واکاوی سیاست‌ها و تعاملات «سعودی- صهیونیستی» در قبال جمهوری اسلامی ایران در فضای پسا‌تحریم

نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه علوم سیاسی دانشگاه لرستان

2 دانشجوی دکتری علوم سیاسی، دانشگاه شیراز و کارشناس مهمان مرکز مطالعات استراتژیک خاورمیانه

3 استادیار و عضو هیئت علمی دانشگاه صدا و سیما

چکیده

فضای پس از توافق هسته­ای منجر به شکل­گیری نظمی نوین و دیدگاه­های متنوع درباره هویت، قدرت و نفوذ منطقه­ای جمهوری اسلامی ایران شده که در پی آن  سعودی­ها و رژیم صهیونیستی بیش از دوران قبل از پساتحریم به تعامل، مقابله و صف­آرایی امنیتی مقابل قدرت مضاعف ایران پرداختند. ما در این پژوهش با بهره­گیری از نظریه سازه­انگاری در راستای پاسخ به این سوال اصلی برمی­آییم که فضای پساتحریم چه تاثیراتی را بر روابط سعودی- صهیونیستی  در مقابل جمهوری اسلامی ایران بر جای گذاشته است. در پاسخ به سوال اصلی این فرضیه مطرح می شود که فضای پساتحریم، معادلات هویتی متخاصم و برساخته قدرت را بین جمهوری اسلامی ایران و عربستان و رژیم صهیونیستی بیش از گذشته شدت بخشیده است. براساس فرضیه مطروح، یافته­های پژوهش عبارتند از اشتراکات و تعاملات صهیونیستی- سعودی در نگاه به ایران پس از توافق، تلاش برای برجسته نمودن و برساخته نمودن نقش خشونت محور انگاره­های شیعی ایران در منطقه، بهم پیوستگی آموزه­های سعودی با برساخته­های گروه های تکفیری نظیر داعش، ائتلافهای ساختگی در برابر قدرت منطقه­ای جمهوری اسلامی ایران و حرکت واشنگتن در مسیر افراط­گرایی سعودی و برساختگی فراروایت­های مطرح است. روش تحقیق بکار رفته توصیفی – تحلیلی و روش گردآوری مطالب کتابخانه ای و اینترنتی می­باشد.         

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

An Analysis on Saudi-Zionist policies and Interactions In the Post-Sanctions Era against Iran

نویسندگان [English]

  • Mehdi Shahin 1
  • Mozaffar Hasanvand 2
  • Hadi Ebrahimi 3
1 Associate professor in political science at Lorestan University, shahin@lu.ac.ir
2 PH.D Student in political science at Shiraz University
3
چکیده [English]

After the nuclear deal era has led to emergence of a new order and different point of views about identity of power and regional authority of Iran and following that, Saudis and Zionists started to interact with each other, and tried to resist and rally against dual power of Iran more than before. In this paper, efforts have been made to respond to this question by utilization of constructivist theory that what effects has post-sanctions era had on the Saudi-Zionist affected the relations against Iran? To answer this main question, a hypothesis is raised that post-sanctions era has intensified identity of hostile equations and constructed equation of power between Iran and Saudi-Zionist more than ever. Based on the hypothesis stated, the findings of the study are:  Saudi-Zionist interactions and commonalities in Iran’s view after Nuclear Agreement, effort for accentuating and construction of violence-based role of Shiite ideas of Iran in the region, reunion of Saudi Teachings with constructions of Takfiri Groups like ISIS, false regional alliances against regional authority of Iran and Washington Movement toward Saudi Extremism direction and construction of raised metanarratives. The used method in this paper is descriptive-analytical and the method for collecting data is library-internet based.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Nuclear Agreement
  • Post Sanctions
  • Zionist Regime
  • Iran
  • Saudi Arabia
  • Middle East
البداوی، ابراهیم؛ مکدیسی، سمیر ( 1396 ). دموکراسی در جهان عرب، ترجمه رضا التیامی­نیا و علی باقری دولت­آبادی، تهران، مخاطب.
بدری عید ، محمد، مستقبل العلاقات الخلیجیة-الإیرانیة بعد الاتفاق النووی، مرکز الجزیرة للدراسات، الرابط: http://studies.aljazeera.net/reports/.2015/ 10/ 201510410339837824
بوزان، باری؛ ویور، الی ( 1388 ). مناطق و قدرت­ها: ساختار امنیت بین­المللی، ترجمه­ رحمن قهرمانپور، تهران، پژوهشکده مطالعات راهبردی.
بولتون، جان(شهریور 1394). رویارویی با واقعیت در مورد ایران، موسسه امریکن اینتر پرایز، ترجمه پیمان مولاویردی، تهران، اندیشکده راهبردی تبیین.
حسنوند، مظفر(خرداد 1394). روابط ریاض و تل‌آویو در بستر تحولات غرب آسیا، اندیشکده راهبردی تبیین، بازیابی در http://tabyincenter.ir/index.php/menu-examples/child-items
الدجانی الداودی، محمد(24 یولیه 2015 ). « المملکۀ العربیۀ السعودیۀ تخلط أوراق سیاستها الخارجیۀ »   معهد واشنطن لسیاسۀ الشرق الأدنی، الرابطhttp://fikraforum.org/?=7292&1ang=ar:
رستمی، فرزاد، تارا، علیرضا ( 1397 ). « تحلیل روابط عربستان سعودی و اسرائیل در سایه توافق هسته ای ایران »، فصلنامه سیاست جهانی، دورۀ هفتم، شماره 2، صص 115- 142.
سایکل، امین ( 1397 ). جهان عرب و ایران؛ منطقه آشوبناک در حال گذار، ترجمه­ بهمن محمودی­نیا، علی­اصغر محمد علیزاده و عباس جوادیان، تهران، مخاطب.
شبکه العالم ( 02/ 08 / 1397 ). ترامپ: عربستان سعودی به ما در موضوعات مرتبط با اسرائیل خیلی کمک می‌کند، بازیابی در: http://fa.alalam.ir/news/3853171
شیهان، مایکل (1388). امنیت بین الملل، ترجمه سید جلال دهقانی فیروزآبادی، تهران، پژوهشکده مطالعات راهبردی.
عنبار افرایم –(10/08/1394)، الادعاء بأن "داعش" یشکّل تهدیداً أکبر لإسرائیل بالمقارنة مع إیران سخیف – مدار المرکز الفسلطینی للدراسات الاسرائیلیه الرابط: http://goo.gl/VXrwB7
محمد صالح(28 / 07 / 2015 ). محسن هل یخطئ الغرب فی فهم المنطقة العربیة؟ ، الزیتون، http://www.alzaytouna.net/permalink/92611.html
مشیرزاده، حمیرا (1390 ). تحول در نظریه‌های روابط بین‌الملل، تهران، سمت.
وحدة الدراسات العراقیة ،» النفوذ الإیرانی فی العراق وآلیة مواجهته « ، مرکز الروابط للبحوث و الدراسات الاستراتیجیة، الرابط: http://rawabetcenter.com/archives/13043
ونت، الکساندر (1386). نظریه اجتماعی سیاست بین‌الملل، ترجمه حمیرا مشیرزاده، تهران: وزارت امور خارجه.

هانتر، شیرین ( 1396 ). عربستان و اسراییل به دنبال تحریک امریکا برای حمله به ایران هستند، خبرگزاری صدای افغان ( آوا ). در: https://www.avapress.com/fa/report/153385

هانتر، شیرین (زمستان 1394)، « تداوم استراتژی، تغییر تاکتیک »، تهران، همشهری دیپلماتیک، شماره 89.
Danin, Robert,) 6 Januray 2016(. “What Saudi Arabia’s Spat With Iran Means for the U.S.”, Fortune,   at: http://fortune.com/2016/01.06/saudi-arabia-iran-sheikh-nimr-al-nimr/
http://www.bbc.com/persian/world-44988911
https://www.presstv.com/Detail/2018/10/17/577236/Saudi-Arabia-Israel-Gadi-Eizenkot
Madawi Al-Rasheed (2015). “ Saudi war in Yemen impossible to win “ , http://www.al-monitor.com/pulse/original//saudi-arabia-lose-protracted-war-yemen.html
Adam Khan, S.( 2010)." The realist/constructivist paradigm: U.S. foreign policy towards Pakistan and India", Institute of Strategic Studies, Islamabad. No. 8.
Adler , E (1997). “ Seizing the Middle Ground: Constructivism in World Politics “, European Journal of International Relations, pp: 31 – 363, at: http://www.rochelleterman.com/ir/sites/default/files/adler%201997.pdf
Al-Rasheed, M. 2002. A History of Saudi Arabia. London: Cambridge University Press.
Al-Saud, F ( 2003 ). Iran, Saudi Arabia and the Gulf Power Politics in Transition 1968–1971, I.B. TAURIS,  New York.
Blanchard .M, C ( 2017 ). “ Saudi Arabia: Background and U.S. Relations “, Congressional Research Service, CRS ,PP: 1 – 42, at:  https://fas.org/sgp/crs/mideast/RL33533.pdf
Gülseven, E . (2010). Identity security and Turkish foreign policy in the post-cold war preiod: Relations with the EU, Greece and the Middle East, A thesis submitted for the degree of Doctor of Philosophy, Department of Politics and History, Brunel University.
Herzog, M ( 2015 ). “ Contextualizing Israeli Concerns about the Iran Nuclear Deal “, The Washington Institute for Near East Policy , No. 26, pp.: 1 – 9, at: https://www.washingtoninstitute.org/uploads/Documents/pubs/PolicyNote26_Herzog.pdf
Hunter,T,S(2010). Iran’s Foreign Policy in the Post-Soviet Era,Greenwood, Santa Barbara,California.
Hwang K.D,( 2006)." Teorising politico- security regionalism", Uneversity of pertoria etd
Ibish, H (2017). “ In Search of a Trump Administration Middle East Policy “, The Arab Gulf States Institute in Washington (AGSIW), pp: 1 – 14, at: http://www.agsiw.org/wp-content/uploads/2017/05/Ibish_Trump-Middle-East_Online.pdf
Karimifard, H.( 2011)." Constructivism; national identity and foreign policy of the Islamic Republic of Iran", Scholarly Journal of Business Administration, Vol. 1(2) pp. 41-47, Available online : http:// www.scholarly-journals.com/SJBA.
Keynoush, B ( 2016 ). Saudi Arabia and Iran: Friends or Foes? Palgrave Macmillan.
Kilinc, R.( 2001)." The Place of Social Identity in Turkey’s Foreign Policy Options in the Post-Cold war era in the light of Libral and Construvtivist apporaches", Department of International Relations Bilkent University Ankara
Pasha .K, A ( 2016 ).” Saudi Arabia and the Iranian Nuclear Deal,  Contemporary Review of the Middle East” , SAGE Jouranals, Volume: 3 issue: 4, pp: 387-404, at: https://doi.org/10.1177/2347798916664613
Saad Eddin , I  ( 1998 ).” Ethnic conflict and state-building in the Arab world “, Journal Science Social International, ISSJ 156/1998 Ó UNESCO. Published by Blackwell Publishers, 108 Cowley Road, Oxford OX4 1JF, UK and 350 Main Street, Malden, MA 02148, USA,pp: 22 – 242,  at: http://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1111/1468-2451.00126/epdf?r3_referer=wol&tracking_action=preview_click&show_checkout=1&purchase_referrer=www.google.com&purchase_site_license=LICENSE_DENIED
Sadeghi, A, M (2008)." Genealogy of Iranian Foreign Policy: Identity Culture and History", The Iranian Journal of International Affairs, Vol. XX, No.4: 1-40. 2005
Schonberg , K (2007)." Ideology and Identity in Constructivist Foreign Policy Analysis ", Presented at the Standing Group on International Relations European Consortium for Political Research Sixth Pan-European Conference.
Ulrichsen. C ,K ( 2016 ). “ Israel and the Arab Gulf States: Drivers and Directions of Change” , Center for Middle East Rice University’s Baker Institute for Public Policy. pp: 1 – 14, at: https://www.bakerinstitute.org/media /files /research_document/13eaaa71/CME-pub-GCCIsrael-090716.pdf
Tidy. J .(2006-7)." The Social Construction of Identity: Israeli Foreign Policy and the 2006 War in Lebanon", Centre for Governance and International Affairs University of Bristol Working Paper No. 04-08.
Mohammad Nia, M (March 2011). “ Holistic Constructivist Approach to Iran's Foreign Policy”, International Journal of Business and Social Science, Vol. 2 No. 4,pp: 27- 294, at: http://ijbssnet.com/journals/Vol._2_No._4;_March_2011 /31.pdf.
Kaye ,D. Dassa & Martini ,Jeffrey (20 July., 2015). “ Peace in the Middle East: America’s New Post-Iran Deal Challenge “, Rand Corporation, available at: http://www.rand.org/blog/2015/07/peace-in-the-middle-east-americas-new-post-iran-deal.html
Nader ,Alireza,( 15July 2015). “Iran deal not a panacea, but a pragmatic necessity» RAND Corporation”, at: < http://www.rand.org/blog/2015/07/iran-deal-not-a-panacea-but-a-pragmaticnecessity.html>
Freilich Chuck) 21 July 2015(.« Iran Deal Is the Least Bad Option for Israel, Belfer Center », , http://belfercenter.ksg.harvard.edu/publication
Levite ,Ariel (Eli)& Feldman Shai (21July, 2015).”Seven realities that made an Iran deal almost Inevitable” Carnegie endowment for international peace,. At< http://carnegieendowment.org/2015 / 07/ 21/seven-realities-that-made-iran-deal-almost-inevitable/idoj>
Riedel , Bruce,( 1September, 2015). “ The king finally comes to tow”,  www.al-monitor.com/pulse/originals/2015/09 /saudi-king-salman-washington-visit.html
Riedel, Bruce ) 4 October, 2015( . “ The Hajj tragedy sparks a firestorm for the Saudi crown prince and new frictions with Iran”,  http://www.brookings.edu/blogs/markaz/posts/-saudi-mina-stampede-iran-nayef-prince-terrorism-riedel 2015/10/04
McCants, William ( 18 November 2015).  “Post-Paris, how should we think about the relationship between ISIS and Islam?”, at: http://www.brookings.edu/blogs/markaz/posts/2015/11/18 -paris-attacks-relationship-between-isis-and-islam-mccants>
Javedanfar, Meir) December 2015( " Israel’s next worry”, Chatham House, at: https://www.chathamhouse.org/publication/twt/middle-east-2016-israel-s-next-worry
Telhami ,Shibley  (9 December 2015). “ What Americans really think about Muslims and Islam” , http://www.brookings.edu/blogs/markaz/posts/2015/12/09 -what-americans-think-of-muslims-and-islam-telhami
Lynch, Marc,( 4 January 2016). “Why Saudi Arabia Escalated the Middle East’s Sectarian Conflict”, Carnegie Endowment for International Peace, http://carnegieendowment.org/2016 /01/04 /why-saudi-arabia-escalated-middle-east-s-sectarian-conflict/ioiv
Pollack, Kenneth ( 8 January 2016) .“Fear and loathing in Saudi Arabia”, Brookings, at: http://www.brookings.edu/blogs/markaz/posts/2016/01.08-fear-and-loathing-saudi-arabia
Maloney, Suzanne ( 13 January, 2016).  “Hot and cold: Understanding Iran’s response to the spat with Saudi Arabia”, at:http://www.brookings.edu/blogs /markaz/posts/2016/01/13-Iran-response-to-escalation-with-Saudi-Arabia-Maloney.