تبیین منافع ایدئولوژیک جمهوری اسلامی ایران در اتحاد موسوم به محور مقاومت

نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسندگان

1 دانش آموخته دکتری روابط بین الملل دانشگاه اصفهان

2 استاد گروه علوم سیاسی،دانشکده اقتصاد و علوم اداری،دانشگاه اصفهان،اصفهان، ایران

3 دانشیار گروه علوم سیاسی و روابط بین الملل،دانشکده اقتصاد و علوم اداری،دانشگاه اصفهان،اصفهان، ایران

10.30465/cps.2022.36342.2788

چکیده

حمایت ایران از جنبش‌های حزب‌الله لبنان و حماس و جهاد اسلامی در فلسطین، در کنار اتحاد با سوریه را می‌توان از جمله مهم‌ترین تأثیرات پیروزی انقلاب اسلامی و استقرار نظام جمهوری اسلامی در ایران محسوب نمود. در این بین سوالی که مطرح می‌گردد آن است که: اتحاد ایران در محور مقاومت چه تأثیری بر منافع ایدئولوژیک جمهوری اسلامی ایران گذاشته است؟ مفروض این مقاله آن است که اقدامات ایران در قالب محور مقاومت منجر به تأمین منافع ایدئولوژیک و امنیت هستی‌شناختی جمهوری اسلامی ایران گردیده است. یافته‌های مقاله نشان‌دهنده‌ی آن است که مهم‌ترین منافع ایدئولوژیک ایران در اتحاد با متحدانش در محور مقاومت عبارتند از: تقویت استقلال‌طلبی و تأمین عزت نظام جمهوری اسلامی ایران؛ تقویت آرمان فلسطین، احقاق حقوق فلسطینی‌ها و وحدت جهان اسلام؛ تجدیدنظرطلبی، تقویت بازیگران اسلام‌گرای انقلابی، تقویت فرهنگ و هویت مقاومت در سطح نظام بین‌الملل؛ حفظ منازعه با اسرائیل و مقابله با تهدید وجودی آن، و مقابله با برتری‌طلبی عربستان سعودی در سطح منطقه‌ای.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Explaining the Ideological Interests of the Islamic Republic of Iran in the so-called The Axis of Resistance

نویسندگان [English]

  • Mohsen Bagheri 1
  • enayatollah yazdani 2
  • mohammad ali basiri 3
1 University of Isfahan
2 Professor of Political Science Department, Faculty of Administrative Sciences and Economics, university of Isfahan,Isfahan,iran
3 Assistant Professor of Political Science and International Relations Department, Faculty of Administrative Sciences and Economics, university of Isfahan,Isfahan,iran
چکیده [English]

