بررسی پایگاه اجتماعی هیأت دولت در جمهوری اسلامی ایران (1360 – 1398)

نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسندگان

1 دکتری علوم سیاسی دانشگاه اصفهان و مدرس دانشگاه

2 استاد علوم سیاسی پژوهشگاه علوم انسانی ومطالعات فرهنگی

3 استادیار گروه علوم سیاسی دانشگاه بجنورد

10.30465/cps.2019.4345

چکیده

در این مقاله ویژگی‌های هیأت وزیران و رؤسای دولت‌های جمهوری اسلامی ایران از سال 1360 تا پایان خرداد 1398 بررسی، (در این مدت مجموعاً 5 رئیس دولت و 262 وزیر عهده‌دار امور اجرایی کشور به‌منظور اتخاذ تصمیمات کلان و راهبردی بودند) و به این سؤالات پاسخ داده شده است که نخبگان حاکم در ایران در هر دوره از چه منزلت اجتماعی (سواد، تخصص و طبقه اجتماعی) برخوردار بودند؟ و مرتبط با کدام طبقه اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی بوده‌اند؟ و این پایگاه اجتماعی کارگزاران دچار چه تحولی شده است؟ روش تحقیق دراین مقاله، روش اسنادی با استفاده از داده‌های کتابخانه‌ای و میدانی و مصاحبه، استخراج مطالب از آرشیو و سایت‌ها و تحلیل آنها است. یافته‌های این پژوهش اطلاعات مناسبی را در خصوص تجربه و سابقه وزارت، سن، جنسیت، میزان و سطح تحصیلات، نوع ارتباط رشته تخصصی و حوزه مدیریتی آنها، محل تحصیل، شغل و منبع درآمدی آنان، شغل پدر و منشا خانوادگی و طبقاتی نخبگان سیاسی ایران، بررسی محل تولد و محیط رشد و سکونت و همچنین خاستگاه قومیتی دراختیار محققان برای تحلیل چرایی ضعف‌ها و قوت‌های دولت و کارآمدی آن در پیشبرد امور و منافع ملی قرار می‌دهد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Scrutiny social base of government cabinet in Islamic republic of Iran (1981-2019)

نویسندگان [English]

  • Malihe ramezani 1
  • Yahya Fozi 2
  • Rauf Rahimi 3
1 PhD of political sciences University of Isfehan and Lecturer of University
2 full professor of Institute for Humanities and Cultural Studies,Tehran,Iran
3 Assistant professor of political sciences University of Bojnord,North khorasan,Iran
چکیده [English]

In this paper has been tried by us to examine the characteristics of the cabinet of ministers and heads of Governments of the Islamic Republic of Iran from the year 1981 until the end of June 2019. (During this term totally 5 chief of state and 262 minister were responsible for the administration affairs of the country to make major and strategic decisions) and answer these questions that what social dignity such as literacy, expertise, and social class the ruling elites in Iran in any period did they have? And with what social, economic and cultural class were they related? And what changing this social base of executors did it have? The research method in this paper is documentary method using library and field data and interviewing, extracting content  is from archives and sites and analyzing them.The findings of this study provide useful information about the experience and background of the ministry, age, gender, measure and level of education, the type of relationship between their Specialty field and management sphere, their place of study, job and source of income, father's job and source of family and class of Iran's political elite, study the place of birth, the environment of growth and residence, as well as the ethnic origin to researchers to analyze the causes of weaknesses and strengths of government and its effectiveness in promoting national affairs and interests.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Elite
  • Social base
  • Class
  • Decision making
  • Government cabinet
ازغندی، علیرضا (1385)، درآمدی بر جامعه شناسی سیاسی ایران، تهران: قومس.
بشیری، سعید و ازغندی، علیرضا (زمستان 1393)، «بررسی پایگاه اجتماعی وزیران دولت یازدهم جمهوری اسلامی ایران»، رهیافت انقلاب اسلامی، شماره 29.
پایگاه اطلاع‌رسانی دولت؛ به‌نشانی: http: //dolat.ir/
پایگاه اطلاع‌رسانی ریاست‌جمهوری؛ به‌نشانی: http: //president.ir/
دویرتی، جیمز و رابرت فالتز گراف (1376)، نظریه های متعارض در روابط بین الملل،  ترجمه علی طیب نیا و وحید بزرگی، جلد دوم، تهران: قومس
رابینز استیفن و تیموتی جاج (1397)، رفتار سازمانی، ترجمه مهدی زارع جلد ۱ ،نص.
رستمی، ولی، موسی پور میثم (بهار1390 )، «تحلیل حقوقی اصل 115 قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران در خصوص شرایط رییس جمهور، فصلنامه حقوق، مجله دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دوره 41، شماره 1، ص 227.
رسول زاده، میر محمد. مسایلی در مدیریت دولتی ایران. چاپ اول. جهاد دانشگاهی ارومیه. دانشگاه ارومیه1378
سایت اطلاع‌رسانی شورای نگهبان؛ به‌نشانی: http: //www.shora-gc.ir/
عیوضی، محمد رحیم (1384)، مشارکت سیاسی در جمهوری اسلامی، تهران: مرکز اسناد انقلاب اسلامی.
عیوضی، محمدرحیم، رمضانی، ملیحه  (1389)، «بررسی پایگاه اجتماعی هیأت وزیران جمهوری اسلامی ایران»، راهبرد یاس.
فوزی ، یحیی ، تحولات سیاسی اجتماعی ایران بعد از انقلاب ، جلد دوم ،تهران ، عروج ، 1384
قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران.
گیدنز، آنتونی (1376)، جامعه شناسی، ترجمه محسن صبوری،  چاپ سوم، تهران: نی.
مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی؛ به‌نشانی: http: //rc.majlis.ir/؛