بازخوانی انتقادی رهیافت جامعه پذیری سیاسی با نگاهی به چشم انداز پژوهش های آتی

نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسندگان

1 عضو هیئت علمی گروه علوم سیاسی دانشگاه علامه طباطبائی

2 دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه علامه طباطبائی

چکیده

جامعه پذیری سیاسی به عنوان رهیافتی که تلاش دارد تا فراگرد اجتماعی شدن سیاسی و انتقال فرهنگ سیاسی به نسل های جدید را توضیح دهد همیشه واجد اهمیت بوده و از دیرباز با عناوین گوناگون مورد توجه متفکرین سیاسی و اجتماعی قرار گرفته است. اما میراث پارادایم نوسازی و روش شناسی رفتارگرا در این رهیافت موجب گردیده تا در دهه های اخیر از میزان اقبال به آن کاسته و ضرورت بازاندیشی در آن جدی تر شود. پژوهش حاضر با بهره جستن از روش مطالعه اسنادی در بخش جمع آوری اطلاعات و الگوی تحلیل محتوای کیفی در بخش تحلیل داده ها، ضمن مرور برخی نظریه های سنتی در این رهیافت تلاش دارد تا ضمن طرح جدی ضرورت بازاندیشی به نقد و بررسی رویکرد سنتی پژوهش در این حوزه و ارائه ی پیشنهادات و الزاماتی جهت پژوهش های آتی در آن بپردازد و در این رهگذر از دیدگاه های متأخر برخی صاحب نظران که در پژوهش های جدید انعکاس یافته است یاری جسته است. یافته های پژوهش نشان می دهد عواملی چون غلبه ی کمی گرایی، ارزش زدگی، غفلت از عوامل زمینه ای و کلان، انفعال سوژه در تحقیقات، نادیده گرفتن خرده فرهنگ ها، ساده سازی مفهوم کنش سیاسی، عدم اجماع مفهومی، محدود کردن عوامل، غفلت از تأثر پدیده های نوین اجتماعی چون شبکه های اجتماعی مجازی و فقر نظری تعدادی از نقدهای جدی بر این رهیافت نظری است که نیاز به توجه و بازاندیشی دارد. در نهایت پیشنهاداتی نیز به شکل دسته بندی شده در این رهگذر ارائه شده است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Critical re-reading of the political socialization approach with a view to future research perspectives

نویسندگان [English]

  • Abasali Rahbar 1
  • Mohammad Hosein Nikzad 2
1 Faculty member of Political Science Department of Allameh Tabataba'i University
2 Faculty of Law and Political Science, Allameh Tabataba'i University
چکیده [English]

Political socialization as an approach that tries to explain the process of political socialization and the transmission of political culture to new generations has always been important and has long been considered by political and social thinkers under various headings. But the legacy of the modernization paradigm and behaviorist methodology in this approach has led to a decline in its popularity in recent decades and the need to rethink it more seriously. The present study, using the documentary study method in the data collection section and the qualitative content analysis model in the data analysis section, while reviewing some traditional theories in this approach, tries to seriously consider the need to reconsider the traditional research approach in This field and provide suggestions and requirements for future research in it, and in this way has helped the recent views of some experts that are reflected in new research. Findings show that factors such as the prevalence of quantitativeism, devaluation, neglect of underlying and macro factors, subject passivity in research, ignoring subcultures, simplifying the concept of political action, conceptual consensus, limiting factors, neglect The impact of new social phenomena such as virtual social networks and theoretical poverty is a number of serious criticisms of this theoretical approach that needs attention and rethinking. Finally, suggestions are presented in a categorized way in this passage.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Political socialization
  • Critical re-reading
  • Criticisms
  • Recommendations
  • Qualitative content analysis

