تحلیلی راجع به آرا و اندیشه‌های شیخ فضل‌الله نوری و تأثیر آن در نهضت بیداری اسلامی (با تکیه بر سنت اصولی‌گری متکامل)

نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسنده

عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی

چکیده

علمایی نظیر شیخ فضل‌الله نوری می‌دانند که قرآن کریم و دین مبین اسلام جاودان است و از نقص و زوال و تحریف مصون و مبراست و همواره چراغ راه هدایت و قانون زندگی بشری است، لیکن قانونی که در کتابخانه باشد و نه در مقام اجرا و صحنة اجتماع توان هدایت و بیداری انسان‌ها و اصلاح روح و رفتار آنان را ندارد و همان‌گونه که در صدر اسلام ولایت و حکومت امری ضروری بود، اکنون نیز خاتمیت اسلام اقتضا می‌کند که ولایت و رهبری دینی استمرار یابد و در مقابل سلطة استعمارگران و یا انحرافات شکل‌گرفته واکنش داشته باشد.
نقش شیخ فضل‌الله نوری، در واکنش مقابل غرب‌گرایان و انحرافات به‌وجودآمده در نهضت عدالت‌گرایانۀ مشروطیت و تبیین و ارائة الگوی نظام‌سازی شیعه، بی‌بدیل بود، زیرا وی در دوره‌ای که دنیای استعمار و غرب جدید هیچ مانعی برای تک‌تازی‌های نظری و عملی خود قائل نبود، اعتقاد داشت که دین مبین اسلام و مذهب تشیع کامل‌ترین قوانین الهی را در دست دارند. او با قول و عمل سیاسی خود در طراحی و شکل‌گیری این الگوی عملی (نظام سیاسی مبتنی‌بر قائدة ولایت فقیه) از نثار جان خود هم دریغ نکرد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

An Analysis of Shaykh Fadlullah Nuri's Ideas and their Impact on the Islamic Awakening (On the Basis of the Tradition of Perfecting Principalism)

نویسنده [English]

  • Farhad Ziviyar
Member of the Scientific Board, Institute of Humanities and Cultural Studies
چکیده [English]

Though scholars such as Shaykh Fadlullah Nuri are aware that the Holy Quran and the Clear religion of Islam are everlasting, immune from decay and alteration, and eternal lamps of guidance and a law for human life, they know that a law which is kept as some library material (and is not enforced in the society) is not able to guide and awaken people and make changes in their spirits and conducts. And, in the same way that in the advent of Islam, guardianship and governance were necessary, now because Islam is the last Divine religion, religious guardianship and leadership should continue and show reactions against hegemony of the colonialists or possible deviations.
The role played by Shaykh Fadlullah Nuri against westernists and deviations in the justice-seeking movement of the Constitution, and to explain and provide a Shi'i pattern of system-making was unrivalled, since, in a time when the Colonialist and western world did not see any obstacle to their theoretical and practical attacks, he was of the opinion that the most perfect Divine laws might be found in the clear religion of Islam and Shi'i school. With his sayings and functions, he tried to design and establish such a practical pattern (a political system based on the rule of guardianship of the jurist); and, to this end, he gave even his life.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Keywords: Islamic Awakening
  • awakening
  • reformism
  • perfecting principalism