دیدگاه آیت الله سیدعبدالحسین لاری در باب مشروطیت (با تاکید و بررسی دو رساله مهم از سید لاری در باب مشروطه)

نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار علوم سیاسی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی

2 دانشجوی دکترای اندیشه سیاسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم تحقیقات تهران

10.30465/cps.2024.41671.3035

چکیده

اهمیت نهضت مشروطیت در ایران و تفکرات حاکم بر آن ،از موضوعاتی است که در حوزه اندیشه سیاسی از اهمیت بالایی برخوردار است.برای فهم مبانی نظری موافقان و مخالفان مشروطه رجوع به رسائل و کتابهای دو طیف از اهمیت بسزایی برخوردار است و به فهم تفکرات آنها در بستر زمانی مربوطه کمکی شایان می نماید.گرچه بسیاری از فقیهان عصر مشروطه، در نهضت و نظام مشروطه شرکت کرده، به موضع گیری عملی و علمی درباره آن پرداختند؛اما دو ویژگی، سید عبدالحسین مجتهد لاری را از آنها ممتاز می سازد: 1. بسیج نظامی مردمی در راستای اهداف مشروطه خواهی; 2. تلقی خاص او از نظام مشروطیت که با تلقی و انتظار عالمان دیگر مشروطه خواه از آن نظام، تا حدودی تفاوت داشت. تعدد نوشته های سیاسی او نیز - که البته به مشروطه محدود نمی شود - از ویژگی هایی بوده است که زمینه توجه به شخصیت و اندیشه سیاسی ایشان را فراهم آورده است. سید برای دفاع ازمشروطه مورد نظر خود رسائلی به رشته تحریر درآورد و رساله قانون مشروطه مشروعه و رساله قانون در اتحاد دولت و ملت مهمترین رسائل سید لاری در تشریح دیدگاههای ایشان ازمشروطه و مجلس شورا است.از دیدگاه سید ،مشروطه صبغه ای کاملا دینی داشت و اساسا با دیدگاه های علمای مشروطه خواه تهران و نجف ،تفاوت بنیادی داشت.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Review and analysis of two important treatises of Ayatollah lari On the Iranian constitutional movement

نویسندگان [English]

  • Reza Hoseinni 1
  • Mohamad Reza Taherian 2
1 Assistant Professor of Political Science, Institute of Humanities and Cultural Studies
2 Ph.D. student of Political Thought, Islamic Azad University, Research Sciences Unit, Tehran
چکیده [English]

The importance of the constitutionalism movement in Iran and the thoughts governing it is one of the topics that is of great importance in the field of political thought. To understand the theoretical foundations of the supporters and opponents of constitutionalism, it is very important to refer to the letters and books of the two groups and to understand their thoughts. In the context of the relevant time, it is useful to help. Although many jurists of the constitutional era participated in the movement and the constitutional system, and took a practical and scientific position about it, but two features make Seyyed Abdul Hossein Mojtahed Lari distinguished from them: 1. People's military mobilization in line with the goals of constitutionalism; 2. His special perception of the constitutional system, which was somewhat different from the perception and expectations of other constitutionalist scholars from that system. The abundance of his political writings - which of course is not limited to the constitution - has been one of the features that have provided the basis for paying attention to his personality and political thought. Seyyed wrote treatises to defend his desired constitution, and the Treatise on Legitimate Constitutional Law and the Treatise on Law in the Unity of the State and the Nation are the most important treatises of Seyed Lari in explaining his views on the Constitution and the Shura Assembly. From Seyed's point of view, the Constitution had a completely religious character Basically, there was a fundamental difference with the views of the constitutional scholars of Tehran and Najaf.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Constitutional Movement
  • Seyyed Abdul Hossein Lari
  • Legitimate
  • Constitution
  • Shura Council
 
