تحلیل گفتمان دیدگاه‌های امام خمینی (ره) درباره حقوق متقابل حکومت و مردم

نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه زبان‌شناسی همگانی دانشگاه پیام نور استان تهران

2 استادیار گروه علوم سیاسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز

3 کارشناسی‌ارشد آموزش زبان فارسی به غیر فارسی زبانان دانشگاه پیام نور واحد قم

چکیده

امام خمینی (ره) بنیانگذار انقلاب اسلامی و از رهبران تاثیرگذار در کل تاریخ بشریت و بویژه جهان اسلام است. دیدگاه­های امام خمینی همواره روشنگر و چراغ هدایت بشریت و مسلمانان می­باشد. امام در حوزه­های مختلف اجتماعی، حقوقی، سیاسی و فرهنگی دارای ایده­ها و نظرات بدیع و منحصر بفردی است. ایده­پردازی و گفتمان­سازی پیرامون حکومت اسلامی، تشکیل نظام اسلامی و حقوق متقابل حکومت و مردم به وسیله امام از اصلی­ترین ریشه­های شکل­گیری و استمرار نهضت­های اسلامی قرن حاضر در ایران و سایر کشورهای اسلامی است. تحلیل گفتمان انتقادی علاوه بر ویژگی­های زبان­شناختی، به مناسبات و روابط اجتماعی و فرهنگی پرداخته، لایه­های زیرین متن را بررسی نموده و نکات پنهان در متن را آشکار می­کند. هدف پژوهش حاضر بررسی کلام امام خمینی(ره) درباره حکومت متقابل حکومت و مردم از دیدگاه تحلیل گفتمان انتقادی نورمن فرکلاف می­باشد. روش تحقیق کیفی و از نوع تحلیل محتوی و جامعه آماری آن، کلام امام از مجموعه سخنرانی­های امام در صحیفه است و نمونه­های تحقیق به صورت هدفمند مرتبط با موضوع انتخاب شدند. یافته­های این تحقیق نشان می­دهد که در نگاه حقوقی و سیاسی امام، رابطه حکومت و مردم و حقوق و تکالیف این دو نسبت به هم، به صورت دوجانبه و متقابل است

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Discourse analysis of Imam Khomeini's views on Government and people mutual rights

نویسندگان [English]

  • Ali karimi Firoozjaei 1
  • Hamid Nategh Noori 2
  • Farahnaz Naimi 3
1 Assistant Prof., Linguistics Department, Payame Noor University
2 Assistant Prof., Politics Department, Islamic Azad University
3 M.A. in Farsi language teaching to non-Persian speakers of Payam Noor University of Qom
چکیده [English]

Imam Khomeini is founder of Islamic revolution and from influential leaders in whole of history of humanity and specially Islam. Imam Khomeni's views always are leading and directing light of humanity and Muslims. Imam in different social, legal political and cultural domains has ideas and new and unique ideas. Idealization and enunciation around Islamic government, forming Islamic system and government and people mutual rights by him is from the main roots of forming and continuing Islamic movement of current centuries in Iran and other Islamic governments. Critical discourse analysis deals with not only linguistic properties, but with social and cultural relations, investigating underlying layers of text and reveals hidden points of the text. The aim of this research is studying Imam Khomeini's statements from the critical discourse analysis of Fairclough. The statistical population is one of speech of Imam that was selected from Imam’s speech in Sahife and this selection was purposefully within sources related to this study. Findings of this research show that in legal and political view of Imam, the relation between government and people and rights and responsibilities of these two are mutual and reciprocal.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Imam Khomeini
  • mutual rights
  • Government
  • people
  • discourse analysis
  • Farirclough

