مؤلفه‌های جنگ هیبریدی عربستان علیه جمهوری اسلامی 2015-2017

نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسنده

استادیار علوم سیاسی دانشگاه آیت‌الله العظمی بروجردی

چکیده

سیاست خارجی عربستان پس از به قدرت رسیدن ملک­سلمان کاملا متحول شده­است.ویژگی مهم جهت­گیری سیاست خارجی سعودی­ها از سال 2015، فعال شدن در منطقه خاورمیانه و رویکرد تهاجمی علیه جمهوری­اسلامی بوده­است. هدف این مقاله، تبیین جهت­گیری سیاست خارجی دو سال نخست پادشاهی ملک سلمان علیه ایران است که از معبر این سؤال به پژوهش گذاشته شده­است: رویکرد سیاست خارجی عربستان علیه جمهوری اسلامی طی سال­های 2015 تا 2017چگونه بوده­است؟ فرضیه مقاله اینگونه صورتبندی شده­است:  سیاست خارجی عربستان علیه جمهوری اسلامی پس از به قدرت رسیدن ملک سلمان تا  اواخر سال 2017 را می­توان ذیل عنوان «جنگ هیبریدی» تحلیل کرد.  دیپلماسی، حمایت از ناآرامی های محلی،  جنگ اطلاعاتی و پروپاگاندا،  حملات سایبری،  جنگ اقتصادی، نیروهای نظامی متعارف، نیروهای ویژه،  و نیروهای نامنظم ؛ مهمترین مؤلفه­های جنگ هیبریدی عربستان علیه جمهوری اسلامی ایران هستند. عقلانیت رفتاری و گفتاری مجموعه تصمیم سازان و تصمیم گیرندگان سیاست خارجی جمهوری اسلامی طی دو سال اخیر از گذار ایران و عربستان از مرحله  هیبریدی به جنگ تمام عیار ممانعت کرده است. فرضیه این مقاله به روش تحلیل – توصیفی پردازش شده­است. 

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Components of Saudi Arabia's hybrid war on the Islamic Republic: 2015-2017

نویسنده [English]

  • Nasser Pourhassan
Assistant Professor of Political Science at University of Grand Ayatollah Boroujerdi
چکیده [English]

The Saudi foreign policy after King Salman coming into power has been changed entirely. The important feature of foreign political orientation of Saudis since 2015 has been the activation in the region of the Middle east and the aggressive approach against the Islamic Republic. The purpose of this article is explaining the orientation of foreign policy in the first two years of King Salman's kingdom against Iran which has been researched trough this question: How was the Saudi foreign policy approach against the Islamic Republic during 2015 to 2017? The hypothesis of the article is formed in this way: Saudi foreign policy against the Islamic Republic after King Salman coming into power until the end of 2017, can be analyzed as »Hybrid war«. Diplomacy, supporting local unrest, conventional military forces, special forces, and irregular forces; are the most important components of Saudi hybrid war against the Islamic Republic of Iran. Behavioral and verbal rationality of the decision makers of the Islamic Republic's foreign policy over the past two years has prevented the transition of the Islamic Republic and Saudi Arabia to a full-scale war. The hypothesis of the article is processed by analytical- descriptive method.

کلیدواژه‌ها [English]

  • the Islamic Republic
  • Saudi Arabia
  • »Hybrid war
  • Syria
  • King salman

مراجع

احمدیان، حسن،  1396، «رویکردهای منطقه­ای عربستان؛  تحول یا استمرار»، مرکز تحقیقات استراتژیک، گزارش شماره 312،  مرداد.
احمدیان، حسن، 1395 ، «تحول در سیاست خارجی عربستان؛ آورده های ملک سلمان»، روابط خارجی،  شماره شماره 32،
امیر احمدی، هوشنگ و منوچهر پروین،1382،   ایران پس از انقلاب،  ترجمه علی مرشدی زاده،  تهران: مرکز بازشناسی اسلام و ایران.چ2
برزگر، کیهان و مسعود رضایی، 1395، «راهبرد دفاعی ایران از منظر آیت­الله خامنه­ای»، مطالعات راهبردی، ش 74
التعاون الخلیجی یعتبر حزب‌الله منظمة إرهابیة،   http://www.aljazeera.net/news/arabic/11/3/2016
الجامعة العربیة تصنف حزب الله منظمة إرهابیة ،  http://www.alarabiya.net/ar/arab-and-world/2/3/2016
جنگ ترکیبی ،ویکیپدیا ،  قابل دسترسی در:  https://fa.wikipedia.org/wiki
دهشیار، حسین(1394). «عربستان؛ کنشگر توسعه­طلب»، اطلاعات سیاسی- اقتصادی، شماره 302. مؤسسه اطلاعات.
سیفی، عبدالمجید و  ناصر پورحسن(1395). ««موازنه همه‌جانبه» و ائتلاف‌سازی عربستان سعودی در قبال جمهوری اسلامی ایران»،  تحقیقات سیاسی و بین المللی،  شماره 26. دانشگاه آزاد اسلامی.
شکوهی، سعید( 1395). «نقش برداشت­های نخبگان در تنش میان  ایران و عربستان سعودی»،  سیاست جهانی، سال پنجم، شماره 4. دانشگاه گیلان.
شیرازی،  ابوالحسن(1394). میزان‌سنجی تاثیر عنصر رقابت بر جنگ‌های نیابتی ایران و عربستان، پژوهشهای سیاسی جهان اسلام ، شماره 14. دانشگاه بین المللی امام خمینی.
ظاهر مصلح،  عمار ( 2009). «العــلاقــات الســعودیـــة الإیـرانیـــة» ، 1979-1991م، مجلة أبحاث کلیة التربیة الأساسیة ، المجلد 9، العدد 3. جامعة الموصل.
کرونین، استفانی(1394). ارتش و دولت سازی در خاورمیانه مدرن: سیاست، ناسیونالیسم و اصلاحات نظامی، ترجمه غلامرضا علی بابایی، تهران: مرکز آموزش  و پژوهش های بین المللی وزارت امور خارجه.
ولگی، توماس و دیگران( 1395). سیاست خارجی  و جایگاه قدرت­های بزرگ، ترجمه عبدالمجید سیفی و شهرزاد مفتوح،  تهران: قومس.
 
AGSIW, (2017)Saudi Arabia Transforming:Conference Report, Event Report ,1-2017,Availableat:http://www.agsiw.org/wp-content/uploads/2017/06/Saudi-Arabia-Transforming_ONLINE.pdf
Al-Badi, Awadh,( 2017). Saudi-Iranian Relations: A Troubled Trajectory, in Bahgat, Gawdat anad et al , Security and Bilateral Issues between Iran and its Arab Neighbours ,NeighboursPalgrave Macmilla.
Al-Saud, Faisal bin Salman ,(2003). Iran, Saudi Arabia and the Gulf, Power Politics in Transition 1968–1971, London: Tauris.
Arab states issue 13 demands to end Qatar-Gulf crisis,( 12 July 2017 ).,http://www.aljazeera.com/news/2017/06/arab-states-issue-list-demands-qatar-crisis-170623022133024.html
Arabnews, )3May 2017)  . No room for dialogue with Iran: Deputy Crown Prince MohammedbinSalman,Availabe,at:http://www.arabnews.com/node/1093611/saudi-arabia
Chambers, John, (2016). Countering Gray-Zone Hybrid Threats,Available at: https://mwi.usma.edu/wp-content/uploads/2016/10/Countering-Gray-Zone-Hybrid-Threats.pdf.
CNN,(7 May 2016). Saudi prince: Getting nukes an option if Iran breaks deal, Available At: http://edition.cnn.com/2016/05/06/politics/saudi-israel-officials-talk-nuclear-u-s-/?ref=yfp.
Final Communique Of The 13th Islamic Summit Of The Heads Of State/Government Of The OIC Member States(15/04/2016).Available At: http://www.oic-oci.org/oicv3/topic/?t_id=11093&t_ref=4364&lan=envd
Full speech of King Salman at the end of President Trump's visit(,22 May 2017 ). Available At: http://www.arabnews.com/node/1102971/saudi-arabia.
Grumet, Tali. R ,( 2015).New  Middle East Cold War: Saudi Arabia and  Iran’s Rivalry, A Thesis Presented to The Faculty of the Joseph Korbel School of International Studies  University of Denver, In Partial Fulfillment of the Requirements for the Degree Master of Arts.
http://saudigazette.com.sa/article/158797/Tehran-concealing-its-failures-Rajavi
http://www.arabnews.com/node/951391/world
http://www.mehrnews.com/news/3710779
Jahner, Ariel,(2012).Saudi Arabia and Iran: The Struggle for Power and Influence in the Gulf, International Affairs Review, Vol xx,No.3.
Lovelace, Douglas,2016, Hybrid Warfare and the Gray Zone Threat,Oxford University Press, 2016
Marcel, Mihai(2016 ). A New Typology of War-The  Hybrid War ,Military Art and Science REVISTA ACADEMIEI FORŢ ELOR TERESTRE NR. 1(81)
Munich Security Report(2015). Munich Security Report :Collapsing Order, Reluctant  Guardians?Availableat:https://www.securityconference.de/fileadmin/MunichSecurityReport/MunichSecurityReport_2015.pdf
Murray, Williamson  and Peter Mansoor, eds( 2012). Hybrid Warfare: Fighting Complex Opponents from the Ancient World to the Present, New York, NY: Cambridge University Press.
President Trump’s Speech to the Arab Islamic American Summit(,May 21, 2017). Available at: https://www.whitehouse.gov/the-press-office/2017/05/21/president-trumps-speech-arab-islamic-american-summit.
Saikal, Amin (Edited by ),( 2016). The Middle East and North Africa: An Arena  of Change and Transition? in,The Arab World and Iran: A Turbulent Region in Transition,Palgrave Macmillan.
SIPRI Fact Sheet,(2017),TRENDS IN WORLD MILITARY EXPENDITURE, 2016,Availableat:https://www.sipri.org/sites/default/files/Trends-world-military-expenditure-2016.pdf
جستارهای سیاسی معاصر
دوره 8، شماره 26
بهمن 1396
صفحه 27-46

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار