فقه و امر سیاسی

نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسنده

دانشیار گروه علوم سیاسی دانشگاه شهید بهشتی

چکیده

ارتباط فقه با امر سیاسی دانش سیاسی خاصی را شکل می‌دهد که در نظام داناییِ مسلمانان از آن به فقه سیاسی تعبیر می‌شود. فقه سیاسی دانشی ارتباطی است که فهم ماهیت آن مستلزم فهم ارتباط دوسویة آن با فقه و سیاست است. فقه سیاسی به‌لحاظ معرفت‌شناختی و روش‌شناختی وامدار فقه است، اما به‌لحاظ موضوعی به امر سیاسی می‌پردازد و ازاین‌رو، به‌مثابۀ دانش سیاسی اسلامی با مبانی و روشِ خاص خود به تأمل در امر سیاسی به‌منظور کشف حکم شرعی امر سیاسی و تنظیمِ زندگی سیاسی مؤمنانه می‌پردازد. این دانش با چنین نگرشی به‌لحاظ معرفتی ارتقا می‌یابد و دیگر تنها به استخراج حکم شرعی سیاسی نمی‌پردازد، بلکه افزون بر آن، به‌مثابة دانش سیاسی اسلامی به تنظیم زندگی سیاسی نیز همت می‌گمارد. نوشتارِ حاضر با توجه به فقدان پژوهش‌هایی از این قبیل دربارة فقه سیاسی تلاش می‌کند با طرح درآمدی بر این بحث مهم، به ضرورت تقویت جایگاه معرفتی آن به‌مثابة دانش سیاسی اسلامی مدد رساند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Jurisprudence and “the Political”

نویسنده [English]

  • Mansur Mirahmadi
Assistant Professor, Political Sciences Dept., Shahid Beheshti University
چکیده [English]

The relation between jurisprudence and “the political” forms a special political science which is called, in the Muslims' knowledge system, political jurisprudence. Political jurisprudence is an interdisciplinary field which to understand it, an understanding of its bilinear relation with jurisprudence and politics is required. Epistemologically and methodologically, political jurisprudence is in debt to jurisprudence; but, thematically, it discusses "the political". Thus, as an Islamic political science, based on its own principles and methodology, reflects upon “the political” to find the religious statement about "the political", and regulate a faithful political life. Based on such a view, this discipline has been epistemologically elevated; and no more it goes to infer only a religious political statement; but rather, in addition to this, as an Islamic political science, it tries to regulate the political life as well. Taking into account absence of such studies in the field of political jurisprudence, the author of the present article tries to introduce this important issue and show necessity of strengthening its epistemological status as an Islamic political science.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Keywords: jurisprudence
  • ”the political”
  • political jurisprudence
  • interdisciplinary science
  • faithful political life
  • Islamic political science