نسبت عدالت و آزادی از نظر شهید مطهری

نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکترای علوم سیاسی، دانشگاه امام صادق

2 عضو هیئت علمی علوم سیاسی دانشگاه امام صادق

چکیده

گفتمان مربوط به عدالت و آزادی و نسبت میان این دو مفهوم تاثیرگذار در زندگی اجتماعی بشر یکی از مباحث مهم و پر مناقشه در ادبیات سیاسی و آموزه‌های متفکران سیاسی به ویژه در دوره معاصر محسوب می‌شود. نسبت میان عدالت و آزادی در حوزه عمومی و چگونگی ایجاد توازن و تعادل معقول (Reasonable equilibrium) میان دو حوزه مهم و در واقع دو نیاز مبرم جامعه بشری برای رشد و بالندگی و تحدید یا عدم تحدید یکی به نفع دیگری با توجه به شرائط اجتماعی، اقتصادی و هنجاری جامعه در کانون مناقشات اندیشه برانگیز متفکران برجسته علوم اجتماعی و اقتصادی قرار داشته است. در این پژوهش تلاش شده با تبیین و تنقیح موضوع، این سوال که «از نظر شهید مطهری چه نسبتی میان عدالت و آزادی وجود دارد» روشن گردد. پر واضح است چنین پژوهشی راهگشای مباحث تکمیلی در حوزه علوم اجتماعی از منظر دینی و آموزه‌های شیعی می‌تواند مورد توجه و مداقه واقع شود.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Relation Between Justice and Liberty in Shahid Motahhari’s Viewpoint

نویسندگان [English]

  • Ali khalily 1
  • Mohammad Reza Ahmadi Tabatabai 2
چکیده [English]

Ideas of Justice and freedom and relation between them are among the most significant and controversial debates in political literature and political thinker's doctrines. This subject has been taken focal place in debates of political scholars in contemporary epoch. How to relate between justice and freedom in public sphere and how to make reasonable balance and equilibrium between them, is the core of disputed and thoughtful political discussions. To restrict liberty in favor of justice or to set limits on justice for the more extensive freedom prevents full development of society. Some thinkers believe that the human values are in contradiction with each other, Therefore justice and freedom are inconsistent with each other. we should always restrict one of them in favor of the other. But some scholars think that human values are consistent, therefore justice and freedom are in congruence with each other. The research explains Shahid Motahhari's point of view about relation between justice and freedom. He is one of the most known and influential contemporary thinkers in Islamic world. The research uses critical analysis method including assessing results and implications of his view about justice and liberty. The conclusion of this research is that in Shahid Motahhari's point of view, there is not any contradiction or inconsistency between justice and liberty. It is not necessary to restrict justice in favor of liberty or to limit liberty to attain more justice. Desired society is a free and just society. Citizens of this society have both freedom and justice together, because justice is giving everybody his due, and liberty is consequence of the concept of right. By realizing justice, liberty is also realized. This research can contribute to understand complementary debates in social and political sciences from religious and Shiite doctrine's point of view

کلیدواژه‌ها [English]

  • Justice
  • Freedom
  • relation between justice and freedom
  • shaid motahhari
  • Political Philosophy

مراجع

اخوان کاظمی، بهرام(1378)، «عدالت و آزادی»، مجله حکومت اسلامی، سال چهارم، شماره 13.
سوادی، محمد علی(1383)، «نسبت آزادی سیاسی و عدالت اجتماعی در اندیشه سیاسی شهید مطهری»، مجله حکومت اسلامی، شماره 31.
طالقانی، سید حمیدرضا، «مقاله‌ای درباره عدالت و آزادی»، بخش چهارم، آخرین مشاهده: 21/4/1395، http://drhamta.blogfa.com
قدردان قراملکی، محمد حسن(1381)، «ولایت فقیه از دیدگاه استاد مطهری» ، در اندیشه‌های سیاسی آیت الله مطهری، چاپ اول، قم: بوستان کتاب قم.
مطهری، مرتضی (1368).مجموعه آثار، ج1، چاپ اول، قم: انتشارات صدرا،.
مطهری، مرتضی (1374). مجموعه آثار، ج13، چاپ دوم، قم: انتشارات صدرا.
مطهری، مرتضی (1392). مجموعه آثار، ج2، چاپ بیست و یک.قم: انتشارات صدرا.
مطهری، مرتضی(الف 1389). یادداشتهای شهید مطهری، قم: انتشارات صدرا و مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی.
مطهری، مرتضی( ب1389). مجموعه آثار، قم: مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی.
مطهری، مرتضی(1381). مجموعه آثار، ج19، چاپ سوم، قم: انتشارات صدرا.
مطهری، مرتضی(1388). مجموعه آثار، ج24، چاپ چهارم، قم: انتشارات صدرا،.
مطهری، مرتضی(1389). مجموعه آثار، ج23، چاپ ششم، قم: انتشارات صدرا.
مطهری، مرتضی(1390). مجموعه آثار، ج25، چاپ پنجم، قم: انتشارات صدرا.
مطهری، مرتضی(1403 ه.ق)، بررسی اجمالی مبانی اقتصاد اسلامی، چاپ اول، تهران: انتشارات حکمت.
ملاصدرا (1361). العرشیة، تهران: انتشارات مولی.
ملاصدرا (1981). الحکمة المتعالیة فى الاسفار العقلیة الاربعة، چاپ سوم، بیروت: دار احیاء التراث.
همایون مصباح، سید حسین(1385)، «مطهری، نسبت عدالت و آزادی»، مجله پژوهش‌های اجتماعی اسلامی، سال دوازدهم، مهر و آبان.
 
Berlin, Isaiah,( 2002). Liberty, Oxford: Oxford University Press, Edited By Henry Hardy.
Friedrich A. Hayek(1978). the Mirage of Social Justice, Chicago: The University of Chicago Press.
Lock, John(2005). Two Treatises of Government, Edited by Peter Laslett, Cambridge: Cambridge University Press,
Rawls, John(1999). a Theory of Justice, Cambridge, Massachusetts: Belknap press of Harvard university press,

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار