قدرت نرم و سایبری؛ کارکرد آن درجمهوری اسلامی ایران

نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکترای علوم سیاسی دانشگاه شهید بهشتی

2 استاد علوم سیاسی و روابط بین‌الملل دانشگاه شهید بهشتی

10.30465/cps.2019.4344

چکیده

رسانه­های جدید ارتباطی به عنوان ابزارهای استراتژیک «قدرت نرم»، به یکی از مهم‌ترین مولفه­های برتری سیطره سیاسی و فرهنگی تبدیل شده­اند. در این ارتباط جمهوری­ اسلامی ایران در ­معرض انواع برنامه­های ماهواره­ای و سایبری قرار گرفته که این امر منجربه خلق رویدادها و تغییراتی در ابعاد سیاسی، اجتماعی کشور شده ­است. سوال این است که قدرت نرم و رسانه­ای مدرن، چگونه در این تقابل به کارگرفته شده و چه پیامدها و تغییراتی در جنبه‌های اجتماعی و سیاسی حادث شده است؟ در این مقاله با شناسایی این رویدادها و تغییرات، مهم‌ترین ابزارهای قدرت نرم، چگونگی­ کارکرد، نقاط ­حساس ­اثرگذاری و نتایج به­کارگیری این ابزارها درگستره اجتماعی، سیاسی و امنیتی ایران را بررسی شد. به تصور نگارنده «فرامدرنیسم» و «روش‌شناسی پست مدرن» با توجه به مولفه­های مورد تاکید مثل «فرو ریختن قطعیت‌ها»، «شالوده‌شکنی»، «توجه به انواع متفاوت قدرت، هویت و گفتمان» و «ارایه تصویری سیال و فاقد مرکز از قدرت و شبکه­ای شدن آن» با نتایج حاصله از «انقلاب ارتباطات وگسترش فضای سایبر» بهتر هم‌خوانی دارد. یافته‌های این پژوهش موید آن است که فضای سایبری و شبکه‌های ماهواره‌ای تغییرات ژرف و گسترده‌ای را در ابعاد اجتماعی، فرهنگی و سیاسی در ایران ایجاد کرده است که مدیریت آنها نیازمند راهبردهای ویژه­ای در شیوه حکمرانی و سیاستگذاری است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Soft and cyber power and its function in the Islamic Republic of Iran

نویسندگان [English]

  • Mohsen Najafi 1
  • Hossein Pourahmadi 2
1 author, Ph.D. student of political science, Shahid Beheshti University
2 Professor of Political Science and International Relations at Shahid Beheshti University
چکیده [English]

 
Today, the use of soft media and cyber power is one of the strategic goals of governments inside and outside to create cultural and social changes and achieve the desired goals. As a result, new communication media as strategic tools of "soft power" have become one of the most important components of the superiority of political and cultural domination. In the years since the revolution, the Islamic Republic of Iran has been subject to a variety of satellite and cyberspace programs that have led to the creation of events and changes in various political and social issues in the country. The question is, how has modern media and soft power been used in this confrontation, and what are the implications and changes in social and political aspects? What we are looking for in this research is that by identifying these events and changes, the most important tools of soft power,how to operate, the sensitive points of impact and the consequences of using these tools in the social, political and security of Iran. In our opinion "transmodernism" and "postmodern methodology" with emphasis on such components as "the collapse of certainties", "deconstruction", "attention to different kinds of power, identity and discourse" and "fluid and devoid of centered figurative" Describes its power and networking "with the results of the" Cyber-Space Communications Revolution ". Therefore, using this method in this research and similar studies is appropriate for "realizing" and better explaining "diverse and multifaceted realities" and for the loss of security fences and Accustomed traditions.The findings of this study have confirmed that cyberspace and satellite networks have made profound and extensive changes in Iran's social, cultural and political context, which require them to have specific strategies for governance andpolicymaking.

کلیدواژه‌ها [English]

  • : USA
  • cyber tools
  • cyberspace
  • soft power
  • Islamic Republic of Iran
ابراهیمی، نبی الله (1392)،"نوسلفی گری، جهانی شدن و امنیت خاورمیانه"،تهران،پژوهشکده مطالعات راهبردی
اریکسون، یوهان(1390)، انقلاب اطلاعات،امنیت وروابط بین الملل، درکتاب"انقلاب اطلاعات ،امنیت وفناوری های جدید،جیمزروزناودیگران"، ترجمه علیرضاطیب، تهران، پژوهشکده مطالعات راهبردی
استرم، کوین آلفرد (1392  )،"ارتباطات و رسانه ها،قدرت و مالکیت رسانه­ها"، تهران، مجله مرکز پژوهش های صدا و سیما، مرداد، شماره37،صفحات 47-34
اکبری، حسین– تیموری، محمود(1397)،" فراتحلیل پژوهشهای سبک زندگی با تأکید بر میزان اثرپذیری از شبکه­های ماهوارهای فارسی زبان )بازه زمانی 1396ـ1380)"، فصلنامه پژوهشهای ارتباطی، سال بیست و پنجم، شماره 2،تابستان
انعامى،سهراب (1387)،"تهدیدات نرم؛الگوىتقابل استراتژیک ایالات متحدة آمریکا دربرابرایران"،تهران،گزارش جمهور(مرکزپژوهش ریاست جمهوری )، هجدهم وبیست وچهارم فروردین،شماره27-26،صفحات42-3
پوراحمدی،حسین- عزیزی، رضا(1391)، "جهانی شدن سرمایه و جنگ نرم علیه جمهوری اسلامی ایران"،تهران،فصلنامه مطالعات انقلاب اسلامی، پاییز،صفحات 28-9
ترلو، کریسپین و همکاران(1390)، "ارتباطات کامپیوتر-واسط؛ تعاملات اجتماعی و اینترنت"،ترجمه سرونازتربتی،تهران، انتشارات جامعه شناسان،چاپ اول 
چاسودفسکی، مایکل (1392 )، "تبلیغات جنگ"، تهران، مرکز پژوهش های صدا و سیما،صفحات99-95
حجازی، سید حسین (1387)، "ظرفیت های قدرت نرم جمهوری اسلامی ایران در مقابله با تهدیدات نرم آمریکا"، تهران، فصلنامه دولت اسلامی، 24فروردین ، شماره27، صفحات 28-3
خالدی، اسد، مهدوی، سیدمحمد صادق ، ساروخانی،باقر(1395)،" مطالعه جامعه شناختی رابطه بین فناوری های نوین ارتباطی و ارتباطات خانوادگی در شهر شیراز"،فصلنامه پژوهش های ارتباطی، سال بیست وسوم، شماره 3، پاییز، صفحات 91- 65
دیوید گیل وبریجت ادمز(1384)،"الفبای ارتباطات"، مترجمان رامین کریمیانمحمد نبوی ،تهران،پژوهشگاه فرهنگ، هنر و  ارتباطات
راجر دی.ویمر-جوزف آر.دومینیک(1394)، "تحقیق در رسانه‌های جمعی"، ترجمه کاووس سید امامی، تهران، انتشارات سروش ، مرکز تحقیقات برنامه‌ای، چاپ دوم
سازمان فناوری اطلاعات ایران(1389)،"فضای سایبر،حوزه ای جدید و مهم از قدرت"،تهران،اداره کل امور بین الملل
سپهری، محمدباقر(1397)،" بازنمایی ایران در اخبار شبکه‌های تلویزیونی امریکا (تحلیل گفتمان انتقادی اخبار سی‌ان‌ان و ان‌بی‌سی در ارتباط با توافق هسته‌ای ایران وکشورهای 5+1)"،فصلنامه پژوهشهای ارتباطی، سال بیست وپنجم،  شماره 3، پاییزص191. صفحات220-191
سحابی،جلیل-آقابیگ پور،هاشم(1389)، "بررسی تاثیربعد فرهنگی جهانی شدن و رابطه آن با هویت قومی(مطالعه موردی جوانان شهرستان بوکان)"، تهران، فصلنامه مطالعات ملی،سال یازدهم، شماره1،صفحات154-135
سلومون، نورمن (1392)، " حمله به عراق؛ آنچه رسانه­به شما نگفتند،ترجمه محمدرضا نوروزپور، تهران،انتشارات نیستان
شفیع نیا، عباس(1392)، "پیامدهای شبکه های اجتماعی مجازی ،مطالعه موردی هویت ملی و هویت قومی کردها" ، تهران، فصلنامه فرهنگ ارتباطات، دوره 3، شماره 11، پاییز، صفحات 75-94
شیلر، هربرت ( 1390)، "ارتباطات و سلطه فرهنگی"، ترجمه کاظم معتمدنژاد، تهران، نشرعلم
طباطبایی، صادق (1395)،" طلوع ماهواره،افول فرهنگ"، تهران،انتشارات اطلاعات
عاملی، سعیدرضا (1393)،"ویژگیهای­فضای مجازی و رسانه‌های آینده"، تهران، سازمان صدا و سیما،دفتر پژوهش های کاربردی
فرامرزیانی، سعید، فرهنگی، علی اکبر ، هاشمی، شهناز (1395)،" نقش استفاده از شبکه های اجتماعی تلفن همراه بر ارزشهای اجتماعی (مطالعه موردی: جوانان و میان سالان ساکن در شهرهای پنج استان کشور)"، فصلنامه پژوهشهای ارتباطی، سال بیست و سوم، شماره 3صفحات 135 ـ 113
کواسیچ، جرالد-بونى ،ویلیامسى (1393)، "جاسوسى­شبکه­اى،تهدیدجهانى­اطلاعات"، ترجمه معاونت پژوهشى دانشگاه امام باقر، تهران،انتشارات دانشگاه امام باقر(ع)
گوئو ، چن بائو (1392)، "راهبرد آمریکایی : کنترل جهان از طریق کنترل اینترنت"، در کتاب"رسانه سلطه ، سلطه رسانه"، ترجمه فریده پیشوایی ، تهران ، کتاب نشر
مبارکشاهی، محمود(1392)،"بررسی هویت طلبی در فضای مجازی "، مریوان ،  فصلنامه زریبار، پاییز و زمستان ، شماره83
معتمد نژاد،کاظم(1393)، "ارتباطات بین المللی(جلداول)"، تهران، انتشارات دانشگاه پیام نور
مکینتایر، داگلاس(1392)، "چه کسانی شمارا زیر نظر دارند؟"، ترجمه فریده پیشوایی، تهران، انتشارات کتاب نشر
ملوین، دفلور-اورت.دنیس(1392)، "شناخت ارتباطات جمعی"،ترجمه سیروس مرادی،تهران،انتشارات صدا و سیما، چاپ سوم
مندل،رابرت(1387)، "چهره متغیر امنیت ملی"،  ترجمه و  انتشار پژوهشکده مطالعات راهبردی، تهران، چاپ 2
نقیب زاده ،احمد(1396)،"درآمدی بر جامعه شناسی سیاسی"،تهران،انتشارات سمت
هوور، استوارت (1389)،  "بازاندیشی درباره رسانه، دین وفرهنگ"،ترجمه مسعودآریایی نیا، تهران، انتشارات سروش.
 
Acholonu, Regina(2011): Mass media and cultural imperialism؛ The African eperience ؛ Article · December ؛www.researchgate.net/publication/311245649PP2-10
Anna Reynolds(2016)،  Social media as a tool of hybrid warfare prepared by the nato strategic communications-centre of exellence isbn  978-9934-8582-6-0 - May
Assa, Haim(2011) , Cyberspace and its effect on cultural-political and social processes, Printed in Tel Aviv University, Tel Aviv, Israel, 2011-PP3-22
Baezner, Marie& Robin, Patrice(2017): Hotspot Analysis Stuxnet،Center for Security Studies Zürich, October  ، Version 1،PP1-16
Berman, Ilan (2017): The Iranian Cyber Threat- U.S. House of Representatives Committee on Homeland Security Subcommittee on Cybersecurity, Infrastructure Protection, and Security Technologies- March 20
Chitsaz ,Mohammad Javad & Hosseini Moghaddam, Mohammad(2018):Religiosity and Cyberspace: A Meta-Analysis on the Studies of Religion and Cyberspace ، ”Journal of Cyberspace Studies،Volume 2، No. 2 July ، pp 205-228
Cilluffo,Frank(2013): Cyber Threats from China, Russia and Iran: Director. Homeland Security Policy Institute, Co-Director, Cyber Center for National and Economic SecurityThe George Washington University
Dabashi, H.(2012)،"the Green Movement and the USA: The Fox and the Paradox", Zed books, London
David E. Sanger and Mark Mazzettifeb(2016)، U.S. Had Cyberattack Plan if Iran Nuclear Dispute Led to Conflict: the New York Times. FEB- 16
Ebrahimi, Nabiullah (1392), "New Salafism and globalization of Middle East security", Tehran, Strategic Studies Institute.(in persian)
Eisenstad, Michael (2016) :Iran’s Lengthening Cyber Shadow؛ The Washington Institute for Near East Policy، No. 34 ،  Jul y ، PP 1-23
Felix Tusa(2013)،"How Social Media Can Shape a Protest Movement: The Cases of Egypt in 2011 and Iran in 2009 ،"Arab Media and Society (Issue 17, Winter ،2013)University of Gothenburg Department of Applied Information Technology Gothenburg, Sweden, May ،PP1-19
Giroux, A.H.(2014)'"The Iranian Uprisings and the challenge of the new media:rethinking the politics of Representation"',Fast Capitalism, Vol. 5, No. 2.pages 2-8
Gladwell, M.(2013), "Small  Change: Why the revolution will not be tweeted", The New Yorker,4 October. PP 4-14
Infrastructure Cyber Center for National and Economic Security The George Washington University March 20, PP1-14
Kandell ,Shannon (2018): Iranian Cyber warfare:State repression and international retaliation :New York University’s Gallatin School of Individualized Study-November,PP 1-18
Karimi ,Sedigheh (2015): IranianWomen’s Identity and Cyberspace: Case study of Stealthy Freedom.Journal of Social Science Studies ISSN 2329-9150 -, Vol. 2, No. 1-PP221-233
Lim, M & Kann, M.( 2008)،”Politics: Deliberation, Mobilization and Networked Practices of Agitation”, in K, Varnelis, Networked Publics, Cambridge: MIT Press
Matmadinejad, Kazem (1393), "International Communication (Vol. I)", Tehran, Payame Noor University Press.(in persian)
Melevin, D.Florur-ort A.dennis (1392), "Recognition of Mass Communication", Translated by Sirus Moradi, Tehran, Publication of the Faculty of Radio and Television, Third Edition.(in persian)
Meyer,John P(2018):Globalization and Cultural Imperialism: Corporate Control versus Responsiveness؛Journal of International Business and Economy .PP 113-136
Moghanizadeh ،Somayeh (2013)،”The role of social media in Iran's Green Movement، University of Gothenburg ،Department of Applied Information Technology Gothenburg, Sweden, May .Movement.Master of Communication Thesis.، Report No. 2013:093 ، PP 2-33
Pakistan defence forum-Discussion in'Middle   East & Africa' Jul 8, 2016                                             
Perez, Maykel(2016): an approach to main discourses and criticisms ؛accessible http:// web.msu.ac.zw/elearning/material/1343321329Cultural Imperialism.pdf 2-7
Rahaghi, J.(2012)،"New Tools, Old Goals: Comparing the Role Of Technology in the 1979 Iranian Revoulution and the 2009 Green Movement", Journal of Information Policy, vol.2, PP 151-182
Rahimi, Babak (2013): Cyberdissent؛ The internet in revolutionary iran - Middle East Review of International Affairs - Volume 7, No. 3 - September
Shirky, C(2011), "Here Comes everybody: the power of organizing without organizations“، Publisher: The Penguin Press HC.
Shirky, C.(2011(،”The Political Power of Social Media”, Foreign Affairs, Vol. 90, Issue 1 ،PP 1-9
Siboni ,Gabi& Kronenfeld ,Sami (2014) :Developments in Iranian Cyber Warfare: Military and Strategic Affairs 6, no. 2: PP83-104
Siboni, Gabi &Kronenfeld ,Sami(2012):Iran and Cyberspace Warfare:Military and Strategic Affairs، Volume 4 ، No. 3 ، December ، PP77-99
Sohrabi Haghighat ,Mohammad Hadi (2016):New Media and Social-political Change in Iran-CyberOrient, Vol. 5, Iss. 1, 2016- published by the American Anthropological Associationand the Faculty of Arts of Charles University
Sreberny, A & Khiabany, G.(2012)،”The Internet in Iran:The Battle over an Emerging Virtual Public Sphere”، in G Goggin and McLelland (ed.), Internationalizing Internet Studies: Beyond Anglophone Paradigms, Routledge, New York, p. ix.