آبادیان، حسین (1374)، مبانی نظری حکومت مشروطه و مشروعه، چاپ اول، تهران، نشر نی.
افشار، ایرج (1359)، اوراق تازه­یاب مشروطیت و نقش تقی­زاده، چ 1، تهران: جاویدان.
آقابزرگ تهرانی، محمدمحسن (1403ق)، نقباء البشر، چ 2، مشهد: دارالمرتضی.
آیت­اللهی، سیدمحمدتقی (1363)، ولایت فقیه زیربنای فکری مشروطه مشروعه، چ 2، تهران: امیرکبیر.
براون، ادوارد (1376)، انقلاب مشروطیت در ایران، ترجمه مهدی قزوینی، چاپ اول، تهران: نشر کویر.
حائری، عبدالهادی(1392)، تشیع و مشروطیت در ایران و نقش ایرانیان مقیم عراق، چاپ پنجم، تهران: امیرکبیر.
رکن­زاده آدمیت، محمدحسین (1357)، فارس و جنگ بین­الملل، چاپ چهارم، تهران: انتشارات اقبال.
رکن­زاده آدمیت، محمدحسین(1339)، دانشمندان و سخن­سرایان فارس، چ 1، تهران: اسلامیه.
زرگری­نژاد، غلامحسین (1374)، رسائل مشروطیت، چاپ اول، تهران: انتشارات کویر.
زیویار، فرهاد، وحید کارگرجهرمی و سیداحمد عسگری (1395)، «ماهیت مجلس عصر مشروطه در اندیشه سیاسی سید عبدالحسین لاری»، تهران، مجله جستارهای سیاسی معاصر، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، سال هفتم، شماره اول.
عنایت، حمید (1389)، اندیشه سیاسی در اسلام معاصر، چاپ پنجم، تهران: شرکت سهامی انتشارات خوارزمی.
فارس و جنگ بین­الملل (1357)، تهران: اقبال.
کرمانی، ناظم الاسلام (1371)، تاریخ بیداری ایرانیان، چاپ چهارم، تهران: امیرکبیر.
کسروی، احمد (1363)، تاریخ مشروطه ایران، چاپ شانزدهم، تهران: امیرکبیر.
لاری، سید عبدالحسین (1418ق)، مجموعه رسائل: قانون در اتحاد ملت و دولت، قم: هیئت علمی کنگره، موسسه المعارف الاسلامیه.
لاری، سید عبدالحسین(1377)، رسائل سیدلاری، تحقیق از سیدعلی میرشریفی، چاپ اول، تهران: سازمان چاپ و انتشارات.
لاری، سید عبدالحسین(1418ق)، مجموعه رسائل: آیات الظالمین، قم: هیئت علمی کنگره، موسسه المعارف الاسلامیه.
لاری، سید عبدالحسین(1418ق)، مجموعه رسائل: قانون مشروطه مشروعه، قم: هیئت علمی کنگره، موسسه المعارف الاسلامیه.
لاری، سید عبدالحسین(1418ق)، مجموعه رسائل:احکام قانون اداره بلدیه، قم: هیئت علمی کنگره، موسسه­المعارف الاسلامیه.
لاری، سیدعبدالحسین (1377)، رسائل سید لاری، تحقیق از سیدعلی میرشریفی، چ 1، تهران: سازمان چاپ و انتشارات.
مددپور،محمد (1386)، سیر تفکر معاصر(ج1.2.3)، چاپ دوم، تهران: انتشارات سوره مهر(پژوهشگاه فرهنگ و هنر اسلامی).
معاصر، حسن (1353)، تاریخ استقرار مشروطیت در ایران، چ 2، تهران: ابن سینا.
ملک­زاده، مهدی (1383)، تاریخ انقلاب مشروطیت ایران، چاپ اول، تهران: نشرسخن.
مهاجری، عبدالحمید (1377)، شجره طیبه، چاپ شده در رسائل سید لاری، جلد اول، تهران: سازمان چاپ و انتشارات.
موثقی، محمدباقر (1383)، آیت­الله سیدعبدالحسین لاری و جنبش مشروطه­خواهی، تهران: مرکز اسناد انقلاب اسلامی.
نجفی، موسی (1387)، حوزه نجف و فلسفه تجدد در ایران، چاپ دوم، تهران: سازمان پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی و مؤسسه مطالعات تاریخ معاصر ایران.
نجفی، موسی(1392)، بنیاد فلسفه سیاسی در ایران(عصر مشروطیت)، چاپ دوم، تهران: مرکز نشر دانشگاهی.
نصری، عبدالله (1386)، رویارویی با تجدد، چاپ اول، تهران: انتشارات علم.