توسعه سیاسی در جمهوری اسلامی ایران با محوریت نقش شوراهای اسلامی و مشارکت شهروندی

نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دورۀ دکترای تخصصی علوم سیاسی، گرایش مسائل ایران، دانشگاه آزاد اسلامی، همدان، ایران

2 دانشیار روابط بین‌الملل، واحد همدان، دانشگاه آزاد اسلامی، همدان، ایران.

3 استادیار علوم سیاسی، واحد همدان، دانشگاه آزاد اسلامی، همدان، ایران

10.30465/cps.2019.3874

چکیده

شوراها به عنوان یکی از مباحث بنیادی و از ریشه‌دارترین روش‌های مدیریتی است که دموکراسی و مشارکت همه شهروندان را تضمین می‌نماید. تمرکز قدرت در حاکمیت مرکزی و کم‌توجهی به مدیریت‌های محلی و همچنین فقدان تنظیم ساختار مناسب قدرت در دستگاه‌های دولتی، خصوصاً در حوزه مدیریت شهری مهم‌ترین علت مشکلات شهری و توسعه اجتماعی است که ضعف‌ها و کمبودهای این امر در پدیده‌های گوناگون ظهور و بروز پیدا می‌کند. شوراها حلقه‌های واسط میان جامعه مدنی و دولت هستند و می‌توانند نقشی مؤثر در فرآیند توسعه و مشارکت شهروندی داشته باشند. نتایج نشان می‌دهد که در صورت بهره‌برداری از همه توان و ظرفیت‌های قانونی و محلی و نیز کاهش چالش‌ها، شوراها می‌توانند نقش موثرتری در روند توسعه سیاسی ایفا کنند. در راستای حل مشکلات موجود، توسعه سیاسی و مدیریت بهینه شهری یک اصلاح اصولی  با مشارکت شهروندان می‌تواند راهگشا باشد. تحقیق حاضر با روش توصیفی- تحلیلی درصدد آن است که تأثیر شوراهای اسلامی را در فرآیند توسعه سیاسی جمهوری اسلامی ایران بررسی کند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

xplaining the political development in the Islamic Republic of Iran, with the focus on the role of Islamic councils and citizen participation

نویسندگان [English]

  • Ali Heydari 1
  • Ali Reza Rezaie 2
  • Abbas Salehi Najaf Abadi 3
1 Hamedan University
2 Hamedan University
3 Hamedan University
چکیده [English]

The councils are one of the fundamental issues and the most radical management methods that guarantee democracy and the participation of all citizens. The focus of power in the central sovereignty and the lack of attention to local management as well as the lack of proper regulation of the power structure in state apparatuses, especially in the field of urban management, should be considered as the most important cause of urban problems and social development. Its weaknesses and deficiencies in various phenomena It will emerge. With regard to the fact that councils are the interface between civil society and government and can play an effective role in the development process, the results show that the role of city councils in the political development of the country is not very efficient, There is no decent development in all areas, and the councils do not have much to do with political development. A structural structural reform can be used to solve existing problems and to develop political and optimal urban and regional management. The present study, using a descriptive-analytical method, aims to examine the effect of Islamic councils in the process of political development of the Islamic Republic of Iran.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Development
  • Citizen
  • Councils
  • Government
  • Politics
آبیار، منصور؛ حسین، مسعودنیا؛ امیر مسعود، شهرام نیا(1396)؛ نقش حکومت‌های محلی در فرآیند توسعه سیاسی، مطالعه موردی: ایران، مقاله 7، دوره 6، شماره 1 - شماره پیاپی 19، دوره بهار، صفحه 159-193
اخوان کاظمی، مسعود، سیدشمس‌الدین صادقی، ایوب پروندی(1397) روندپژوهی فرایند توسعه سیاسی در ایران معاصر، مقاله 8، دوره 25، شماره 95، دوره پاییز، صفحه 209-246
ازکیا، مصطفی، (1392)؛ مقدمه ای بر جامعه شناسی توسعه روستایی، تهران، انتشارات اطلاعات.
ازکیا، مصطفی؛ ایمانی جاجرمی، حسین(1384)؛ بررسی جامعه شناختی عوامل کارایی. شوراهای اسلامی شهر. نامه علوم اجتماعی شماره 26.
افتخاری، اصغر، (1377)؛ توسعه و تعادل: آسیب شناسی اجرای قانون شوراها، فصلنامه مطالعات راهبردی، ش 1.
امامی، کاووس(1378)؛ پژوهش در علوم سیاسی، تهران: انتشارات دانشگاه امام صادق.
باقری، علی (1385)؛ از شورای شهر تا شورای شهرداری، مجله آیین، ش 5.
بشیریه، حسین، (1391)؛ موانع توسعه سیاسی در ایران، چاپ دوم، تهران، گام نو.
پوراحمد، احمد  معصومه مهدیان بهنمیری علی مهدی(1392)؛ تحلیلی بر عوامل عدم تحقق مدیریت واحد شهری از دیدگاه قوانین موجود، فصلنامه اقتصاد و مدیریت شهری سال اول بهار، شماره 2
پیران، پرویز، (1381)غ کارنامه شورا در گام نخست، فصلنامه بازتاب اندیشه، ش 36 و 61.
تودارو، مایکل، مترجم: فرجادی، غلامعلی، (1370)؛ توسعه اقتصادی در جهان سوم، تهران، انشارات سازمان برنامه و بودجه (مرکز مدارک اقتصادی، اجتماعی و انتشارات).
جهانیان، رمضان (1388)؛ مدیریت مشارکتی رویکردی نوین در اداره سازمان ها، چاپ اول، کرج: سرافراز.
حافظ نیا، محمدرضا و قالیباف، محمدباقر، (1380)، راهبرد توزیع فضایی قدرت سیاسی در ایران از طریق توسعه نهادهای محلی، فصلنامه تحقیقات جغرافیایی، ش 61.
سیف الدینی، فرانک(1380)؛ شوراهای شهر در ایران: مشربی نو در بررسی مشارکت شهروندان. مطالعه موردی از شورای شهر شیراز.
سیف زاده، سیدحسین (1392)؛ نظریه های مختلف درباره راه های گوناگون نوسازی و دگرگونی سیاسی، چاپ دوم، تهران: نشر قومس.
شیخ، ابراهیم، (1381)؛ شورا و مشارکت: کاربرد روش های مشارکتی در مدیریت شهری، تهران، فرهنگ و اندیشه.
شیرودی، مرتضی (1387)؛ «تمرکز و توسعه سیاسی در تاریخ معاصر ایران (مقایسه دو مقطع مشروطه و انقلاب اسلامی)»، فصلنامه مطالعات انقلاب اسلامی، شماره 13، صص 83-49.
طاهری، ابوالقاسم (1375)؛ حکومتهای محلی و عدم تمرکز، چاپ سوم، تهران: نشرقومس.
عالم، عبدالرحمن (1382)؛ بنیادهای علم سیاست، تهران: نشر نی.
علوی تبار، علیرضا(1378)؛ تدوین الگوی مشارکت شهروندان در امور شهرها. تهران:انتشارات سازمان شهرداریهای کشور.
قالیباف، محمدباقر(1394)؛ حکومت های محلی یا استراتژی توزیع فضایی قدرت سیاسی در ایران. تهران: انتشارات امیر کبیر.
قوام، عبدالعلی (1382)، چالش های توسعه سیاسی، تهران: نشر قومس
قوام، عبدالعلی (1390). توسعه سیاسی و تحول اداری، چاپ دوم. تهران: قومس.
کاتوزیان، محمدعلی (1366)، اقتصاد سیاسی ایران، ترجمه نفیسی، محمدرضا، تهران: نشر پاپیروس.
کاظمیان، غلامرضا (1381)، امکان سنجی واگذاری وظایف جدید به شهرداری ها: مدیریت شهری و شهرداریها در ایران، جلد دوم، تهران: انتشارات سازمان شهرداری‌های کشور.
لطیفی، غلامرضا. (۱۳۸۷)؛ مدیریت شهری، تهران: انتشارات سازمان شهرداریها و دهیاریها
مدیرشانه­چی، محسن (1379)، تمرکزگرایی و توسعه نیافتگی در ایران معاصر، تهران: انتشارات موسسه خدمات فرهنگی رسا.
مرصوصی، نفیسه و بهرامی پاوه، رحمت اله (1390). توسعه پایدار روستایی، تهران: دانشگاه پیام نور.
مصفا،نسرین(1375)؛ مشارکت سیاسی زنان درایران، تهران،وزارت امور خارجه
معین، محمد (1390)؛ فرهنگ معین، تهران: زرین.
منصور، جهانگیر، (1393)؛ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، تهران، نشر دوران.
نظری، سیدغنی؛ حسین بشیری گیوی؛ سعید جنتی(1392)؛ بررسی تاثیر مشارکت سیاسی بر توسعه سیاسی (مورد مطالعه: جوانان شهر خلخال)، فصلنامه مطالعات توسعه اجتماعی ایران، مقاله 8، دوره 6، شماره 1، دوره زمستان، صفحه 137-146
نظرپور، شاهپور، (1386)، مبانی ارتباط شورای عالی استان ها و مجلس شورای اسلامی، ماهنامه شوراها، ش 13.
هدایتی، سید هاشم، ( 1384 )، "چالش‌های اجرایی فدرالیسم در ایران"، از:
 
Burgess, Michael (2006), Comparative federalism: theory and practice, New York: Routledge.
Fukuyama, F., the Great Disruption, Human Nature and the Reconstitution of Social Order, NewYork: Simon and Schuste, 1999.
Smith, H.K. Harper, P.R. Potts, C.N. Thyle, A. 2009. Planning sustainable community health schemes in rural areas of developing countries. European Journal of Operational Research (193). Pp. 768–777.