بازشناسی گفتمان‌های سیاسی در خانه‌موزه شهید بهشتی بر اساس نظریه تحلیل گفتمان لاکلائو و موفه

نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری تاریخ، پژوهشکده تاریخ، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، تهران، ایران.

2 پژوهشکده تاریخ، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، تهران، ایران

3 گروه تاریخ دانشگاه تهران، تهران، ایران

چکیده

موزه‌ها به عنوان نهادهایی اجتماعی و فرهنگی، برآمده از گفتمان‌های گوناگون جامعه و اهداف بنیانگذاران آن، ضمن تعامل با طیف‌های متنوع مخاطبان، می‌توانند بر قشرهای مختلف جامعه نیز تأثیر گذارند. نهادها و سازمان‌های فرهنگی برای ترویج و گسترش آرمان‌های انقلاب اسلامی ایران از این ظرفیت ارتباطی موزه‌ها استفاده می‌کنند. «خانه‌موزه مشاهیر» به عنوان یکی از انواع موزه‌ها، می‌تواند در ارتباط با این ارزش‌های فرهنگی قرار گیرد. «خانه‌موزه شهید بهشتی»، محل زندگی خانواده و شخص آیت‌الله دکتر سیدمحمد حسینی بهشتی(1360-1307خ.) از این نمونه فضاهاست که از سال 1392خ. در شهر تهران فعالیت دارد. این نوشتار ضمن معرفی و بررسی اجزای خانه‌موزه تلاش دارد به پرسش‌های اصلی زیر پاسخ دهد: این موزه تحت تأثیر کدام گفتمان‌‌ها به بازنمایی شخصیت و زندگی آیت‌الله بهشتی می‌پردازد؟ همچنین سایر گفتمان‌های موثر در این خانه‌موزه کدام هستند؟ این پژوهش ضمن تشریح نوآورانه چگونگی استفاده از نظریه «تحلیل گفتمان لاکلائو و موفه» برای تحلیل فضای یک موزه و به طور خاص «خانه‌موزه»، نتایج زیر را نیز درپی داشت: گفتمان اصلی موزه، درباره شخصیت صاحب‌خانه، در جایگاه «روحانی برآمده از خاندان علمای دین، روزآمد، آگاه به مقتضیات زمانه و مدیر توانمند در تشکیلات‌سازی» است. گفتمانی که باعث شده است وجوه دیگری از شخصیت و فعالیت‌های آیت‌الله بهشتی کمتر دیده شود. همچنین گفتمان حاشیه‌ای این موزه «گفتمان انقلاب اسلامی» است که با ساختاری کمرنگ، عناصر گفتمانی معدودی را مفصل‌بندی کرده است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

political discourses in the Shahid Beheshti House Museum based on Laclau and Mouffe's theory of discourse analysis

نویسندگان [English]

  • Behrang Zolfaghari 1
  • safura borumand 2
  • shahram yousefifar 3
1 phD student of History, Research Institute of History, Institute of Humanities and Cultural Studies, Tehran, Iran.
2 faculty of history; Institute for Humanities and Cultural Studies, Tehran, Iran
3 faculty of history; Tehran university; tehran; iran
چکیده [English]

Museums as social and cultural institutions, arising from the various discourses of the society and the goals of its founders, while interacting with diverse audiences, can also influence different strata of society. Institutions and cultural organizations use this communication capacity of museums to promote and spread the ideals of the Islamic Revolution of Iran. "Famous house Museum" as one of the types of museums, can be related to these cultural values. "Shahid Beheshti House Museum", the residence of Ayatollah Dr. Seyyed Mohammad Hosseini Beheshti (1307-1360 AH) is one of these spaces that has been in use since 1392 AH. It operates in Tehran. While introducing and examining the components of the museum, this article tries to answer the following main questions: under the influence of which discourses does this museum represent the personality and life of Ayatollah Beheshti? Also, what are the other effective discourses in this house-museum? This research, while innovatively explaining how to use the theory of "Discourse Analysis of Laclau and Mouffe" to analyze the space of a museum and specifically "Museum House", also resulted in the following results: the main discourse of the museum, about the personality of the house owner, in the position of "spirituality arising from The family of religious scholars is up-to-date, aware of the requirements of the times and a capable manager in building organizations. A discourse that has caused other aspects of Ayatollah Beheshti's personality and activities to be seen less. Also, the marginal discourse of this museum is the "Islamic Revolution Discourse" which Articulate few discourse elements with a faint structure.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Ayatollah Dr. Seyyed Mohammad Hosseini Beheshti
  • house museum
  • discourse
  • Discourse analysis of Laclau and Mouffe
  • Articulation