مراجع

آقاگل زاده، فردوس (1385). تحلیل گفتمان انتقادی، تهران: انتشارات علمی فرهنگی.چاپ اول.
آقاگل زاده، فردوس ؛غیاثیان،مریم السادات (بهار 1386). «تحلیل گفتمان انتقادی و ادبیات»، ادب پژوهی، شماره1، دوره1،(27-17).
اخوان کاظمی، مسعود؛ صادقی، سید شمس­الدین؛ دهقانی، رضا (1394). «تحلیل نقش امام خمینی در استعلای گفتمان اسلام­گرایی در جریان انقلاب اسلامی»، مطالعات انقلاب اسلامی، شماره 42، (9-26).
امام خمینی،روح­الله (1389). صحیفه امام، 22 جلد،چاپ پنجم، تهران:موسسه تنظیم ونشر آثار امام.
باقرزاده، محمدرضا (1379)."گذرى بر حقوق متقابل مردم و حاکم در جامعه علوى(علیه­السلام)"، پژوهشنامه معرفت.شماره 37.
بهرامپور، شعبانعلی (1379). مقدمه تحلیل گفتمان انتقادی، چاپ اول، تهران: مرکز مطالعات و تحقیقات رسانه­ها.
جناتی، محمدابراهیم (1381). «حقوق متقابل مردم و حاکمان»، فصلنامه علوم سیاسی،شماره 18.
داوری اردکانی، رضا و همکاران (1391). زبان استعاری و استعاره­های مفهومی، چاپ دوم،تهران: هرمس.
دبیرمقدم، محمد (1386). زبان­شناسی نظری: پیدایش و تکوین دستور زایشی، چاپ دوم، تهران: سمت.
سلطانی، سیدعلی اصغر (1383).«قدرت، گفتمان و زبان؛ سازوکارهای جریان قدرت در مطبوعات»، رساله دکتری، دانشگاه علامه طباطبایی.
شعیری، حمیدرضا (1385). تجزیه و تحلیل نشانه­معناشناسی گفتمان،چاپ سوم، تهران: سمت.
شهبازی­راد، محمدصادق (1392). «تحلیل گفتمان رهبری انقلاب اسلامی»، پایان­نامه کارشناسی ارشد، پژوهشکده امام خمینی(ره) و انقلاب اسلامی.
ضیایی، محمد صادق؛ نرگسیان، عباس؛ کیامنفرد، منیژه (1388). «بررسی رابطه بین زبان اقتدار با مشروعیت دولت­ها: تحلیل گفتمان انتقادی سخنان امام خمینی (ره)»، مدیریت دولتی، دوره 1، شماره 3، (85-104).
عضدانلو، حمید (1380). گفتمان و جامعه،چاپ اول، تهران: نشر نی.
فرکلاف، نورمن (1379). تحلیل گفتمان انتقادی، ترجمه: فاطمه شایسته پیران و همکاران. چاپ اول، تهران: مرکز مطالعات و تحقیقات رسانه­ها.
ﻓﻮﻛﻮ، ﻣﻴﺸﻞ (1384). ﻗﺪرت و ﺣﻘﻴﻘﺖ، ﺗﺮﺟﻤﻪ: ﺑﺎﺑﻚ اﺣﻤﺪی، چاپ دوم، تهران: ﻛﺘﺎب ﺗﺮدﻳﺪ.
کریمی فیروزجایی، علی؛ نعیمی، فرحناز (1396). «تحلیل گفتمان عدالت اجتماعی از دیدگاه امام خمینی (س) براساس رویکرد جامعه شناختی معنایی ون لیوون». پژوهشنامه متین،تهران:موسسه چاپ و نشر عروج، سال نوزدهم، شماره 74، (129-150).
گل­صنم­لو، زین العابدین؛ موحدی محب، عبدالله (پاییز1390). «حکومت و حقوق متقابل مردم و زمامداران در نهج البلاغه»،  مطالعات تفسیری، سال دوم، شماره 7.
معرفت، محمدهادی (1380). «امام علی (ع) و حقوق متقابل مردم و حکومت»، کتاب نقد، شماره 18.
موسوی بجنوردی، سید محمد؛ صفایی، راحله (1388). «حقوق متقابل مردم و حکومت اسلامی از دیدگاه  امیرالمومنین علی (ع)»، پژوهشنامه متین، تهران:موسسه چاپ و نشر عروج، شماره 44.
یارمحمدی، لطف الله (1385). ارتباطات از منظر گفتمان‌شناسی انتقادی، چاپ دوم، تهران: هرمس.
یارمحمدی، لطف‌الله(1393). درآمدی به گفتمان­شناسی، چاپ اول، تهران: انتشارات هرمس.
یحیایی ایله ای، احمد (1390). «تحلیل گفتمان چیست؟»، تحقیقات روابط عمومی، سال دهم، شماره 60.
 
Fairclough. N (1989). Language and power, London: Longman.
Fairclough. N. (1992). Discourse and social change, London: Longman.
Fairclough. N. (1993). Critical Discourse Analysis and the Marketization of Public discourse "Critical and Descriptive Goals in Discourse Analysis". pp. 321-34
Fairclough. N. (1995). Media discourse, London: Longman.
Van Dijk,T.A.(2005). Handbook of Discourse Analysis, vol.: Disciplines of Discourse. New York: Academic Press.
Van Dijk,T.A.(1985). Introduction: discourse as a new cross discipline, In T.A.V. (Ed.)
Wodak, R. Meyer, M. (2001) Methods of Critical Discourse Analysis, London: SAGE Publications.
 

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار