مطالعه جامعه‌شناختی مدارای سیاسی در جامعه ایرانی: مورد مطالعه شهر تهران

نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری جامعه شناسی سیاسی دانشگاه تربیت مدرس

2 دانشیار گروه جامعه‌شناسی دانشگاه تربیت مدرس

3 استادیار گروه جامعه‌شناسی دانشگاه تربیت مدرس

چکیده

موضوع این مقاله مطالعه جامعهشناختی مدارای سیاسی در ایران است. دستگاه نظری پژوهش بر تئوری‌های پاول وُگت در تحلیل مدارای سیاسی و نقش آموزش در آن و آنتونی گیدنز در تحلیل نقش جهانیشدن و رسانههای جدید در تغییرات سیاسی و فرهنگی، استوار است. نوع تحقیق کمی و بر مبنای پیمایش اجتماعی است. حجم نمونه 811 نفر و شیوه نمونه‌گیری، نمونه‌گیری طبقه‌بندی شده تناسبی(برحسب جنس) و در مراحل نهایی نمونه‌گیری تصادفی ساده و سیستماتیک است. شواهده تجربی پژوهش دلالت بر بالابودن میزان گرایش به مدارای سیاسی در جامعه نمونه دارد. به استناد یافته‌های تجربی پژوهش میتوان داوری کرد که گزارههای مشاهده‌ای، صدق راه‌حل‌های بیان شده در پژوهش مبنی بر رابطه میزان مصرف رسانه‌های نوین با میزان مدارای سیاسی را تأیید میکند. چنانکه تابع رگرسیون استاندارد دلالت براین دارد که که سهم شاخص مصرف رسانه‌های نوین در تبیین شاخص مدارای سیاسی 38 واحد بیشتر از شاخص تجربه آموزشهای نوین است. همچنین نسبتی از واریانس متغیر مدارای سیاسی که از ترکیب خطی دو متغیر تجربه آموزشی نوین و مصرف رسانههای نوین تبیین میگردد به اندازه 37 درصد است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Study of the Sociological of Political Tolerance in Iranian Society(Case of Study: Tehran City)

نویسندگان [English]

  • Mojtaba Jahangardi 1
  • Ali Saei 2
  • Mohammad Rezaei 3
1 Tarbiat Modares University
2 Tarbiat Modares University
3 Researcher at the Frankfurter Forschungszentrum Globaler Islam
چکیده [English]

The subject of this article is the sociological study of political tolerance in Iran. The theoretical model of the research are based on the theories of Paul Wagt in his analysis of political tolerance and the role of education in it, and Anthony Giddens in his analysis of the role of globalization and the new media in political and cultural change. The type of research is quantitative and based on social survey. The sample size is 811 people and the sampling method is proportional classification sampling (by gender) and in the final stages it is a simple and systematic random sampling. Experimental evidence from research indicates an increase in the tendency to political tolerance in exemplary society. Based on the experimental findings of the research, it can be judged that the observational statements confirm the validity of the solutions expressed in the research regarding the relationship between the consumption of new media and the level of political tolerance. As the standard regression function implies, the contribution of the New Media Consumption Index to the explanation of the Political Tolerance Index is 38units higher than that of the New Education Experience Index. Also, the ratio of the variance of the political tolerance variable, which is explained by the linear combination of the two variables of modern educational experience and the consumption of new media is 37%.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Political tolerance
  • Consumption of new media
  • Social Survey
  • regression analysis
  • Path analysis
ادیبی‌سده و همکاران(1391)، «مدارای اجتماعی و ابعاد»، فصلنامه رفاه اجتماعی، سال سیزدهم، شماره 50.
اینگلهارت، رونالد و ولزل، کریستین(1389)، نوسازی، تغییر فرهنگی و دموکراسی، تهران: نشر کویر.
برزگر، ابراهیم و بیات، مصطفی(1398)، مدارا در رفتار سیاسی و حاکمیت علوی، فصلنامه رهیافت انقلاب اسلامی، سال سیزدهم، شماره 46، بهار 1398.
بهشتی و رستگار(1392)، «تبیین جامعه‌شناختی مدارای اجتماعی و ابعاد آن در بین اقوام ایرانی»، فصلنامه مسائل اجتماعی ایران، سال چهارم، شماره 2.
بهمنی‌طراز، غدیر و دلاوری ابوالفضل(1393)، «طبقه متوسط جدید و فرهنگ مردم‌سالاری در ایران: بررسی موردی شهر همدان»، فصلنامه پژوهش‌های راهبردی سیاست، سال سوم، شماره 10، شماره پیاپی 40.
پناهی، محمدحسین و شالچی، سمیه(1394)، «گرایش به دموکراسی و عوامل اجتماعی مؤثر برآن در بین شهروندان تهرانی»، فصلنامه پژوهش‌های راهبردی سیاست، سال چهارم، شماره 13، شماره پیاپی 43.
پناهی، محمدحسین و کردی، حسین(1389)، «فرهنگ سیاسی و عوامل اجتماعی آن: مطالعه موردی استان گلستان»، فصلنامه علوم اجتماعی دانشگاه علامه طباطبائی، شماره 51.
ترکارانی، مجتبی(1388)، «بررسی و سنجش وضعیت مدارای اجتماعی در لرستان»، جامعه‌شناسی مسائل اجتماعی ایران(تحقیقات علوم اجتماعی ایران)، سال اول، شماره 3.
جلائیان بخشنده و همکاران(1397)، «تبیین جامعه‌شناختی رابطه اعتماد اجتماعی و مدارای اجتماعی مبتنی بر نظریه ساختاربندی گیدنز»، فصلنامه توسعه اجتماعی، دوره دوازدهم، شماره4.
جهانبگلو، رامین(1384)، موج چهارم، تهران، نشرنی.
جهانگیری و همکاران(1395)، «بررسی رابطه سرمایه اجتماعی با مدارای سیاسی دانشجویان (مطالعه موردی: دانشگاه شیراز)»، فصلنامه توسعه اجتماعی، دوره دهم، شماره3.
حسین زاده، علی حسین و همکاران(1394)، «بررسی جامعه شناختی ابعاد مدارای اجتماعی با تاکید بر ویژگی های شخصیتی (مورد مطالعه: دانشجویان دانشگاه شهید چمران اهواز)»، فصلنامه جامعه‌شناسی کاربردی، سال بیست و ششم، شماره پاپی 60، شماره چهارم.
خانیکی، هادی و سرشار، حمید(1391)، «گونه‌شناسی فرهنگ سیاسی، مطالعه موردی: دانشجویان دانشگاه کردستان»، دوفصلنامه پژوهش سیاست نظری، دوره جدید شماره یازدهم، 91-130.
رهبرقاضی، محمودرضا و همکاران(1395)، «تبیین نگرش سیاسی دانشجویان با استفاده از الگوی شکاف‌های جنسیتی»، زن در توسعه و سیاست، دورة 14 ، شمارة 3.
ریتزر، جرج(1389)، مبانی نظریه‌های جامعه‌شناسی معاصر و ریشه‌های کلاسیک آن، ترجمه شهناز مسمی پرست، تهران، نشر ثالث.
ساعی، علی(1386)، دموکراتیزاسیون در ایران(1285 – 1382)، تهران، انتشارات آگاه.
ساعی، علی(1387)، روش تحقیق در علوم اجتماعی(بارهیافت عقلانیت انتقادی)، تهران، سازمان مطالعه و تدورین کتب علوم انسانی دانشگاه‌ها(سمت).
شارع‌پور، محمود و همکاران(1388)، «بررسی رابطه سرمایه اجتماعی با مدارا دربین دانشجویان دانشکده‌های علوم‌اجتماعی علامه طباطبایی و تهران»، مجله جامعه شناسی ایران، دوره دهم، شماره1.
فاضلی، محمد و کلانتری، میترا(1391)، «ارزش‌های دموکراتیک نسل‌ها: مطالعه موردی در شهر ساری»، مجله جامعه‌شناسی ایران، سال سیزدهم،، شماره 1 و 2.
فتحعلی، م(1387)، تساهل و تسامح اخلاقی، دینی و سیاسی، قم: انتشارات موسسه فرهنگی طه.
فلچر، ج(1383)، بی‌ثباتی در تساهل، در مجموعه مقالات تساهل، گردآورنده: دیوید هید، ترجمه: پژوهشکده مطالعات راهبردی، تهران: پژوهشکده مطالعات راهبردی.
کسل، فیلیپ، (1387)، چکیده آثار آنتونی گیدنز، ترجمه حسن چاوشیان، چاپ دوم، تهران: شر ققنوس.
گیدنز، آنتونی (1387)، راه سوم، بازسازی سوسیال دموکراسی، ترجمه منوچهر صبوری، تهران: شر شیرازه.
گیدنز، آنتونی(1384 (الف))، چشم اندازهای جهانی، ترجمه محمدرضا جلائی پور، تهران:  طرح نو.
گیدنز، آنتونی) 1384 )ب((، پیامدهای مدرنیت، ترجمه محسن ثلاثی، تهران: نشر مرکز.
مرکز افکار سنجی دانشجویان ایران(ایسپا)، پیمایش ملی فرهنگ سیاسی مردم ایران(موج اول)، تهران، 1385.
نش، کیت(1390)، جامعه‌شناسی سیاسی معاصر(جهانی‌شدن، سیاست، قدرت)، ترجمه محمدتقی دل‌افروز، تهران، انتشارات کویر.
Beck, Ulrich & Giddens, Anthony & Lash, Scott (1994), Reflexive Modernization. Politics, Tradition and Aesthetics in the Modern Social Order, Stanford: Stanford University Press.
Gibson, James L. 2007. “Political Intolerance in the Context of Democratic Theory.” In The Oxford Handbook of Political Science. ed. Goodin, Robert E. Oxford: Oxford University Press: 323-341.
Kaspersen, Lars Bo, (2000), Giddens, An Introduction a Social Theorist, Cambridge: Blackwell.
Majeed, Muhammad Tariq and Kavwel, Shamsa(2018), TOLERANCE AND GLOBALIZATION: AN EMPIRICAL ANALYSIS, Pakistan Journal of Applied Economics: Special Issue, (519-542).
Peak, Johan(2016), Education and Political Tolerance: A Meta-Analysis of the ”Education Effect”, Master’s Thesis, Uppsala University, Department of Government.
Phelps, E. (2004) White Students Attitudes towards Asian American Students at the University of Washington: a Study of Social Tolerance and Cosmopolitanism, Dissertation, New York University.
Price, D. Erika (2014), EXPERTISE, DEMOCRATIC VALUES, AND TOLERANCE, Loyola University Chicago.
Van Doorn, Marjoka(2014), The nature of tolerance and the social circumstances in which it emerges, Current Sociology Review, 1-23. Sage publications.
Vogt, W. Paul (1997) Tolerance and Education: Learning to Live with Diversity and Difference. Thousand Oaks, CA, London and New Delhi: Sage