نظریه­های مختلفی در خصوص هویت ملی مطرح شده است این نظریه­ها بعضاً متفاوت و در برخی موارد متضادند. تضاد این نظریه­ها مبتنی بر پیش­فرض­های متفاوت آنها در حوزه فلسفی و اجتماعی است. پیش­فرض­های فلسفی و اجتماعی بر چگونگی شکل­گیری نظریه­ها تأثیر گذاشته و جهت و هدف آنها را مشخص می­کند. در برخی از نظریه­ها با پیش­فرض­های فلسفی، اساساً جامعه به عنوان یک واحد حقیقی به رسمیت شناخته نمی­شود بر این اساس ملت وجود حقیقی نخواهد داشت و آنچه وجود دارد فرد است. در برخی دیگر از نظریه­ها با پیش­فرضی متفاوت ملت نه تنها وجود دارد بلکه از رشد آگاهی و تکامل برخوردار است. در این مقاله تلاش شده تا ضمن بررسی نظریه­های مختلف در خصوص هویت ملی پیش­فرض­های فلسفی و اجتماعی آنان مورد بررسی قرار گیرد و ظرفیت نظریه مورد بررسی نیز به لحاظ توانایی آن جهت تحلیل واقعیت­های موجود ارزیابی شود.
هویت ملی
ملت
اصالت فرد
خودآگاهی
فرهنگ ملی
2016
02
20
147
160
https://politicalstudy.ihcs.ac.ir/article_2873_2a441697384df12e4c9b477f1232a400.pdf