The victory of the Islamic revolution and the establishment of the Islamic Republic regime  in led Iran to support the Islamic liberation movements and then allies with some them. The most important of which were Lebanon's Hezbollah, Hamas and Islamic Jihad in Palestine, but this was followed by Iran's unification with Syria. This paper intends to explore this question:  what has the Iranian resistance in the axis of resistance affected the ideological interests and priorities of the Islamic Republic of Iran? The main discussion of the paper is that the axis of resistance has led to the provision of Islamic ideological and Islamic ideological interests and priorities of the Islamic Republic of Iran. In this regard, by using library and Internet resources and descriptive-analytical methods, the paper attempts to use theory of constructivism on alliance and coalition. The findings of the research indicate that Iran's most important interests and priorities in the alliance with its allies in the resistance axis are: Strengthening the independence and the dignity of the Islamic Republic of Iran, strengthening the Palestinian cause, upholding the rights of the Palestinians and uniting the Islamic world, strengthening the culture and identity of resistance at the level of the international system, Revision of Western arrangements and norms governing the international system and efforts to strengthen their status revolutionary Islamic order  and to cope with the supremacy of Saudi Arabia at the regional level.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Keywords: Ideological Interests
  • Ontological Security
  • Alliance
  • Identity
  • Axis of Resistance and Iran’s Regional Policy
  • حسینی خامنه‌ای، سیدعلی (آیت‌الله) (4/2/1380). «بیانات در مراسم گشایش کنفرانس بین‌المللی حمایت از انتفاضه فلسطین‌«، وب‌سایت دفتر حفظ و نشر آثار آیت‌الله خامنه‌ای، قابل دسترسی در آدرس: http://farsi.khamenei.ir/speech-content?id=3061
  • حسینی خامنه‌ای، سیدعلی (آیت‌الله). (14/11/1390). «خطبه‌های نماز جمعه تهران»، وب‌سایت دفتر حفظ و نشر آثار آیت‌الله خامنه‌ای، قابل دسترسی در آدرس: http://farsi.khamenei.ir/speech-content?id=18923
  • حسینی خامنه‌ای، سیدعلی (آیت‌الله). (14/6/1392). «بیانات در دیدار رئیس و اعضای مجلس خبرگان رهبری»، وب‌سایت دفتر حفظ و نشر آثار آیت‌الله خامنه‌ای، قابل دسترسی در آدرس: http://farsi.khamenei.ir/speech-content?id=23810
  • حسینی خامنه‌ای، سیدعلی (آیت‌الله). (4/9/1393)، «بیانات در دیدار شرکت‌کنندگان در «کنگره‌ى جهانى‌ جریان‌هاى افراطى و تکفیرى از دیدگاه علماى اسلام»»، وب‌سایت دفتر حفظ و نشر آثار آیت‌الله خامنه‌ای، قابل دسترسی در آدرس: http://farsi.khamenei.ir/speech-content?id=28278
  • خانی، محمدحسن (1387). «انقلاب اسلامی و نظام بین‌الملل»، در (به کوشش) جلال درخشه، گفتارهایی درباره انقلاب اسلامی ایران، تهران: انتشارات دانشگاه امام صادق.
  • خانی، محمدحسن و محمدی‌سیرت، حسین (1395). «تأثیر ایدئولوژی بر منافع ملی و امنیت ملی در سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران؛ با تأکید بر اندیشه امام خمینی(ره)»، فصلنامه پژوهش‌های سیاسی جهان اسلام، سال ششم، شماره 4.
  • دهقانی فیروزآبادی، سیدجلال (1388). «امنیت هستی‌شناختی در سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران»، فصلنامه روابط خارجی، سال اول، شماره 1.
  • دهقانی فیروزآبادی، سیدجلال و وهاب‌پور، پیمان (1392). امنیت هستی‌شناختی در سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران، تهران: پژوهشکده مطالعات راهبردی.
  • رستمی، فرزاد و غلامی حسن‌آبادی، مسلم (1394). «امنیت هستی‌شناختی و استمرار مناقشه هسته‌ای»، فصلنامه سیاست جهانی، دوره چهارم، شماره 1.
  • رمضانی، روح‌الله (1382). «صدور انقلاب، سیاست، اهداف و وسایل» در جان ال اسپوزیتو، انقلاب ایران و بازتاب جهانی آن، ترجمه محسن مدیر شانه‌چی، تهران: انتشارات مرکز بازشناسی اسلام و ایران.
  • صالحی، حمید (1391). «بیداری اسلامی و تکوین نظم منطقه‌ای در خاورمیانه»، فصلنامه مطالعات راهبردی، سال پانزدهم، شماره 55.
  • علینقی، امیرحسین (1380). نگاهی به مسائل امنیتی ایران، تهران: پژوهشکده مطالعات راهبردی.
  • گازیوروسکی، مارک (1371). س‍ی‍اس‍ت‌ خ‍ارج‍ی‌ آم‍ری‍ک‍ا و ش‍اه‌ : ب‍ن‍ای‌ دول‍ت‍ی‌ دس‍ت‌ن‍ش‍ان‍ده‌ در ای‍ران، ترجمه فریدون فاطمی، تهران: نشر مرکز.
  • مصلی­نژاد، عباس (1391). پیامدهای بی‌ثباتی امنیتی بر موازنه قدرت در خاورمیانه، فصلنامه ژئوپلیتیک، سال هشتم، شماره 3.
  • مصلی‌نژاد، عباس (1394). «سیاستگذاری راهبردی در مدیریت بحران امنیتی یمن»، فصلنامه سیاست جهانی، دوره چهارم، شماره 3.
  • نساج، حمید، گودرزی، مهناز و گدرزی طاقانکی، یدالله (1400). «مبانی نظری مقاومت اسلامی با نگاهی به انترناسیونالیسم اسلامی»، فصلنامه راهبرد، سال سی‌ام، شماره 99.
  • هوپف، تد (1393). «نوید مکتب برسازی برای نظریه‌ی روابط بین‌الملل»، در: اندرو لینکلیتر، نوواقع‌گرایی، نظریه‌ی انتقادی و مکتب برسازی، تهران، اداره نشر وزارت خارجه.
  • یاقوتی، محمدمهدی (1390). «تحلیل سیاست خارجی و هویت سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران»، فصلنامه سیاست خارجی، سال بیست و پنجم، شماره 1.

منابع انگلیسی

 

  • Abedin, Mahan  (2011). “The Domestic Determinants of Iranian Foreign Policy: Challenges to Consensus”, Strategic Analysis, Volume 35, No. 4.
  • Akbarzadeh, Shahram (2016). “Why does Iran need Hizbullah?”, The Muslim World, Volume 106, Issue 1.
  • Bank, André and Mohns Erik (2012), “Syrian Revolt Fallout; End of the Resistance Axis?” Middle East Policy, Volume XIX, No. 3.
  • Barnett, Michael N. (1996). “Identity and Alliances in the Middle East”, In Peter J. Katzenstein, The Culture of National Security: Norms and Identity in World Politics, New York, Columbia University Press
  • Nuechterlein, Donalde (1976). “National interests and foreign policy: A conceptual framework for analysis and decision-making” British Journal of International Studies, Vol. 2, No. 3.
  • Ospina Mariano V. and Gray David H. (2014). “Syria, Iran, and Hizballah: A Strategic Alliance”, Global Security Studies, Volume 5, Issue 1.
  • Zweiri Mahjoob (2016), “Iran and Political Dynamism in the Arab World: the Case of Yemen”, Digest of Middle East Studies, Volume 25, No 1.

Takeyh, Ray (2009). Guardians of the Revolution: Iran and the World in the Age of the Ayatollahs, New York, Oxford University