بررسی عوامل موثر بر سقوط رژیم حسنی مبارک بر اساس نظریه همبستگی جیمز روزنا

نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسندگان

1 دکتری علوم سیاسی،دانشکده اقتصاد و علوم اداری،دانشگاه اصفهان،اصفهان، ایران

2 دانشیار گروه علوم سیاسی،دانشکده اقتصاد و علوم اداری،دانشگاه اصفهان،اصفهان، ایران

3 دانشیار گروه علوم سیاسی و روابط بین الملل،دانشکده اقتصاد و علوم اداری،دانشگاه اصفهان،اصفهان، ایران

10.30465/cps.2021.35325.2730

چکیده

زمستان سال 2011 میلادی سرآغاز یک رشته تحولات در کشورهای عربی و آفریقایی بود که بعدها به نام «بهار عربی» یا «بیداری اسلامی» موسوم شد. سقوط حکومت حسنی مبارک در مصر و پیروزی اسلام گرایان و در راس آنها جنبش اخوان المسلمین، مهمترین نتیجه این تحولات بود. با توجه به موقعیت تاریخی و ژئوپولیتیک مصر در جهان اسلام و نقش این کشور در نظم سیاسی و امنیتی خاورمیانه و جهان اسلام، شناخت و بررسی تحولات این کشور ضرورتی غیر قابل انکار است. پژوهش حاضر با روش توصیفی تحلیلی موردی (ژرفا نگر) به این پرسش اساسی پرداخته است که:« مولفه های موثر بر سقوط رژیم حسنی مبارک و قدرت گیری جنبش اخوان المسلمین در عرصه سیاسی مصر چیست؟». بر این اساس؛ با احصاء و بررسی مولفه های خرد و کلان داخلی و خارجی، این فرضیه را مطرح می نماید که:« نظریه پیوستگی جیمز روزنا می تواند تبیینی مناسب از مکانیسم تاثیر متغیرهای داخلی و خارجی در سطوح خرد و کلان در حوزه های فرهنگی، سیاسی و اقتصادی از تحولات منجر به سقوط رژیم حسنی مبارک در مصر ارائه نماید

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Studing collapse of the Hosni Mubarak's Regime according to James Rosena's Theory of Affiliation

نویسندگان [English]

  • Ahmad Tarahomi 1
  • Enayatollah Yazdani 2
  • Mohammad ali Basiri 3
1 PhD in Political Science Department, Faculty of Administrative Sciences and Economics, university of Isfahan,Isfahan,iran
2 Associate Professor of Political Science Department, Faculty of Administrative Sciences and Economics, university of Isfahan,Isfahan,iran
3 Associate Professor of Political Science and International Relations Department, Faculty of Administrative Sciences and Economics, university of Isfahan,Isfahan,iran
چکیده [English]

Winter of 2011 marked the beginning of a series of developments in the Arab countries of North Africa and the Middle East, including Egypt, which led to the overthrow of Hosni Mubarak's regime, the victory of the Islamists, and at the head of them Ekhvanolmoslemin movement. Once again, this victory once again made the political, cultural and social contexts of this Islamic world radical movement the center of contemporary analysis and thought. Considering the geopolitical position of Egypt in the Arab and Islamic world and the importance that this country and its evolution has in the Middle East's political and security order, it seems necessary to consider the internal evolutions, opportunities, and challenges. In addition to analyzing and examining the political and historical conditions of contemporary Egypt, the present study addresses this fundamental question: "Which Factors do affect overthrow of Hosni Mubarak's Regime and the emergence of Ekhvanolmoslemin movement in Egyptian Politics?" It seems that:"The inefficiency of government, the prevention of power distribution, the political repression, and the widespread corruption are characteristic of the political structure of Mubarak's era, which along with profound social anomalies and internationally influential variables provided Egypt with crisis."The results of the research and evolution investigations show that the overthrow of Mubarak was the consequence of some crises at the micro and the macro level, in which a set of variables including the type of power, culture, economy, society and the international system influenced domestic politics and provided the basis for the overthrow of Mubarak's Regime. Moreover, the present study describes and explains the factors influencing the overthrow and Ekhvanolmoslemin congregation governance on the basis of library resources and internet.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Egyptian Revolution"
  • Ekhvanolmoslemin Congregation"
  • James Rosena'
  • s Theory of Affiliation"
  • Hosni Mubarak"
  • "
  • collapse"
  • مقالات

    • احمدی، حمید(1377)، «آینده جنبش های اسلامی در خاورمیانه»، فصلنامه مطالعات خاورمیانه، شماره 14-15
    • اسعد طارش (2012)، تحولات دموکراتیک در کشورهای عربی در خلال سال های 2011-2009، مهد الدراسات السیاسیه، شماره 14، ترجمه عفت صفری نژاد، ترجمان
    • اسماعیلی، حسین (1398)، « بیداری اسلامی در مصر و تاثیرپذیری آن از انقلاب اسلامی ایران»، فصلنامه پژوهش های انقلاب اسلامی، انجمن علمی انقلاب اسلامی، سال هشتم، زمستان 1398، شماره 31
    • اشرفی، اکبر و سلامت، طیبه(1394)، «رهبری و حفظ انقلاب در ایران و مصر»، مجله جستارهای سیاسی معاصر، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، سال ششم، شماره دوم، تابستان 1394
    • امینی، آرمین (1386)، «نقد و بررسی کتاب: مطالعه سیاست جهان، مجلد دوم: جهانی شدن و دولت»، مجله علوم سیاسی دانشگاه آزاد کرج ، تابستان 1386 - شماره 6
    • باقری دولت آبادی، علی، (1398)، «تبیین علل تغییر رفتار حزب عدالت و توسعه نسبت به کردهای ترکیه بر اساس نظریه پیوستگی جیمز روزنا»، دو فصلنامه سیاست و روابط بین الملل، دوره 3، شماره 5، بهار و تابستان 1398
    • برزگر، ابراهیم، «چارچوبی مفهومی برای فهم تحولات مصر»، فصلنامه پژوهش حقوق و سیاست، سال نهم، شماره22، بهار و تابستان 1386
    • باقری دولت آبادی، علی و عوض پور، مهدی(1392)، «انقلاب مصر، ریشه ها، بازیگران و پیامدها»، تهران: دفتر مطالعات سیاسی و بین المللی، گروه مطالعات آفریقا.
    • پورسعید، فرزاد(1392)، «بیداری اسلامی در جهان عرب؛ مطالعات نظری موردی»، تهران: انتشارات پژوهشکده مطالعات راهبردی.
    • حاجی ناصری، سعید و توکلیان، محسن (1397)، «از انقلاب تا اصقلاب؛ واکاوی دلایل شکست قیام مردم مصر در سال 2011 »، دو فصلنامه علمی- پژوهشی جامعه شناسی جهان اسلام، دوره 6، شماره 2، پاییز و زمستان 1397
    • خلیلی، محسن، (1388)، «قرارداد رویتر درون مایه های یک تصمیم»، مجله تاریخ روابط خارجی » بهار و تابستان 1388 - شماره 38 و 39
    • خلیلی، محسن، (1387)، «کاربست مدل تصمیم گیری جیمز روزنا در پژوهش های تاریخی( مطالعه موردی: ایران در دوره قاجاریه)»، انجمن ایرانی روابط بین الملل، همایش روش ها و رهیافتهای نوین در آموزش و پژوهش رشته بین الملل، 1387
    • جعفری، کریم (1392)، «سقوط اخوان المسلمین در مصر، ملاحظات تاریخی و نحوه عملکرد دولت مرسی» ، مرکز پژوهش های مجلس، کد گزارش260
    • جهانگیری ، سعید و زیبا کلام، صادق (1398)، «واکاوی تاثیر بیداری اسلامی بر تغییر حکومت کشورهای عربی»، فصلنامه راهبرد سیاسی، سال سوم، شماره 9
    • درویشی سه تلانی، فرهاد(1394)، «بررسی دلایل شکست جنبش اخوان المسلمین درانقلاب فوریه 2011»، مقاله ارائه شده در دومین کنگره پژوهش و تکنولوژی، com
    • دین پرستی، فائز و رمضانی، زهرا ، (1397) «بررسی بی ثباتی سیاسی و ائتلاف های دولت سوز در مصر پسا انقلابی بر مبنای نظریه بازی ها» ، فصلنامه دولت پژوهشی دانشکده حقوق و علوم سیاسی، سال چهارم، شماره 15، پاییز 1397
    • ربیعی، کامران (1397)، «تبیین شرایط تکوین بهار عربی و زمینه های فروپاشی رژیم های سیاسی در تونس و مصر»، فصلنامه دولت پژوهی مجله دانشکده حقوق و علوم سیاسی، سال چهارم، شماره 14، تابستان 1397
    • ساسانیان، سعید و دهقانی فیروز آبادی، سید جلال(1397)، «الگو سازی در جوامع دستخوش تغییر؛ بررسی رقابت ایران و آمریکا برای الگو سازی در انقلاب مصر)»، فصلنامه علمی پژوهشی مطالعات انقلاب اسلامی، سال پانزدهم، تابستان 1397، شماره 53.
    • کشاورز شکری، عباس و عابدینی نجف آبادی، الهه(1394)، «آسیب ‌پذیری ‌های ‌دولت ‌حسنی ‌مبارک‌‌ و ‌بسیج ‌انقلابی ‌در ‌مصر»، دو فصلنامه علمی، پژوهشی جامعه شناسی جهان اسلام، دوره3، شماره1، بهار و تابستان 1394
    • گرواند، مجتبی و دیگران(1395)، «مطالعه تطبیقی عوامل کامیابی اسلام گرایان ایران، و ناکامی همتایان مصری در حفظ قدرت سیاسی پس از انقلاب»، فصلنامه ژرفا پژوه، شماره 10، زمستان 1395
    • مسعود نیا، حسین و سعیدی حیرانی، ندا(1391)،« بررسی عوامل سقوط رژیم حسنی مبارک و چشم انداز تحولات کشور مصر»، دو فصلنامه علمی- پژوهشی دانش سیاسی، سال هشتم، شماره اول، بهار و تابستان 1391
    • ملائکه، سید حسین و حسینی، سید محمد امین(1395)، «علل شکست اخوان المسلمین در برپایی حکومتی با ثبات در مصر»، فصلنامه تحقیقات سیاسی بین المللی دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهررضا، شماره بیست و ششم، بهار 1395
    • مقدس، محمود(1398)، «انقلاب مصر؛ بررسی نقش نئوپاتریمونیالیسم در کژکارکردی نهادهای اجتماعی»، فصلنامه پژوهش های راهبردی سیاست، سال هفتم، شماره28، بهار 1398
    • مقدس، محمود و اکوانی، سید حمد الله(1391)؛ «انقلاب مصر: برایند نظام الگارشیک و توسعه نیافتگی»، فصلنامه مطالعات خاورمیانه؛ ج 19، شماره76
    • واعظی، محمود (1392)، «الگوی رفتاری امریکا در مواجهه با تحولات کشورهای عربی»، فصلنامه روابط خارجی، سال پنجم، شماره اول، بهار 1392

    پایان نامه ها

    • ترحمی، احمد و یزدانی، عنایت الله و بصیری، محمد علی(1400)، « بررسی عوامل تاثیرگذار بر ظهور و سقوط دولت محمد مرسی در مصر»، دانشگاه اصفهان گروه علوم سیاسی

    منابع عربی

    • العنانی، خلیل(2011)، مبارک و الخوان خبره ثلاثین عاما، مهد الدراسات السیاسیه، شماره 14
    • امین، سمیر(2012)، ثوره مصر و علاقاتها بالازمه العالمیه ، قاهره: دارالعین النشر
    • کعسیس، خلیده (2013)، الربیع العربی بین الثوره و الفوضی، مجله المستقبل العربی، ش 14
    • السید النجار، احمد(2011)،« الاقتصاد المصری و معضله الفقر و التمهیش»، المهد المصری، شماره 17
    • توفیق ابراهیم حسنین(2011)، «ازمة نظام المصری التوازن بین السلطات و معظلة الشرعیة »، المرکز العربی للابحاث، شماره9