مراجع

اختر شهر، علی (1386). مؤلفه های جامعه پذیری سیاسی در حکومت دینی، تهران: انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی
افروغ، عماد (1375). خرده فرهنگ ها و وفاق اجتماعی، فصلنامه نقد و نظر، 2 (8-7)، قابل دسترسی در: https://hawzah.net/fa/Article/View/80239/
ایمان، محمدتقی (1369). جامعه پذیری سیاسی، جامعه شناسی کاربردی، شماره ی 3
ایمان، محمد تقی؛ نوشادی، محمودرضا (1390). تحلیل محتوای کیفی، فصلنامه پژوهش، 3 (2)
تاج مزینانی، علی اکبر (1382). جامعه پذیری سیاسی جوانان، فصلنامه ی مطالعات جوانان، شماره 3 و 4
حداد، سحر (1395). نگاهی به وضعیت جامعه پذیری سیاسی دانشجویان: مطالعه موردی دانشجویان دانشگاه بین المللی امام خمینی قزوین، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران
خواجه سروی، غلام رضا (1378). جامعه پذیری سیاسی نسل جوان و ثبات سیاسی در ایران، فصلنامه ی مطالعات راهبردی، شماره ی 5 و 6
رضایی، مصطفی (1393). مشارکت سیاسی، قابل دسترسی در: http://pajoohe.ir
سبزی پور، حامد (1387). جامعه شناسی سیاسی، رشد آموزش علوم اجتماعی، شماره 39
سیف الله زاده، سجاد (1396). آموزش و پرورش و جامعه پذیری سیاسی در ایران (تحلیل محتوای کتاب های علوم اجتماعی متوسطه دوره دوم)، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه مازندران، ساری، ایران
شرف الدین، سید حسین (1387). جامعه پذیری سیاسی و تربیت سیاسی، راه تربیت، شماره 5
صداقتی فرد، مجتبی (1386). جامعه شناسی (کلیات، مفاهیم، پیشینه)، تهران: ارسباران
عباسپور، ابراهیم (1385). چه عواملی بر میزان مشارکت سیاسی و اجتماعی مردم مؤثر است؟، مجله صباح، شماره 19، قابل دسترسی در:
https://hawzah.net/fa/Magazine/View/4632/5052/44799/
عبدالرحمن، عبدالله محمد (2012). نگاهی به دیدگاه های کلاسیک و نوین جامعه پذیری سیاسی، ترجمه کامیار صداقت ثمر حسینی، قابل دسترسی در:
https://www.newsecularism.com/2012/12/31.Monday/123112.Abdollah-Mohammad-Rahman-Political-Socialization.htm
عبدالهی ضیاء الدینی، مهدی؛ مرشدی زاد، علی؛ کشاور شکری، عباس و غفاری هشجین، زاهد (1398). الگو و فرایند کنش های سیاسی قومی در ایران، فصلنامه مطالعات راهبری، 22 (4)
مومنی راد، اکبر؛ علی آبادی، خدیجه؛ فردانش، هاشم؛ مزینی، ناصر (1392). تحلیل محتوای کیفی در آیین پژوهش: ماهیت، مراحل و اعتبار نتایج، فصلنامه اندازه گیری تربیتی، 4 (14)
مهرداد، هرمز (1376). زمینه های جامعه شناسی سیاسی: جامعه پذیری سیاسی، تهران
میل شدید جوانان خاورمیانه و شمال آفریقا به شبکه‌های اجتماعی (1398، 6 بهمن)، قابل دسترسی در:
https://www.irna.ir/news/83648526/
نیکزاد، محمد حسین (1393). نگاهی به وضعیت جامعه پذیری سیاسی دانشجویان: مطالعه موردی دانشجویان دانشگاه علامه طباطبایی، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران.
 
Gordon, H. R., & Taft, J. K. (2011). Rethinking youth political socialization: Teenage activists talk back. Youth & Society, 43(4), 1499-1527.‏
Hooghe, M. (2004). Political socialization and the future of politics. Acta Politica, 39(4), 331-341.‏
McDevitt, M. (2018). Political socialization and child development. The SAGE handbook of political sociology, 797-811.‏
Neundorf, A., & Smets, K. (2020). Political socialization and the making of citizens.‏
Niemi, R. G., & Hepburn, M. A. (1995). The rebirth of political socialization. Perspectives on Political Science, 24(1), 7-16.‏
Owen, D. (2008, September). Political socialization in the twenty-first century: Recommendations for researchers. In future of civic education in the 21st century conference, James Madison Montpelier.‏
Perez-Felkner, L. (2013). Socialization in childhood and adolescence. In Handbook of social psychology (pp. 119-149). Springer, Dordrecht.‏
Political socialization: lesson overview (n d), available in:
https://www.khanacademy.org/humanities/us-government-and-civics/us-gov-american-political-ideologies-and-beliefs/us-gov-political-socialization/a/lesson-summary-political-socialization
Sapiro, V. (2004). NOT YOUR PARENTS'POLITICAL SOCIALIZATION: Introduction for a New Generation. Annu. Rev. Polit. Sci., 7, 1-23.‏
Sigel, R. S. (1995). New directions for political socialization research: Thoughts and suggestions. Perspectives on Political Science, 24(1), 17-22.‏

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار