مقایسه روش اجماع و شورا با نص در خلافت اسلامی

نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسندگان

1 دکترای اندیشه سیاسی پژوهشگاه علوم انسانی‌

2 دانشیار فلسفه دانشگاه علامه طباطبایی

چکیده

چکیده
شناخت فرقه ناجیه از میان فرق اسلامی منوط به استدلال صائب و بکارگیری روش صحیح در امامت خاصه است. نگارنده با توجه به مقایسه و بررسی روش های مختلف در صدد ارائه راهکار مناسبی است که بتوان با لحاظ نمودن آن، مساله خلافت و حکومت را در تمدّن اسلامی آتی حل نمود  به گونه ای که ارتباط خاصّی میان روش نقلی حدیثی با اجماع و شورا برقرارباشد. با بررسی ملاک های شناخت امام در بین فرقه های مختلف در صدد پاسخ به این سوال هستیم که در کشف مصادیق امامت، روش های غیرنقلی همچون اجماع و شورا ارجحیت دارند یا استدلال نقلی؟ اینکه حکومت و خلافت در تفکر اسلامی بر چه بنیادی استوار است و در بازخوانی حکومت و خلافت در دوره جدید، مسلمانان می بایست بر چه مبنایی تکیه کنند نیز در مسیر پاسخ به این پرسش روشن می شود. در جواب این سوال به این موضوع می پردازیم که پیامبر چه روشی را برای معرّفی جانشینان پس از خود در پیش گرفته اند به گونه ای که با تبعیّت از آن روش، مشکلات مسلمانان در مساله خلافت و حکومت اسلامی به میزان قابل توجّهی مرتفع گردد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Knowing true samples of Imams and Caliphs is one of the topics

نویسندگان [English]

  • Rahim Amraee 1
  • Qasem Pourhasan 2
چکیده [English]

Knowing true samples of Imams and Caliphs is one of the topics that its cognition in combination with stubbornness, ignorance, and misunderstanding, not only cause divisions within the Shiite and Sunni Muslims, but also resulted in different sects within each of these sects.
Knowing the pure Islam which is the result of relationship between the Quran and Ahlal_Bayt and understanding the savior sect is relied on true method of researching and strong argument in especial Imamate.
criticizing of different methods of knowing true samples of Imams and Caliphs andattention to prophet method in selection Caliphate and his enphacis on explanation method of Hadith and big attention of all Islamic sects to explanation method of Hadith will mention that this method is better than other methods (rashnallity-consulation-consensus of nation).   In this research writer will provide a solution to select a method in leadership offuture Islamiccivilization in a way that special relation exist between different methods.

کلیدواژه‌ها [English]

  • samples of Caliphs
  • explanation method of Hadith
  • consensus
  • consulation
منابع   
ابن حنبل، احمد بن محمد(بی‌تا). مسند الامام احمد بن حنبل، ج5, چاپ اول، بی جا: دارالفکر.
ابن کثیر، اسماعیل بن عمر(1977). البدایه والنهایه، چاپ اول، ج5، بیروت: مکتبه المعارف.
ابن‌صلاح شرفی، احمد بن محمد(1415ق). عدّه الاساس فی شرح معانی الاساس، ج2، صنعاء: دار الحکمه.
ابو فراس، (بی تا). اربعه کتب اسماعیلیه، ج1، بی جا: نشر تکوین.
اشعری، علی بن اسماعیل(1356ق). الابانه عن اصول الدیانه، تحقیق: محمد حسین، قاهره: جمهوریّه مصر العربیّه.
ایجی، عضد الدین(1370). المواقف، قم: انتشارات شریف رضی.
باقلانی، محمد بن طیب(--13). التمهید، قاهره: دارالفکر العربی.
ترمذی، أبو عیسى(1403). السنن، ج5، بیروت: دار الفکر.
حاکم نیشابوری، محمد بن عبدالله(--13). مستدرک علی الصحیحین، ج3، حلب: مکتبه المطبوعات الاسلامیه.
الحامدی، ابراهیم بن حسین(557ق). کنز الولد، بیجا: دار الاندلس.
حلی، جمال الدین(1346ش).جذبه ولایت، ترجمه: سید احمد حسینی،‌ بی جا: موسسه معراجی.
حلی، جمال الدین(1363). انوار الملکوت، قم : انتشارات شریف رضی.
حلی، جمال الدین(1398ق). کشف المراد (شرح تجرید الاعتقاد)، تهران: کتابفروشی اسلامیه.
خزاز، علی بن محمد(1401ق). کفایه الاثر فی النص علی الائمه، تصحیح: حسینی، عبداللطیف، قم: بیدار.
ری شهری، محمّد(1425ق). موسوعه الامام علی بن ابی طالب(ع) فی الکتاب و السنه و التاریخ، قم : دار الحدیث.
سبحانی، جعفر(1372). الملل و النحل، ج3، قم: لجنه اداره حوزه العلمیه.
شایف نعمان، عبدالفتاح(1410ق). الامام الهادی یحیی بن الحسین بن القاسم الرسی والیا و فقیها و مجاهدا، بی جا: بی نا.
شوشتری، نورالله بن شریف الدین( --13). احقاق الحق و ازهاق الباطل، ج2، قم: مکتبه آیت الله المرعشی العامه.
شهرستانی، محمد بن عبدالکریم(بی تا). الملل و النحل، تخریج: محمد بدران، ج2-1، قاهره: مکتبه انجلوا المصریه.
شیخ طوسی، محمد بن حسن(1317ق و 1376ش). عدة الاصول، ج1، تهران و قم: ستاره.
شیخ مفید، محمد بن محمد(1413 الف). الارشاد، ج2، قم: الموتمر العالمی لالفیه الشیخ المفید.
شیخ مفید، محمد بن محمد(1413ق). اوایل المقالات، قم: الموتمر العالمی للشیخ المفید.
قاضی نعمان مغربی(1385ق). دعائم الاسلام، قاهره، بی نا.      
قاضی نعمان مغربی(بی تا الف).تاویل الدّعائم، ج1،قاهره: دار المعارف.
قاضی نعمان مغربی(بی تا). شرح الاخبار، قم: موسسه النشر الاسلامی.
کراجکی، قاضی ابو الفتح(1421ق). التعجب، قم: دار الغدیر.
گروه مذاهب اسلامی(1380). اسماعیلیه، قم: مرکز مطالعات و تحقیقات ادیان و مذاهب.
هادی الی الحق احمد بن سلیمان(1410ق). الاحکام فی الحلال و الحرام، ج1, بی جا: بی نا.
یعقوبی، احمد بن اسحاق(بی تا). تاریخ یعقوبی، ج2، قم: مؤسّسه نشر فرهنگ اهل بیت(علیهم السلام)، و بیروت: دار صادر.